Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question Answer मोब्लिब गोहो Electricity

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question Answer मोब्लिब गोहो Electricity. Class 10 Science Question Answer in Bodo to each Chapter is provided in the list of SCERT, NCERT, SEBA बिगियान Class 10 Question Answer दिए गए हैं ताकि आप आसानी से विभिन्न अध्यायों के माध्यम से खोज कर सकें और जरूरतों का चयन कर सकें. Class 10 Science Chapter 12 Electricity Question Answer Class 10 Bodo Medium Science Chapter 12 Questions Answer. SEBA Bodo Medium Class 10 General Science Chapter 12 मोब्लिब गोहो Notes covers all the exercise questions in NCERT, SCERT.

Join us Now

Class 10 Science Chapter 12 मोब्लिब गोहो

बोडो मीडियम कक्षा 10 बिगियान खोन्दो 12 मोब्लिब गोहो Question Answer | Electricity Question Answer | इस पोस्ट में हम आपको ये समझा ने कि कोशिश की है की कक्षा 10 बोडो मीडियम बिगियान खोन्दो 12 मोब्लिब गोहो Question Answer. अगर आप एक सात्र या शिक्षाक हो बोडो मीडियम की, तो आपके लिए ये बोडो मीडियम कक्षा 10 बिगियान खोन्दो 12 Question Answer बोहत लाभदायक हो सकता है। कक्षा 10 बिगियान खोन्दो 12 मे आप अपना ध्यान लगाके पढ़ कर इस कक्षा 10 बिगियान में अछि Mark ला सकते हो अपनी आनेवाली परीक्षा में।

खोन्दो 12 मोब्लिब गोहो
Chapter 12 ELECTRICITY

12.1 मोब्लिब दाहार आरो सोंखन्थाइ ELECTRIC CURRENT AND CIRCUIT :

सों 1. मोब्लिब सोंखन्थाइया मा? गेवनाय (open) आरो खोबथे (closed) मोब्लिब सोंखननि फाराख लिए। 

फिन : मोब्लिब दाहारनि सोलिबाय थानाय एबा खोबथे लामाखौ मोब्लिब सोंखन्थाइ बुङो।

टर्स गंसेयाव सेलआ (बेटारि) बाल्ब जोंनो थाखाय बेनि गेजेरजों सार्ज एबा मोब्लिब दाहार बोहैयो। सुइस सेरना होयोब्ला सुइसआ बेटारि आरो बाब्लनि गेजेराव मोनसे दैदेनथाइ सोमोन्दो खालामो। 

मोनसे मोब्लिब सोंखन्थाइ जायनि गेजेरजों मोब्लिब दाहार बोहैया, बेखौनो गेवनाय सोंखन्थाइ बुङो।

मोनसे मोब्लिब सोंखन्थाइ जायनि गेजेरजों मोब्लिब दाहारा बोहैबाय थायो, बेखौनो खोबथे सोंखन्थाइ बुङो।

सों 2. मोब्लिब दाहारनि बुंफुरलु लिर। मोब्लिब दाहारनि SI सानगुदिया मा? 

फिन : सानगुदि समाव मोनसे दैदेनगिरिनि थोंगोर दानस ‘नि गेजेरजों बारलांनाय सार्जनि बिबांखौनो मोब्लिब दाहार बुंनाय जायो। बेबानदिनो 

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 2 Answer

मोब्लिब दाहारनि SI सानगुदिया एम्पियार (A) 

सों 3. 1 कुलम्ब सार्जआव बेसेबां इलेक्ट्रन थायो?

फिन : 1 कुलम्ब सार्जआव 6 x 10¹⁸ इलेक्ट्रन थायो।

सों 4. मोब्लिब दाहार सुग्रा जन्थ्रनि मुङा मा? 

फिन : एमिटार।

सों 5. बेटारि, मोब्लिब बाल्ब, एमिटार आरो साबि फोनांजाबनाय मोनसे मोब्लिब सोंखनथाइनि दिन्थि सावगारि आखि।

फिन : सोंखन्थाइयाव बेटारिनि दाजाबथा खर ‘निफ्राय दानख ‘था खर ‘सिम बाल्ब आरो एमिटारनि गेजेरजों मोब्लिब दाहार बोहैयो।

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 5 Answer

सों 6. 1 एम्पियर आरो 1 कुलम्बनि सोमोन्दोखौ लिर।

फिन : जुदि मोनसे दैदेनगिरिनि गेजेरजों। सेकेण्डआव 1 कुलम्ब सार्ज बोहैयो अब्ला बेखौ 1 एम्पियार बुंनाय जायो।

