SEBA Class 7 Social Science In Bodo Chapter 2 बुहुमनि इसिं बाहागो

SEBA Class 7 Social Science Question Answer In Bodo Chapter 2 बुहुमनि इसिं बाहागो | Bohumuni Ising Bahago | Class 7 Social Science Question Answer in Bodo As Per New Syllabus to each Chapter is provided in the list of SCERT, NCERT, SEBA बुहुमनि इसिं बाहागो Class 7 Social Science Chapter 2 Question Answer/Class 7 Social Chapter 2 Question Answer दिए गए हैं ताकि आप आसानी से विभिन्न अध्यायों के माध्यम से खोज कर सकें और जरूरतों का चयन कर सकें Notes of SEBA Class 7 Social Science Question Answer In Bodo Chapter 2 Question Answer. Class 7 Social Question Answer Chapter 2 in Bodo. SEBA Class 7 Social Science Question Answer In Bodo Medium Chapter 2 covers all the exercise questions in NCERT, SCERT.

Join us Now

Class 7 Social Science Chapter 2 बुहुमनि इसिं बाहागो

SEBA Class 7 Social Science Notes Chapter 2 In Bodo बुहुमनि इसिं बाहागो Bohumuni Ising Bahago Social Guide for Class 7th Chapter 2. Also Same NCERT Solutions for Class 7 Social Science इस पोस्ट में हम आपको ये समझा ने कि कोशिश की है की Class 7 Social Science Question Answer Chapter 2 in Bodo. अगर आप एक सात्र या शिक्षाक हो बोडो मीडियम की, तो आपके लिए ये Notes for Class 7 Social Science In Bodo Medium बोहत लाभदायक हो सकता है। Ncert/Scert Social Science Class 7 Chapter 2 मे आप अपना ध्यान लगाके पढ़ कर इस SEBA Class 7 Social Science Question Answer In Bodo Chapter 2 में अछि Mark ला सकते हो अपनी आनेवाली परीक्षा में।

खोन्दो 2 बुहुमनि इसिं बाहागो

Chapter 2 Bohumuni Ising Bahago

भुमखौरां खोन्दोनि गुदि बाथ्रा

फरानि सोंनायनि फिननाय

1. गेबें फिननायखौ सायख’ :

(क) बुहुम बिखुंनिफ्राय मिरुसिम मोन 4/3/2 थोरफोजों दाजानाय।

फिन्नाय: बुहुम बिखुंनिफ्राय मिरुसिम मोन 3 थोरफोजों दाजानाय।

(ख) बुहुम बिखंआ गड़ै 20/30/25 किल’ मिटारफ्राम रोजा।

फिन्नाय: बुहुम बिखंआ गड़े 20 किल ‘मिटारफ्राम रोजा।

(ग) बुहुमनि गोबोंनि ओंथिया जादों बुहुम – बिखं/मेन्टल/ मिरुमण्डल।

फिन्नाय: बुहुमनि गोबोंनि ओंथिया जादों – मिरुमण्डल।

(घ) जिब सेवनाय मुवाखौ सरासनस्रा गोदि अन्थाइ/अरगें अन्थाइ/ महर सोलायनाय अन्थाइयाव मोननाय जायो।

फिन्नाय: जिब सेवनाय मुवाखौ सरासनस्रा अरगें अन्थाइ अन्थाइयाव मोननाय जायो।

(ङ) बयनिख्रुइ गोरा मणिकआ जादों स’ना/हीरा/दस्ता।

फिन्नाय: बयनिख्रुइ गोरा मणिकआ जादों हीरा

2. लांदां जायगा आबुं खालाम –

(क) बुहुम बिखुंनिफ्राय इसिं बाहागोसिम फारियै __________बारायलांबाय थायो।

फिन्नाय: दुंथाइया।

(ख) बुहुम बिखं थोरफोरखौ __________होननानैबो मिथि मोनो।

फिन्नाय: छियाल।

(ग) हाया _______आरो ________मुवाजों दाजानाय।

फिन्नाय: जिबारि जिबारि नङि।

(घ) मेगमानिफ्राय सोमजिनाय अन्थाइखौ __________अन्थाइ बुङो।

फिन्नाय: अरगें।

(ङ) मणिकफोरा सरासनस्रा _________मुवा।

फिन्नाय: गोरा।

3. लिरसुंथाइ लिर: 

(क) बुहुम बिखं होनोब्ला मा बुजियो?

फिन्नाय: बुहुमनि सा बाहागोनि गोरा साग्लोबनाय एबा बिखंखौ बुहुमबिखं होननानै बुङो। बे बिखङाव गुबुन गुबुन रोखोमनि अन्थाइनि अनगायैबो बाला, हा, हाब्रु, आरिबो मोननाय जायो। सरासनस्रा जों थानाय बुहुमनि सा बाहागोनि गोरा आरो रुजु जाथावि गोरा मुवाफोरखौनो अन्थाइ होननानै बुङो। अन्थाइफोरा गुबुन गुबुन मणिकजों दाजानाय। बुहुमाव मिथिंगायारि महरै सोमजिनाय जिबारि नङि गथा मुवाफोरानो जादों मणिक बुहुम बिखुंआ। गासैबो रोखोमनि जिउआरि आरो लाइफांनि थाखुलि। बुहुम विखंनि बाहागो हिसाबै हाजो हाला, जौयेन-हायेन आरिया जिबमुलुगनि थाखुलिब्लाबो दै मण्डलावबो जिबमुलुगनि गोसारथि दं।

(ख) अरगें अन्थाइ माखौ बुङो?

फिन्नाय: बुहुमनि गेजेर बाहागोआव थानाय सेवनाय, गुदुं मुवाफोरखौ मेगमा बुंनाय जायो। बफोरबादि मेगमाया बुहुम बिखुंनि सायाव ओंखारबोनो हायिनि समनि फाख’नाव बिदुं एंगारहरनानै गुसु जाना अन्थाइयाव महर सोलायो। बे रोखोमनि दाजानाय अन्थाइखौ गोबों सोरखिनाय अरगें अन्थाइ बुंनाय जायो। गुबुन फारसेथिं माब्लाबा खायफा मिथिंगायारि जाहोनाव बुहुमनि बिखंआव जरा लायोब्ला बैथिंजाय मेगमाया बायजोथिं ओंखारबोनानै लाभा महरै बुहुम बिखुं जायो। बेफोर बारनि सोमोन्दोआव फैनायनि जाउनाव बिदुं एंगारनायनि उनाव गथाखानानै जाय अन्थाइ सोमजियो बेखौनो बायजोथिं सोरखिनाय अरगें अन्थाइ होननानै बुंनाय जायो। बुहुमाव अरगें अन्थाइया सोमजिग्रोदोंमोनखायनो बे अन्थाइखौ गुदि अन्थाइ होननानैबो मिथिमोनो। बे अन्थाइयाव सरासनस्रा सना, रुफा, सेहा, दस्ता आरि बेसेनगोसा धातुबो मोननाय जायो। बेछल्ट, ग्रेनाइट, ग्रेब्र, बेथलिथ आरिया अरगें अन्थाइनि बिदिन्थि।

(ग) हा बुङोब्ला मा बुजियो?

फिन्नाय: हाया बुहुम बिखंनि गुबुन रोखोमसे थादेरसा। बुहुम बिखंनि साथारनि गुरै थोरफो जेराव जों न-बां लुयो, आबाद मावो, जेराव दाग्रा-बंग्रा, बिफां-लाइफांआ हमथानानै थायो बे बाहागौखौनो हा होननानै बुङो। सरासनस्रायै अन्थाइनिफ्राय हा सोमजियो। अन्थाइनिफ्रायनो हा सोमजियोखायनो अन्थाइयाव थानाय मणिकफोरखौ हायावबो मोनो। हाखौ बुहुम बिखुंनिफ्राय 5-10 फुटसिम गोथौ मोननाय जायो। हाया जिबारि आरो जिबारि नङि मुवाजों दाजानाय। हिउमासानो जादों हानि जिबारि थादेरसा।

4. फिननाय लिर (मोन 100 सो सोदोबनि गेजेराव)

(क) बुहुम बिखुनिफ्राय इसिं बाहागोसिम गाहाइ थोरफोआ मोनबेसे आरो मा मा? सावगारि एरनानै बुजायना लिर।

फिन्नाय: बुहुमनि इसिं बाहागोनि दाथाइया एखे नङा। बुहुमनि सानिफ्राय मिरुसिम थोरफो थोरफो गोरा, लावलावब्रोम आरो दैलाव आरि मुवाफोरखौ मोननाय जायो।

साव: बुहुमनि इसिं बाहागो

बुहुमनि बिखंनिफ्राय मिरुसिम थानाय मुवाफोरनि गोरोबलायि आरो बिसोरनि गुननि सायाव सोनारनानै बुहुम बिखुंनिफ्राय इसिं बाहागोसिम गाहाइयै मोनथाम थाखो एबा थोरफोआव बाहागो खालामनाय जादों। बे थोरफो मोनथामा जाबाय फारियै- बिखं (Crust), जोख्लोब मण्डल (Mantle) आरो मिरुमण्डल (Core)। गोजौनि सावगारिआव मोजाङै गोसो होयोब्ला बुहुमनि मोनथाम थोरफोनि सोमोन्दै आबुं सानखांथाइ मोनगोन। दानिया गोजौनि सावगारिखौ गुबुन मोनसे बिदिन्थिजों सावरायोब्ला गोबांसिन बुजिनो हागोन। नोंसोर थारैनो नालेंखर नुबाय। नालेंखरनि सानि बिगुरखौ बोखारनानै बेखौ खावनै खालामोब्ला जों मोनथाम थोरफो मोनो-साथारनि बिखं अदेबानि गोरा बाहागो,

नालेंखरनि जाजानाय गुफुर मोदोम बाहागो आरो जोबोर सिंथारनि दै थाग्रा बाहागो। थिख बेबादिनो बुहुमनि सा बाहोगनिफ्राय मिरु बाहागोसिम मोनथाम थोरफो फारियै बिखं, जोख्लोब मण्डल आरो मिरु मण्डलखौ मोनो।

बिखं: बुहुमनि सा बाहागोनि गोबा बेंखननायखौ बिखं होननानै बुङो। बेयो गड़ै 20 किल’ मिटार रोजा। बेयो सरासनस्रा ग्रेनाइट हारिनि अनथाइजों दाजानाय।

जोख्लोब मण्डल: बिखंनि थि गाहायनि थोरफोआनो जादों जोख्लोब मण्डल। बेयो 2,900 किल ‘मिटारफ्राम रोजा। जोख्लोब मण्डलखौ आरोबाव सा आरो सिं जोख्लेब मण्डल बे मोननै थोरफोआव बाहागो खालामबावनाय जादों। बे थोरफोव छिलिकन आरो मेगनेछियामनि बिबाङा गोबां।

मिरुमण्डल: जोख्लोब मण्डलनि थि सिंआवनो मिरुखौ साग्लोबना थानाय थोरफोआनो जादों मिरुमण्डल बेनो बुहुमनि गोर्बो। बेयो 2,486 किल’मिटारफ्राम रोजा। बेनि थोरफोफोरा जोबोर गुदुं थासारियाव दं। बे थोरफोआ गुबैयै सोर, निकेल आरो कबाल्टजों दाजानाय।

(ख) अन्थाइया मोनबेसे रोखोमनि आरो मा मा बुजायना लिर।

फिन्नाय: सोमजिनाय बादियै अन्थाइखौ मोनथाम रोखोमाव बाहागो खालामनो हायो। बेफोर जादों- (1) अरगें अन्थाइ, (2) गोदि अन्थाइ, (3) महर सोलायनाय अन्थाइ।

अरगें अन्थाइ: बुहुमनि गेजेर बाहागोआव थानाय मेगमाया बुहुम बिखुंनि सायाव ओंखारबोनो हायिनि समनि फाख’नाव बिदुं एंगारहरनानै गुसु जाना अन्थाइयाव महर सोलायो। गुबुन फारसेथिं खायफा मिथिंगायारि जाहोनाव बुहुमनि बिखंआव जरा लायोब्ला बैथिंजाय मेगमाया बायजोथिं ओंखारबोनानै लाभा महरै बुहुम बिखुंआव ज जायो। बिब्दियै सोमजिनाय अनथाइफोरानो अरगें अन्थाइ। बे अन्थाइयाव सरासनस्रा सना, रुफा, सेदा, दस्टा आरि बेसेनगोसा धातु मोननाय जायो। अरगें अनथाइनि बिदिन्थि : बेछल्ट, ग्रेनाइट, ग्रेब्र, बेथलिथ बायदि।