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 6 Answer

दाहारनि गुबुन सानगुदिफोरा मिलि एम्पियार आरो माइक्रएम्पियार।

1 मिलि एम्पियार (1mA) = 10⁻³ A 

1 माइक्र एम्पियार (1μA) = 10⁻⁶ A

सों 7. गंसे मोब्लिब बाल्बनि मोनसे फिलामेन्टआ 10 मिनिट समनि थाखाय 0.5A मोब्लिब दाहारखौ बोना लायो। सोंखनथाइयाव बोहैनाय मोब्लिब सार्जनि बिबांखौ दिहुन।

फिन : होनाय दं, 

      I = 0.5 A

      t = 10 मिनिट = 600 सेकेण्ड।

∵    जिहेतु I = Q/t

⇒  Q = l x t

        = 0.5 x 600 

        = 300 कुलम्ब।

सोंनाय फरा बिजाबनि (Page No. 200)

सों 1. मोनसे मोब्लिब सोंखन्थाइया मा?

फिन : मोब्लिब दाहारनि सोलिबाय थानाय एबा खोबथे लामाखौ मोब्लिब सोंखनथाइ बुङो।

सों 2. मोब्लिब दाहारनि सानगुदिनि बुंफोरथि हो।

फिन : जुदि 1 कुलम्ब सार्जआ 1 सेकेण्ड मोनसे दैदेनग्रानि थोंगोर दानस ‘नि गेजेरजों बोहैलाङो अब्ला बे दाहारखौ 1 एम्पियार बुङो।

         ∴ 1A = 1C/s

सों 3. से कुलम्ब सार्जआव थानाय इलेक्ट्रननि अनजिमाखौ दिहुन। 

फिन : मोनसे इलेक्ट्रननि सार्ज, e = 1.6 x 10⁻¹⁹C

           गासै सार्ज Q = 1C

12.2 मोब्लिब थाखाथि आरो थाखाथि फाराख Electric Potential and potential difference

सों 8. मोब्लिब थाखाथि आरो थाखाथि फाराखनि बुंफुरलु हो। 

फिन : मोब्लिब सालि गंसेनि जायखिजाया मोनसे बिन्दोसिम सिमा गोयि गोजाननिफ्राय मोनसे सानगुदि दाजाबथाय सार्जखौ लाबोनायाव मावनो गोनां हाबायानो जाबाय बै बिन्दोनि मोब्लिब थाखाथि।

गंसे मोब्लिबसालिनि गाहाय थाखाथिनि मोनसे बिन्दोनिफ्राय गोजौ थाखाथिनि मोनसे बिन्दोसिम सानगुदि दजाबथाय सार्जखौ दैथायनायाव मावनो गोनां हाबायानो बिन्दो मोननैनि गेजेरनि थाखाथि फाराख।

मोननै बिन्दोनि गेजेरनि थाखाथि फाराख

सों 9. थाखाथि फाराखानि SI सानगुदिया मा?

फिन : भल्ट (V)

सों 10. 1 भल्ट मोब्लिब थाखाथिनि बुंफुरलु हो।

फिन : मोनसे बिन्दोनि मोब्लिब थाखाथिया 1 भल्ट जुदि 1 कुलम्बनि मोनसे दाजाबथाइ सार्ज सिमा गोयै जानथाइनिफ्राय लाबोनो 1 जुल हाबा मावनाय जायो। 

सों 11. थाखाथि फाराख सुग्रा दाजेमनि मुङा मा? बेखौ सोंखन्थाइयाव माबोरै फोनांजाबो। 

फिन : भल्टमिटार। बेखौ सोंखनथाइयाव लिगै फोनांजाबो।

सों 12. 12 भल्ट थाखाथि फाराग थानाय मोननै बिन्दोनि गेजेरजों 2 कुलम्ब सार्ज थांहोनो बेसेबां हाबा मावनांगोन?

मावफुंथाइ : थाखाथि फाराग V (= 12v) थानाय मोननै बिन्दोनि गेजेरजों बोहैलांनाय सार्ज Q आ (2C)। बेबादिनो सार्ज थांहोनायाव मावनो गोनां हाबा W आ जादों–

          W = VQ

              = 12V x 2C

              = 24 J.

सोंनाय फरानि बिजाबनि (Page No. 202)

सों 1. मोनसे दैदेनग्रायाव मोनसे थाखाथि फारागखौ सामलायनो बाहायनाय मोनसे दाजेमनि मुं लिर।

फिन : मोनसे बेटारि।

सों 2. मोननै बिन्दोनि गेजेराव 1v थाखाथि फाराग बुङोब्ला मा बुजियो?