गोदि अन्थाइ: बुहुमनि सा बाहागोआव थानाय अरगें अन्थाइया समनि गुथालाव गुसु, गुदुं, बार, अखा आरिनि मुवायारि आरो रासायनारि जाथाइनि जाउनाव लोरबां जानानै बायफ्लेनो हमो। उनाव बे बायफ्लेनाय बाहागोफोरखौ बार, दैमा, बरफ दैमा आरिया बुखारलांनानै लैथो, बिलो एबा गुबुन गाहाय बाहागोआव थोरफो थोरफो ज खालामो। बेबादिनो जेब्ला गोदिफोरा बोसोर बोसोर नाङै ज जायो।

अब्ला गुबुन फारसेथिं गोजौनि गोदोनि गोबारै नारसिननाय, बिदुं आरो दैयाव गोरोबनानै थानाय सोर, सुनै आरिनि माव जाथाइनि जाउनाव गोदिफोरा गोरा जाबोनो हमो। बेबादिनो गोरा जानानै जाय अन्थाइ सोमजियो बेखौनो गोदि अन्थाइ बुङो। बेनि अनगायैबो थोरफो थोरफो बे अन्थाइया दाजानायखायनो बेखौ थोरफो खानाय अन्थाइ होननानैबो बुङो। खैला, सुनै अन्थाइ, कांलमारेट आरिया गोदि अन्थाइनि बिदिन्थि। जोंनि साहा हिमालय हाजोमायाव थानाय अन्थाइ दामोला गोदि अन्थाइ।

महर सोलायनाय अन्थाइ: अरगें आरो गोदि अन्थाइफोरा गोबां सान गोख्रों नारसिननाय आरो बिदुं मोनबाय थायोब्ला बेनि मुवायारि आरो रासायनारि सोलायनाय जानानै मोनसे गोदान अन्थाइ सोमजियो। बेबादि अन्थाइखौ महर सोलायनाय अन्थाइ होननानै बुङो। गाहायनि फारिलाइयाव अरगें आरो गोदि अन्थाइनिफ्राय नारसिननाय आरो बिदुंनि जाउनाव मा मा महर सोलायनाय अन्थाइ सोमजिदों बेखौ दिन्थिनाय जादों।

अरगें आरो गोदि अन्थाइमहरसोलायनाय अन्थाइ
अरगें अन्थाइ – माइकाग्रेणाइट– चिष्ट- निछ
गोदि अन्थाइ – सुनै अन्थाइबाला अन्थाइहाब्रु अन्थाइ – स्लेट– मार्बल- कवार्टजाइट

(ग) अन्थाइ आरो हानि गेजेराव फारागखौ बिजिर।

फिन्नाय:

अन्थाइहा
1. सरासनस्रायै जों थानाय बुहुमनि सा बाहागोनि गोरा आरो रुजुजाथावि गोरा मुवाफोरानो अन्थाइ।1. बुहुम बिखंनि साथारनि गुरै थोरफो जों न-बां लुयो, आबाद मावो, हान्था मेलानि राहा खालामो, जेराव हाग्रा-बंग्रा, बिफां-लाइफांआ हमथानानै थायो बे बाहागोआनो जादों हा।
2. अन्थाइफोरा गुबुन गुबुन मणिकजों दाजानाय।2. हाया जिबारि आरो जिबारि नङि मुवाजों दाजानाय।
3. अन्थाइयाव थानाय मणिकनि आखुथाइनि सायाव सोनारनानै अन्थाइनि दानाय महर, गाब, गोराथि आरिनि फारागथि नुनो मोनो।3. जिबारि आरो जिबारि नङि मुवानि रुजुथाइनि सायाव सोनारना हानि गुन आरो दाथाइनि फोरागथि नुजायो।
4. सोमजिनाय बादियै अन्थाइखौ मोनथाम बाहागोआव रानो- 1. अरगें अन्थाइ, 2. गोदि अन्थाइ, 3. महर सोलायनाय अन्थाइ।4. हाखौ माखासे बाहागोआव राननाय जादों। सोमजिनाय बादियै- 1. आग्लायनाय हा आरो 2. जायगा सोलायनाय हा। दाथाइ बादियै- 1. आबाद मावजानाय हा, 2. गेजेर थाखोनि हा, 3. आबाद मावजायि हा।

(घ) हा नङाब्ला बिफां-लाइफां, जिब-जुनार थांनानै थानो हाया-बाथ्राखौ फोरमायना लिर।

फिन्नाय: हाया बुहुम बिखंनि गुबुन रोखोमसे थादेरसा। बुहुम बिखंनि साथारनि गुरै थोरफो हायावनो जों न-बां लुयो, आबाद मावो, हान्था मेलानि राहा खालामो, जेराव हाग्रा-बंग्रा, बिफां लाइफाङा हमथाना थायो। सरा सनस्रा नंगुबै हाखौ बुहुम बिखुंनिफ्राय 5-10 फुट गोथौसिम मोननाय जायो। हाया जिबारि आरो जिबारि नङि मुवाजों दाजानाय।

हानि जिबारि धादेरसा होननानै बुङोब्ला सरासनस्रा हिउमासखौ बुजायो। हायाव तानाय बिफां-लाइफांनि दालाइ- बिलाइनि बाहागो, गुबुन गुबुन जिब जेरै- खानस्रि, सस्रमा, एन्जर, एण्फौ-एनलानि थैनाय देहा, मोसौ-मैसो आरि गुबुन गुबुन जिब-जुनारनि खिफोरानो हायाव थानाय जिबारि मुवा। बेफोर मुवाफोरा सान्दुंआव राननानै, दैयाव सेवनानै आरो जिउसानि गोहोमाव हिउमाछ सोमजिहोयो। बेफोरबादि जिबारि मुवाफोरा लाइफांनो पुष्टि जगायो। हायाव जिबारि मुवाया बांसिन जायोब्ला हानि दै सोबकांनाय गोहोआ बाङो। हायाव थानाय दै बाहागोआ बिफां देरनायाव गोनांथार बिफाव लायो। गुबुन फारसेथिं हायाव गोरोबनानै थानाय जिबारि नङि मुवाफोर जाबाय नाइट्रजेन, पटाछियाम, मेगनेछियाम, सालफार, फचफराछ, केलछियाम, सोर-थामा बायिद बायदि। साखाथिनि सावगारियाव मोजाङै दिन्थिनाय जादों।

(ङ) हा दानायाव बारहावानि गोहोमआ एंगारजाथावि – बाथ्राखौ फोरमायना लिर।

फिन्नाय: बुहुम बिखंनि गुबुन रोखोमसे थादेरसाया जादों हा। बुहुम बिखंनि साथारनि गुरै थोरफो जेराव जों न’ – बां लुयो, आबाद मावो, हान्था-मेलानि राहा खालामो, जेराव हाग्रा-बंग्रा, बिफां-लाइफांआ हमथानानै थायो बे बाहागोखौनो जों हा होननानै बुङो। सरासनना अन्थाइनिफ्रायनो हा सोमजियो। हा दानायाव बारहावानि गोहोमा एंगारजाथावि। अन्थाइफोरखौ समनि बोहैथियाव गुसु, बिदुं, बार, अखा आरि मिथिंगायारि जाउननि गोहोमाव जामखना बायफ्ले-जिफ्ले जायो। बेफोरबादि बाहागोफोरखौ आरोबाव बार, दैमा, बारहुंखा आरिया बुखारलांनानै दाब दाब जायगायाव ज खालामो। बेबादिनो हाया सोमजियो। अन्थाइनिफ्रायनो हा सोमजियोखायनो अन्थाइयाव थानाय मणिकफोरखौ हायावबो मोननाय जायो।

5. गाहायनि फारिलाइयाव गुबुन गुबुन रोखोमनि अन्थाइनि मुं होनाय जादों। बेफोरखौ गाहायनि फारिलाइयाव होनायबादि थाखो रान – 

मार्बल, स्लेट, बाला अन्थाइ, ग्रेणाइट, खैला, सुनै अन्थाइ, चक हा, निछ, कंलमारेट, हाब्रु अन्थाइ, चिष्ट, कवार्टजाइट, बेछल्ट, ग्रेब्र।

अरगें अन्थाइ
गोदि अन्थाइ
महर सोलायनाय अन्थाइ

फिन्नाय:

अरगें अन्थाइग्रेणाइट, ग्रेव्र, बेछल्ट
गोदि अन्थाइखैला, सुनै अन्थाइ, कंलमारेट, सुनै अन्थाइ, बाला अन्थाइ, हाब्रु अन्थाइ
महर सोलायनाय अन्थाइचिष्ट, निछ, मार्बल, कवार्टनाइट, स्लेट।

6. हान्जायाव सावरायनानै लिर –

(क) हाजों लोगोसे लाइफां आरो जिबमुलुगनि सोमोन्दोआ मा?

फिन्नाय: हाया बुहुम बिखंनि गुबुन रोखोमनो थादेरसा। बेयो बुहुम बिखंनि साथारनि गुरै थोरफो, जेराव जों न’- बां लुयो आबाद मावो, हान्था मेलानि राहा खालामो जेराव हाग्रा-बंग्रा, बिफां लाइफांआ हमथानानै थायो। हाया जिबारि आरो जिबारि नङि मुवाजों दाजादों। हिउमासा हानि जिबारि थादेरसा। बेफोरबादि मुवाफोरा लाइफांनो पुष्टि जगायो। हायाव जिबारि मुवाया बांसिन जायोब्ला हानि दै सोबखांनाय गोहोआ बाङो। हायाव थानाय दै बाहागोआव बिफां देरनायाव गोनांथार बिफाव लायो। गुबुन फारसेथिं हायाव गोरोबनानै थानाय जिबारि नङि मुवाफोरा जाबाय नाइट्रजेन, पटाछियाम, मेगनेछियाम, सालफार, फचफराछ; केलछियाम, सोर, थामा बायदि बायदि। बुहुम बिखंनि हानि लोगोआव जिब मुलुगहा मोनसे नागारलायनो हाथि सोमोन्दो दं।

गासैबो रोखोमनि जिउआरि आरो लाइफांनि थाखुलियानो जाबाय बुहुम बिखं। जोंनि जिउखुंनाय, आसार-आखु, आबाद मावनाय, आफाद-फसंथान, हान्थामेला, दामिनारि आरिया गासैबो बुहुम बिखंनि सायावनो सोनारो। बुहुम बिखंनि बाहागो हिसाबै हाजो-हाला, जौयेन-हायेन आरिया जिबमुलुगनि थाखुलिब्लाबो दै मण्डलावबो जिबमुलुगनि गोसारथि दं। बेबादिनो बालाहामा गाहाइ आरो गुसु ओन्सोलआवबो बाङाइ आरो गोबां बिबांनि जिबमुलुग दं। बुहुम बिखंआव मोननाय बाइदि रोखोमनि अन्थाइ, मणिक आरो हानि गुनआ जिब मुलुगखौ जुनियायै गोहोम खोलैबोदों। गुबुन फारसेथिं बुहुम बिखंआव मोननाय गुबुन गुबुन रोखोमनि खनियारि मुवा जेरै- नाइट्रजेन, पटाछियाम, मेगनेछियाम, छालफार, फचफराच, केलछियाम, सोर, तामा, सेहा आरिया लाइफां आरो जिउआरिनि बांनाय आरो जौगानायाव जुनिया बिहोमा होबोदों।

(ख) जाब्लासो बुहुमनि सा बाहागोनिफ्राय हासार गोनां हाया गैया जायोब्ला मा जागोन?

फिन्नाय: बुहुमनि सा बाहागौनिफ्राय हासार गोनां हाया गैया जायोब्ला जिब-जुनाद आरो लाइफां हारिनि सायाव गोबां खहा लाबोगोन। बिफां-लाइफां आरो मैगं थाइगंफोरनि देरनाय आरो जौगानायाव गोबां हेंथा नुजागोन। बेनि जाउनाव जिब जुनारनि थांना थानो हानाय थासारिया गोमा लांगोन।

उफेरा सोंनायनि फिननाय

1. भुमखौरांगिरिफोरनि बादियैब्ला बुहुमा माबोंरै सोम्जिखो?