फिन : मोनसे बिन्दोनि मोब्लिब थाखाथिया 1 भल्ट जूदि 1 कुलम्बनि मोनसे दाजाबथाइ सार्ज सिमा गोयै जानथाइनिफ्राय लाबोनो 1 जुल हाबा मावनाय जायो। 

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 2 Answer

सों 3. 6v बेटारीनि गेजेरजों थांनाय मोनफ्रोम कुलम्ब सार्जनि थाखाय बेसेबां शक्टिनि गोनां जायो?

फिन : 6v बेटारिया होनाय शक्टि = सार्ज x थाखाथि फाराख।

               = 1c x 6v

               = 6J (जुल)

12.3 सोंखन्थाइ सावगारि Circuit Diagram

सों 13. मोब्लिब सोंखन्थाइयाव माखासे बाहायजाफ्लायबाय थाग्रा खोन्दोफोरनि दिन्थि हांखोफोरखौ थख ‘लाइयाव दिन्थि।

फिन : मोब्लिब सोंखन्थाइयान माखासे बाहायजाफ्लायबाद थाग्रा खोन्दोफोरनि

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 13 Answer
Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 13 Answer

12.4 अमनि खान्थि OHM’S LAW

सों 14. अ ‘मनि खान्थिखौ लिर आरो बे खान्थिआ मानिना सोलिनाय थासारिखौ लिर।

फिन : थि दुंथाइयाव दोंसे होनाय धातुआरि तारनि फारनै खर’ नि थाखाथि फाराग V आ मोनसे सोंखन्थाइयाव बेनि गेजेरजों थांनाय मोब्लिब दाहारनि थोंजों रुजुथाइयारि। बेखौनो अमनि खान्थि बुंनाय जायो।

सानखान्थियरियै, V ∝ I

एबा           दिदोम = R

एबा V = IR

रुजुथाइयारि दिदोम R आ दैदेनग्रानि हें था। 

सों 15. मोब्लिब हेंथानि बुंफुरलु हो। बेनि SI सानगुदिया मा?

फिन : मोनसे थि दुंथाइयाव धातु आरि तार दोंसेनि आखुथाइ फोरमायथिआरि दिदोमखौ दैदेनग्रानि मोब्लिब हेंथा (Resistance) बुंनाय जायो। 

बेनि SI सानगुदिआ जादों अम (ohm)। बेखौ ग्रिक हांखो Ω (अमेगा) जों दिन्थियो।

सों 16. दोंसे दैदेनग्रानि हेंथाया 1 अम बुंब्ला मा बुजियो?

फिन : दोंसे दैदेनग्रानि फरनै खर ‘आव 1 भल्ट थाखाथि फारागखौ बाहायोब्ला दैदेनग्रानि गेजेरजों जुदि 1 एम्पियार दाहारआ बोहैलाङो अब्ला दैदेनग्रानि हेंथाखौनो 1 अम बुंनाय जायो।

सों 17. दैदेनग्रानि हेंथाया मा मा जाहोग्रानि सायाव सोनारो? 

फिन : मोनसे थि दुंथाइयाव धातुआरि दैदेनग्रानि हेंथाया (i) तारनि लाउथाइ (ii) तारनि थोंगोर दानस’ आरो (iii) बेनि मुवानि सामाव सोनारो। 

सों 18. मुवानि रुजुथाइयारि हेंथा माखौ बुङो? बेनि SI सानगुदिया मा?

बेखायनो रुजुथाइयारि हेंथानि बुंफोरथाइखौ एरैबादि होनो हायो, सानगुदि लाइथाइ आरो सानगुदि थोंगोर दानस ‘नि दैदेनग्रा दोंसेनि गेजेरजों थोंगोर दानस ‘नि थोंगोरै दाहारनि बोहैनाय जायोब्ला फारनै खरनि गेजेराव जाय हेंथा बै हेंथायानो दैदेनग्रानि रुजुथाइयारि हेंथा।

रुजुथाइयारि हेंथानि SI सानगुदिया अम-मिटार (Ωm)।

सोंनाय फरा बिजाबनि (Page No. 209)

सों 1. मोनसे दैदेनग्रानि हेंथाया मा मा जाहोननि सायाव सोनारो?

फिन : मोनसे थि दुंथाइयाव धातुआरि दैदेनग्रानि हेंथाया

(i) तारनि लउथाइ।

(ii) तारनि थोंगोर दानस’ आरो

(iii) बेनि मुवानि सायाव सोनारो।

सों 2. एखे मुवानि दोंसे रोजासिन एबा गोबासिन तारखौ जेब्ला एखे मोब्लिब फुंखाजों फोनां जाबनाय जायो अब्ला बबे दोंसेजों मोब्लिब दाहारा गोरलैयैनो बोहैलांगोन? मानो?