फिन्नाय: बुहुमनि सोमजिनाया मोनसे सोमोनांथाव आयदा। भुमखौरांगिरिफोरा बुहुम सोमजिनायनि सोमोन्दै गुबुन गुबुनै फरायसंनानै बुंदोंदि दिनैनिफ्राय 450 कौटिफ्राम बोसोर सिगां बुहुमा सोमजिदोंमोन। बुहुमा सोमजिजेननाय समाव बेयो मोनसे गेसआरि अरखि फिथरमोन। समनिफारियाव बे अरखिफिथरा बिदुं एंगारै एंगारै गुसु जाबोनो हमो आरो उनथाराव आथिखालनि गोरा थासारि मोनफैयो। बुहुमनि सा बाहागोआ आथिखालनि गोरा थासारियाव दंब्लाबो नाथाय इसिं बाहागोआ दासिमबो गुदुं गलिलाव थासारियाव दं। बुहुमनि सा बाहागोनिफ्राय जेसेबांनो सिंआव थांगोन एसेबांनो बेनि दुंथाइया बांलांबाय थायो। बिगियानगिरिफोरा आनदास खालामदोंदि बुहुमनि मिरुबाहागोनि दुंथाइया 6000° सेलसियासनिबो बांसिन। बबेखानि दुंथाइया एसेबां गोबांद्राय जानायनि अनगायैबो बुहुमनि सा बाहागोनिफ्राय मोननाय गोख्रों नारसिनथाइनि जाउनाव मिरुनि गुदुं लावलावब्रोम मुवाफोरा बायजोआव ओंखारबोनो हाया। नाथाय बुहुमनि सा बाहागोआव माबाफोर गावनाय एबा गब्लं मोनब्लानो बेफोरबादि गुदुं लावलाव मुवाफोरा बायजोआव ओंखारबेयो। जायखौ जों अरगेंअर होननानै बुङो।

2. बुहुमनि मिरु बाहागोनि दुंथाइया बेसेबां?

फिन्नाय: बिगियानगिरिफोरनि आनदास खालामनाय बादियैब्ला बुहुमनि मिरु बाहागोनि दुंथाइया 6000° सेलसियासनिबो बांसिन।

3. अरगें अर माखौ बुङो।

फिन्नाय: बुहुमनि इसिंबाहागोनि दुंथाइया (6000° से.) एसेबां गोबांद्राय जानायनि अनगायैबो बुहुमनि सा बाहागोनिफ्राय मोननाय गोख्रों नारसिनथाइनि जाउनाव मिरुनि गुदुं लाव लाव ब्रोम मुवाफोरा बायजोआव ओंखारबोनो हामा। नाथाय बुहुमनि सा बाहागोआव, माबाफोर गावनाय एबा गब्लं मोनब्लानो बेफोरबादि लाव लाव मुवाफोरा बायजोआव ओंखारबोयो, बेनो जादों अरगें अर।

4. बुहुमनि सखावआ बेसेबां?

फिन्नाय: बुहुमनि सखावआ 6, 378 फ्राम किल ‘मिटार।

5. बुहुमनि बिखं थोरफोआ सरासनस्रा मा हारिनि अन्थाइजों दाजानाय।

फिन्नाय: बुहुमनि बिखं थोरफोआ सरासनस्रा ग्रेनाइट हारिनि अन्थाइजों दाजानाय।

6. बुहुम बिखंनि लैथो थालानि बाहागोआ गुबैयै मा हारिनि अन्थाइजों दाजानाय?

फिन्नाय: बुहुम बिखंनि लैथो थालानि बाहागोआ गुबैयै बेछलट हारिनि अन्थाइजों दाजानाय।

7. बुहुमनि गासै रोजागासैनि बेसेबं जौखोन्दोयै बिखं, जोख्लोब मण्डल आरो मिरु मण्डला आवग्रिना दं?

फिन्नाय: बुहुमनि गासै रोजागासैनि 0.5% बिखं बाहागो, 16.0% जोख्लोब मण्डल आरो 80.0% जौखोन्दो मिरु मण्डलआ आवग्रिना दं।

8. बुहुमनि बिखं थोरफोखौ मानो छियाल थोरफो बुंनाय जायो?

फिन्नाय: बुहुमनि बिखं थोरफोनि अन्थाइफोराव सरासनस्रा छिलिकन आरो एलुमिनियाम गुदि मुवानि बिबङा गोबांखायनो बे थोरफोखौ छियाल थोरफो बुङो।

9. बुहुम बिखं थोरफोनि बानजायनायफोरा मा मा?

फिन्नाय: मानसिनि जिउखुंनायनि थाखाय जानाय मुवा, बाइदि रोखोमनि बेसाद, थाग्रा जायगा आरिया बुहुम बिखंनि हानि सायावनो सोनारो। बुहुम बिखंआव मोननाय अन्थाइखौ जोंनि गोनांथि बाद्रियै गुबुन गुबुन खामानियाव बाहायनानै जोंनि आंखालखौ सुफुङो। शक्तिनि फुंखाया खैला, खनियारि थाव, मिथिंगायारि गेस आरि थोरफो खानाय अन्थाइनि गेजेरनिफ्राय जों बुथुमो। सना, रुफा, थामा, दस्ता आरिफोरखौ जों अरगें आरो महर सोलायनाय अन्थाइनिफ्रायनो मोनो। बेनि अनगायैबो ग्रेनाइट, बेचल्ट, बाला अन्थाइ, स्लेट, मार्बल आरि अन्थाइफोरखौ जों न’- बां लुनाय, लामा बानायनाय हाबायाव गोबांसिनै बाहायो। बानायलु हासार, चिमेन्ट, सुनै आरि बानायनो सुनै अन्थाइ बाहायनाय जायो। न लुनो बाहायनाय इटाखौ सरासनस्रा हाब्रु एबा आमथा आमथा हानिफ्राय बानायनाय जायो।

10. बुहुम बिखं आरो जोख्लोब मण्डल बे मोननै थोरफोनि बबे मोनसे थोरफोआ बुहुमनि सिं बाहागोनि बांसिन बाहागो आवग्रिना दं बुजायना लिर।

फिन्नाय: बुहुमखौ मोनसे बेंखन होननानै हमोब्ला बेनि सखावआ 6.378 फ्राम किल’मिटार। सावगारियाव नायोब्ला बुहुम बिखंआ 30 किःमिः सिम गोथौ साग्लोबना दङ’। बेयो गङै 20 किःमिः रोजा। नाथाय जोख्लोब मण्डला 2,900 किःमिः फ्राम रोजा। थामहिनबा बियो 2870 किःमिः (2900-30=2870) फ्राम रोजा गोथौ। बेनिफ्राय बुजिनो हायोदि जोख्लोब मण्डल। बिखं थोरफोनिख्रुइ बांसिनै आवग्रिना दं।

11. Sial (छियाल) सोदोबा मा बुजायो?

फिन्नाय: Sial सोदोबनि ‘Si’ आ छिलिकन आरो ‘al’ आ एलुमिनियामखौ बुजायदों।

12. जोख्लोब मण्डला बेसेबां रोजा?

फिन्नाय: जोख्लोब मण्डला 2,900 किल’ मिटारफ्राम रोजा।

13. जोख्लोब मण्डलखौ मोनबेसे आरो मा मा थोरफोआव बाहागो खालामनाय जादों?

फिन्नाय: जोख्लोब मण्डलखौ मोननै थोरफोआव बाहागो खालामनाय जादों। बेफोर जादों- (क) सा जोख्लोब मण्डल आरो (ख) सिं जोख्लोब मण्डल।

14. जोख्लोब मण्डलखौ मानो छिमा (Sima) होननानैबो मिथि मोनो?

फिन्नाय: जोख्लोब मण्डलाव सरासनस्रा छिलिकन आरो मेगनछियामनि बिबांआ गोबां थानायनि थाखाय बे थोरफोखौ छिमा (Sima) थोरफो होननानैबो मिथिनो मोनो। “Sima” सोदोबनि ‘Si’ आ छिलिकन Ma” आरो या मेगनेछियाम बुजायजों।

15. बुहुमनि बिखंआव थानाय गुदि मुवाफोरा मा मा?

फिन्नाय: बुहुमनि बिखंआव थानाय गुदि मुवाफोरा जादों- अक्सिजेन, छिलिकन, आइरन, एलुमिनियाम, केलछियाम, छडियाम, पटाछियाम, मेगनेछियाम बायदि बायदि।

16. जोख्लोब मण्डला मा?

फिन्नाय: बुहुम बिखंनि थि गाहायनि थोरफोआनो जादों जोख्लेब मण्डल। बे थोरफोआ 2,900 किल’मिटारफ्राम रोजा।

17. बुहुमनि सा बाहागोआव बांग्रिं आरो अरगें अरबादि मिथिंगायारि खैफोदफोरा मानि फिथाइ?

फिन्नाय: जोख्लोब मण्डलनि सेवनाय मुवाफोरा जोबोर गुदं आरो नारसिनजानानै थानायनि थाखाय दिदोमै थानो हाया। बे थोरफोआव सिंनिफ्राय सासिम मोनसे रोखोमनि सा मोखां दाहार बोहैगासिनो दं। बेफोरबादि दाहारनि थाखायनो बुहुमा मोनसे दिदोम नङि थासाारियाव दं। बुहुमनि सा बाहागोआव बांग्रिं आरो अरगें अर बादि मिथिंगायारि खैफोदफोरा जोख्लोब मण्डलनि बेफोरबादि बोहैनाय दाहारमिनो फिथाइ।

18. मिरुमण्डला मा?

फिन्नाय: जोख्लोब मण्डलनि थि सिंआवनो मिरुखौ साग्लोबाय थानाय थोफोआनो आदों मिरुमण्डल। बे थोरफोखौनो बुहुमनि गोर्बोबो बुङो। बै थोरफोआ 3,486 किलमिटारफ्राम रोजा। बेनि मुवाफोरा जोबोर गुदुं थासारियाव दं।

19. मिरुमण्डला माजों दाजानाय?

फिन्नाय: मिरुमण्डला सोर, निकेल आरो कबाल्टजों दाजानाय।

20. गोख्रैयै सुबुं अनजिमा बांनाया बुहुम बिखं आरो हानि माबोरै खहा खालामदों फोरमाय।

फिन्नाय: गोख्रैयै सुबुंअनजिमा बांनाया बुहुम बिखंनि लोगोसे हानि गुबुन गुबुन रोखोमै खहा खालामबोदों। हा गिसिखानाय, जामखनाय, सान्दुं, बार, अखा आरो मानसिनि बायदि हाबाया बुहुमनि बिखंआव थानाय अन्थाइ, मणिक आरो हानि गुबुन गुबुन रोखोमथिखौबो खहा खालामबोदों। गोख्रै दारिमिन फसंनाय, हान्था- मेलानि अनजिमा बांनाय, आबादाव बाहायनाय बायदि हासार, एम्फौ सिथारग्रा मुलि, नोगोरनि दाखोर-दाला आरिनि थाखाय बुहुमनि सा बाहागोआव गुबुंनाया लासैयै बांबोदों।

बेनिखायनो हा जामख’ होनाय हाबाखौ होबथानाय आरो गुबुंनायनिफ्राय रैखा खालामना लाखिनाया सुबं समाजनि थाखाय जोबोर गोनांथार। बे गुबुंनायफोरा हायाव खेबसे हाबोब्ला बेये मोनसे सोरखि (cycle) नि बाहागो जायो आरो लाइफां, मानसि गुबुन जिब जुनारनि गोबां खहा खालामो। हा जामखनायखौ होबथानो थाखाय बिफां-लाइफां, हाग्रा-बंग्रा आरिजों बेखौ जेब्लाबो खोबथेना दोननांगौ। आबादम मावनाय हाबायाव रासायनारि हासारनि सोलायै जिबारि हासार बाहायनायाव गोनांथि होनांगौ। हानि गुनखौ रैखा खालामनो सम सम आबादफोरखौ सोलाय सोल’ खालामनांगौ। बेबादि राहा लानाया बुहुम बिखुंखौ गुबुंनायनिफ्राय रैखा खालामो आरो जिब-मुलुगनि थाखाय थानायनि साबजाथाव खालामनायाव मदद होयो।

21. मिरुमण्डलखौ मा होननानै मिथिबावो आरो मानो?

फिन्नाय: सोर आरो निकेलनि बिबांआ बांसिनै थानायनि थाखाय जिबमण्डल थोरफोखौ ‘निफ’ (Nife) थोरफो होननानैबो मिथिबावो। मानोना इंराजी ‘Nicke’ (निकेल) सोदोबनिफ्राय ‘Ni’ आरो ‘Ferrium’ (सोर) सोदोबनिफ्राय ‘fe’ लोगोफोनांदेरना बे थोरफोखौ ‘Nife’ (निफ) होननानै बुंनाय जायो।

22. मिरुमण्डलखौ मा मा थोरफोआव बोखावनाय जाबावदों? मोनफ्रोमनिबो फोरमायथि हो।

फिन्नाय: मिरुमण्डलखौ मोननै बाहागोआव बोखावनाय जादों- (क) बायजोआरि मिरुमण्डल आरो (ख) गेजेर मिरु मण्डल।

बायजोआरि मिरु मण्डल: मिरुमण्डलनि बायजोआरि बाहागोआ मोनसे लाव लाव साग्लोबनायजों दाजानाय। बेखौ बायजोआरि मिरुमण्डल बुंनाय जायो। बे थोरफोआ 2,290 किल’ मिटारफ्राम रोजा।

गेजेर मिरुमण्डल: बायजोआरि मिरुमण्डलनि गाहायाव बुहुमनि मिरुखौ साग्लोबनानै थानाय थोरफोआ जादों गेजेर मण्डल। बे थोरफोआ 1,216 किलमिटारफ्राम रोजा।

23. अन्थाइयाव थानाय बांसिन बिबांनि रासायनारि मुवाफोरा मा मा?