फिन : रोजासिन तारनि गेजेरजों मोब्लिब दाहारा गोरलैयै बोहैगोन। दैदेनगिरिनि थोंगोर दानस ‘नि दब्लाइथिया गेदेर जायोब्ला इलेकट्रनआ दैदेनगिरिनि गेजेरजों गोरलैयै बोहैलांनो हायो। गोबासिन टारनि गेजेरजों दाहार बोहैनाया बांसिन हेंथा जागोन।

सों 3. हमबाय मोनसे मोब्लिबारि बाहागोनि हेंथाया दिदोम जेब्ला बे बाहागोनि फारनै खर ‘नि थाखाथि फारागनि माना सिगांनि माननिख्रुइ खावसे खमायो। बेनि गेजेरजों मोब्लिब दाहारनि सोलायनायखौ दिहुन।

फिन : मोनसे दिदोम हेंथानि दैदेनगिरिनि फारनै खर ‘आव थाखाथि फाराखनि मानखौ सिगांनिख्रुइ खावसे खमायोब्ला, बेनि गेजेरजों मोब्लिब दाहाराबो खावसे खमायगोन। बेयो अमनि खान्थि बादियै जायो एबा VΩI।

सों 4. मोब्लिबारि हांग्रा दाजेम (toasters) आरो मोब्लिबारि इस्ट्रिनि तारफोरखौ मोनसे गोथार धातुनि अनगायै मानो गलाइ धातुफोरजों बानायो?

फिन : मोब्लिबारि हांग्रा दाजेम आरो मोब्लिबारि इस्ट्रिफोरा गोथार धातुनि अनगायै गलाय धातुफोरजों गाहायाव होनाय जाहोनफोरनि थाखै बानायो :

(i) गलाय धातुफोरा गोथार धातुफोरनिख्रुइ बांसिन रुजुथाइयारि हेंथा दं। 

(ii) गलाइ धातुफीरा गोजौ दुंथाइयाव अक्सिजाबा एबा खामा।

सों 5. गाहायाव होनायफोरनि फिननायखौ होनो थख ‘लाइ 12.2 नि खारिफोरखौ बाहाय–

(a) सोर आरो मार्कारिनि गेजेराव बबे साबसिन दैदेनग्रा? 

(b) बबे मावया बयनिख्रुइ साबसिन दैदेनग्रा?

फिन : (a) सोरनि रुजुथाइयारि हेंथा = 10.0×10⁻⁸Ωm 

मार्कारिनि रुजुथाइयारि हेंथा = 94.0×10⁻⁸Ωm 

आयरन (सार) आ खमसिन रुजुथाइयारि हेंथा थानायखायनो बेयो साबसिन दैदेनग्रा।

(b) सिलभारनि रुजुथाइयारि हेंथा (1.60 x 1010⁻⁸ Ωm) या बयनिख्रुइ खम, बेखायनो बेयो साबसिन दैदेनग्रा।

12.6 हेंथाग्राफोरनि मोनसे बिखान्थिनि हेंथा Resistance of a system of Resistors

सों 19. गुबुन गुबुन हेंथाग्राफोरखौ मोनबेसे रोखोमै साजायनो हायो? माबे रोखोमनि साजायनायाव बांसिन मोब्लिब हेंथा मोनो? 

फिन : गुबुन गुबुन हेंथाग्राफोरखौ मोननै रोखोमै साजायनो हायो।

(i) लिगै साजायनाय।

(ii) लारियै साजायनाय।

लारियै साजायनायाव बाहायनाय गासै हैंथाया हेंथाफोरनि दाजाबगासै। बेखायनो बे रोखोम साजायनायाव बांसिन मोब्लिब हेंथा मोनगोन।

सों 20. R₁, R₂ आरो R₃ मोनथाम हेंथाग्रा, मोनसे भल्टमिटार, एमिटार, साबि, थरसे बेटारि आरो दोंसे दैदेनगिरि (तार) लाना हेंथाग्राफोरखौ लारियै आरो लिगै जरायनाय मोनसे सोंखन्थाइनि सावगारि आखि।

फिन : हेंथाग्राफोरनि लारि जरायनाय :

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 20 Answer

हेंथाग्राफोरनि लिगै जरायनाय :

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 20 Answer

सोंनाय फरा बिजाबनि (Page No. 213)