फिन्नाय: अन्थाइयाव थानाय रासायनारि मुवाफोरनि सिंआव अम्लजान, छिलिकन, एलुमिनियाम, सोर, केलछियाम, छडियाम, पटाछियाम, कार्बन, छालफार आरिखौ गोबां बिबाङै मोननाय जायो। बेनि अनगायैबो अन्थाइयाव खायफा बिबांनि थामा, सेहा दस्टा आरि धातुखौ मोननाय जायो।

24. अरगें अन्थाइखौ मा अन्थाइ होनेना बुंबावो? मानो? 

फिन्नाय: बुहुमाव अरगें अन्थाइया सोमजिग्रोदोंमोनखायनो बे अन्थाइखौ गुदि अन्थाइ होननानै बुंबावो।

25. सा सानजा भारतनि बबे बबेयाव अरगें अन्थाइ मोननाय जायो?

फिन्नाय: सा सानजा भारतनि खाछिया जयन्टीया आरो नीलाचल हाजोआव अरगें अन्थाइ मोननाय जायो।

26. गोदि अन्थाइनि मोनथाम बिदिन्थि हो।

फिन्नाय: खैला, सुनै अन्थाइ, कांल मारेट आरिया गोदि अन्थाइनि बिदिन्थि।

27. जिबसेवनाय माखौ बुङो?

फिन्नाय: गोदिनिफ्राय गोदि अन्थाइसिम सोलायनाय हाबाखौ नै जोनोम जाफिननाय हाबा हिसाबै मिथि मोनो। गोदि अन्थाइ सोमजिनाय समाव बोहै ख्लायबोनाय गोदिजों लाइफांनि गुबुन गुबुन बाहागो एबा जिब-जिरादनि बेगें-खर संख्ला आरिया नारसिनजानानै गोरा जाना अन्थाइनि सिंआव थालाङो। बेखौ जिबसेवनाय बुङो।

28. गोदि अन्थाइया माबोंरै सोमजियो बेखेव।

फिन्नाय: बुहुमनि सा बाहागोआव थानाय अरगें अन्थाइया समनि गुथालाव गुसु, गुदुं, बार, अखा आरिनि मुवायारि आरो रासायनारि जाथाइनि जाउनाव लोरबां जानानै बायफ्लेनो हमो। उनाव बे बायफ्लेनाय बाहागोफोरखौ बार, दैमा, बरफ दैमा आरिया बुखारलांनानै लैथो, बिलो एबा गुबुन गाहाय बाहागोआव थोरफो थोरफो ज खालामो। बेबादिनो जेब्ला गोदिफोरा बोसोर बोसोर नाङै ज जायो, अब्ला गुबुन फारसेथिं गोजौनि गोदिनि गोबारै नारसिननाय, बिदुं आरो दैयाव गोरोबनानै थानाय सोर, सुनै आरिनि माव जाथाइनि जाउनाव गोदिफोरा गोरा जाबोनो हमो। बेबादिनो गोरा जानानै जाय अन्थाइ सोमजियो बेखौनो गोदि अन्थाइ बुङो। बेनि अनगायैबो थोरफो थोरफो वे अन्थाइया दाजानायखायनो बेखौ थोरफो खानाय अन्थाइ होननानैबो बुङो। खैला, सुनै अन्थाइ, कालमारेट आरिया गोदि अन्थाइनि बिदिन्थि। जोंनि साहा हिमालय हाजोमायाव थानाय अन्थाइ दामोला गोदि अन्थाइ।

29. जोंनि साहा हिमालय हाजोमायाव थानाय अन्थाइ दामोला मा अन्थाइ?

फिन्नाय: गोदि अन्थाइनि दामोल।

30. गाहायाव होनाय अन्थाइफोरा मा मा रोखोमनि अन्थाइ सायख आरो बोसोरनि महर सोलायनाय अन्थाइखौ मख’।

माइका, ग्रेणाइट, सुनै अन्थाइ, बाला अन्थाइ, हाब्रु अन्थाइ।

अन्थाइमहर सोलायनाय अन्थाइ
अरगें अन्थाइ
1. माइका2. ग्रेणाइट


चिष्टनिछ
गोदि अन्थाइ
1. सुनै अन्थाइ2. बाला अन्थाइ3. हाब्रु अन्थाइ


मार्बलकवार्टजाइटस्लेट

31. मणिकनि गाहाइ धोरोमफोरा मा मा?

फिन्नाय: गाब, हांखो रेगा, महर, जोंखोल आरिफोरा मणिकनि गाहाइ धोरोम।

32. मणिकखौ मा मा थाखोआव राननाय जादों?

फिन्नाय: (क) अन्थाइ दाग्रा ममिक आरो (ख) खनि दाग्रा मणिक।

33. मणिकनि गोराथिखौ सुनो थाखाय मा बाहायनाय जायो?

फिन्नाय: मणिकनि गोराथिखौ सुनो थाखाय महनि ज’खा सेवारि (Mohs’ Scale)।

34. माबे मणिकनि गोराथिया बयनिख्रुइ खम?

फिन्नाय: टेल्क मुंनि मणिकनि गोराथिया बयनिख्रुइ खम।

35. हिउमासा मा? बेयो माबोरै सोमजियो? बेयो जोंनि मा मदद होयो?

फिन्नाय: हानि जिबारि थादेरसा होननानै बुङोब्ला सरासनस्रा हिउमासखौ बुजायो। हायाव थानाय बिफां-लाइफांनि दालाइ-बिलाइनि बाहागो, गुबन गुबुन जिब जेरै- खानस्रि, सस्रमा, एन्जर, एम्फौ-एनलानि थैनाय देहा, मोसौ-मैसो आरि गुबुन गुबुन जिब-जुनारनि खिफोरानो हायाव थानाय जिबारि मुवा। बेफोर मुवाफोरा सान्दुंआव राननानै, दैयाव सेवनानै आरो जिउसानि गोहोमाव हिउमाछ-सोमजिहोयो। बेफोरबादि जिबारि मुवाफोरा लाइफांनो पुष्टि जगायो। हायाव जिबारि मुवाया बांसिन जायोब्ला हानि दै सोबखांनाय गोहोआ बाङो। हायाव थानाय दै बाहागोआ बिफां देरनायाव गोनांथार बिफाव लायो।

36. हायाव गोरोबना थानाय जिबारि मुवाफोरा मा मा?

फिन्नाय: हायाव गोरोबना थानाय जिबारि मुवाफोरा जादों- नाइट्रजेन, पटाछियाम, मेगनेछियाम, सालफार, फचफराच, केलछियाम, सोर, थामा बाइदि बाइदि।

37. मणिकनि सोमोन्दै सावराय।

फिन्नाय: बुहुम बिखंनि गुबुन मोनसे थादेरसाया जादों मणिक। बुहुमाव मिथिंगायारि महरै सोमजिनाय जिबारि नङि गथा मुवाफोरानो जादों मणिक। मणिकफोरा सरासनस्रा गोरा मुवा। मणिकफोरखौ बुहुमबिखंनि गासै बिखंआवनो मोननाय जायो। गासैबो मणिकहानो खायफा थि धोरोम दं। गाब, हांखो रेगा, महर, जोंखोल आरिफोरा मणिकनि गाहाइ धोरोम। मणिकफोरखौ मोननै थाखोआव राननाय जादों। बेनिनो मोनसेया जादों अन्थाइ दाग्रा मणिक आरो गुबुन मोनसेया जादों खनि द्राग्रा मणिक। अन्थाइ दाग्रा मणिकफोरा अन्थाइ दानायाव मदद खालामो। जेरै- कवार्टज, छिलिकेट, कार्बनेट, अक्साइड आरो फेल्डष्पार। गुबुन फारसेथिं बुहुमाव एरैबादि खायफा मणिक दं, जायफोर आकरिक मणिक हिसाबै बाहायनाय जायो। आकरआव मोननाय मणिकनिफ्राय धातु दिहुननाय जायोखायनो बेखौ धातुवारि मणिकबो बुंनाय जायो। जेरै- गेलेना, अर्पिमेन्ट, मेलाकाइट बायदि बायदि।

मणिकफोरखौ आरोबाव खोबथेनाय आरो खोबथैयि मोननै थासारियाव मोननाय जायो। खोबथेयि मणिकफोरखौ बुहुम बिखंआव उदां थासारियाव मोननाय जायो। गुबुन फारसेथिं खोबथेनाय मणिकफोरखौ हानि गोबा थोरफो एबा फुलुंगोनां हानि सिंआव मोननाय जायो। उदां धातुआरि मणिकफोरा जाबाय- सना, रुफा, थामा, प्लेटिनाम, सेहा, पारा, थिं, दस्ता बाइदि बाइदि। बेबादिनो धातुआरि नङि उदं मणिकफोरा जाबाय- गन्धक, ग्रेफाइट, होरा बाइदि बाइदि। आरोबाव धातुआरि नङि मणिकफोरा जाबाय- आर्छेनिक, एन्टिमणि, बिछमाथ, छेलरियाम बायदि बायदि।

38. बालासिया आरो बाहा हा होनब्ला मा बुजियो?

फिन्नाय: जायफोर हानि सरासनस्रा गुदै (दाना) फोरा जोबोर फिसा जायोब्ला आमथा आमथा, फिसा आरो गेदेर गुन्दै जायोब्ला बे हाया बालासिया। फारसेथिं जायफोर हानि दानाफोरा गेदेर गेदेर जायोब्ला बे हाखौ बाला हा बुंनाय जायो।

39. हायाव गाहाइयै मोनबेसे आरो मा मा थादेरसा थायो? मोनफ्रोमखौबो जौखोन्दो हिसाबाव फोरमाय।

फिन्नाय: हायाव गाहाइयै मोनब्रै थादेरसा थायो। बेफोर जादों:

1. मणिक एबा खनियारि एबा जिबारि नङि मुवा, 45%

2. जिवारि मुवा, 5%

3. दै, 25%

4. बार, 25%।

गोसोआव लाखिनो गोनां बाथ्रा:

(a) भुमखौरां बिगियागिरिफोरा आन्दाज खालामदोंनि बुहुमआ 450 कौटि बोसोरफ्राम सिगांआवनो सोमजिदोंमोन।

(b) बुहुमआ सिगांथाराव गुदुं गेसआरि अरखिफिथरमोन। उनाव बिदुं एंगारै एंगारै गुसु जानानै आथिखालनि महर लायो।

(c) बुहुम बिखुंनिफ्राय मिरुसिम थोरफो थोरफो गोरा, लाव लावब्रोम आरो लाव लाव आरि मुवाफोरखौ मोननाय जायो।

(d) बुहुम बिखुंनिफ्राय इसिंबाहागोसिम थोरफो मोनथामा जादों- बुहुम बिखं, जोख्लोब मण्डल (मेन्टेल) आरो मिरुमण्डल।

(e) बुहुम बिखंआ गङै 20 किल’ मिटारफ्राम रोजा।

(f) जोख्लोब मण्डल (मेन्टेल) आ 2,900 किलमिटारफ्राम रोजा।

(g) मिरुमण्डलआ 3,486 किलमिटारफ्राम रोजा।

(h) बुहुमनि सा बाहागोआव थानाय गथा आरो रुजुथाइ बादियै गोरा मुवाफोरखौ अन्थाइ होननानै बुङो।

(i) गुसु, बिदुं, बार, अखा आरि मिथिंगायारि जाहोग्रानि गोहोमनि जाउनाव अन्थाइनि बायफ्ले-जिफ्ले बाहागोफोरा दाब दाब जायगायाव ज जानानै जाय गुरै बाहागोखौ दादों बेखौनो हा होननानै बुङो।

(j) बुहुमि बिखंआव मिथिंगायारि महैर सोमजिनाय जिबारि नङि गथा, गोरा मुवाफोरानो जादों मणिक।

(k) अन्थाइनिफ्राय हा सोमजिदोंब्लाबो अन्थाइ आरो हानि गेजेराव फाराग दं।

(l) हाया जिबारि आरो जिबारि नङि मुवाजों दाजानाय।

Notes of Class 7 Social Science in Bodo Medium | Bodomedium Class 7 Social Science notes इस पोस्ट में हम आपको ये समझा ने कि कोशिश की है की Bodo Medium Class 7 Social Science Question answer | SEBA Class 7 Social Science Question Answer In Bodo Chapter 2 अगर आप एक bodo सात्र या शिक्षाक हो तो आपके लिए लावदयक हो सकता है।

Note- यदि आपको इस Chapter मे कुछ भी गलतीया मिले तो हामे बताये या खुद सुधार कर पढे धन्यवाद

Leave a Reply

error: Content is protected !!
Scroll to Top