सों 1. मोनफ्रोमबो 2V गोनां मोनथाम सेल थानाय मोनसे बेटारी, मोनसे 5Ω नि हेंथाग्रा, मोनसे 12Ω नि हेंथाग्रा आरो मोनसे 8Ω नि हेंथाग्रा आरो मोनसे सुइस गासैखौबो लारियै फोनाजाबनाय मोनसे सोंखन्थाइ दिन्थि सावगारि आखि।

फिन : आखिनो गोनां सोंखन्थाइ :

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 1 Answer

सों 2. हेंथाग्राफोरनि गेजेरजों थांनाय मोब्लिब दाहारखौ सुनो गंसे एमिटार आरो 12Ω हेंथाग्रा फोनांजाबनाय फारनै खर ‘जों थाखाथि फारागखौ सुनो भल्टमिटार गंसे फोनांजाब आरो 1 नं सोंनायनि सोंखन्थाइखौ आखिफिन। एमिटार आरो भल्टमिटाराव जाखांनाय माना बेसेबां जागोन?

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 2 Answer

गासै भल्ट V = 3 x 2 = 6V 

गासै हेंथा R = 5 + 8 + 12 = 25Ω

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 2 Answer

सों 21. R₁, R₂ आरो R₃ मोनथाम हेंथाखौ लारियै आरो लिगै साजायब्ला मोननाय समानथि हेंथानि बुंफुरलु लिर। 

फिन : लारियै साजायनायाव मोनथाम एबा बांसिन हेंथाखौ जरायदेरोब्ला बिसोरनि समानथि हेंथाया साजायनायाव थानाय हेंथाफोरनि दाजाबगासैनि समान।

R = R₁ + R₂ +  R₃

R आ समानथि हेंथा।

लिगयै साजायनायाव थानाय मोनफ्रोमबो हेंथानि फारि उल्था राशिनि दाजाबगासैआ समानथि हेंथानि फारि उल्था राशिनि समान। बेबादि साजायनायाव समानथि हेंथानि मानआ साजायनायाव थानाय मोनफ्रोमबो हेंथानिख्रुइ खम।

सोंनाय फरा बिजाबनि (Page No. 216)

सों 1. गाहायनि हेंथाग्राफोरखौ लिगै फोनांजाबनाय जायोब्ला समान मानारि हेंथा दिहुन।

(a) 1Ω आरो 10⁶Ω,

(b) 1Ωआरो 10³Ω आरो 10⁶Ω.

जेब्ला हेंथाग्राफोरखौ लिगै साजायनाय जायो अब्ला समानथि हेंथाया खम बिबांनि हेंथाग्रानिख्रुइबो खमसिन जायो।

सों 2. 100Ω नि गंसे मोब्लिब बाल्ब, 50Ω हेंथागोनां मोनसे मोब्लिबारि हांग्रा दाजेम आरो 500Ω हेंथा गोनां गंसे दै सोदांग्राखौ 220V फुंखाजों लिगै फोनांजाबनाय जादों। एखे फुंखाजों फोनांजाबनाय गंसे मोब्लिबारि इस्ट्रिनि हेंथानि माना मा जागोन जाहाथे बेयो सानि मोनथाम मुवानि समान मोब्लिब दाहार लायो आरो बेनि गेजेरजों थांनाय मोब्लिब दाहारा बेसेबां?

फिन : मोब्लिब बाल्बनि हेंथा R₁ = 100Ω 

मोब्लिबारि हांग्रा दाजेमनि हेंथा, R₂ = 50Ω 

दै सोदांग्रानि हेंथा, R₃ = 500Ω 

बिसोरखौ लिगै साजायनायाव दिहुननो गोनां समानथि हेंथानि (Rₚ) नि थाखाय समानथाइ :

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 2 Answer

मोब्लिब इस्ट्रिनि हेंथा = लिगै साजायनायाव मोननाय मोनथाम दाजेमनि समानथि हेंथा।

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 2 Answer

सों 3. मोब्लिबारि दाजेमफोरखौ बेटारीजों लारि ज ‘रायनायनि सोलायै लिगै ज ‘रायनायाव मा मा खाबु दं?

फिन : मोब्लिबारि दाजेमफोरखौ लिगै जरायनायनि खाबुफोर–

(i) मोनफ्रोम दाजेमा आबुं बेटारिनि भल्टेज मोनो। 

(ii) मोनफ्रोम दाजेमनि गेजेरजों मोब्लिबखौ रानना हरनाय जायो आरो बिसोरनि हेंथा बादियै थोजासे मोब्लिब दाहार मोनो।

(iii) मोनसे दाजेमखौ बन्द खालामब्लाबो गुबुन दाजेमा सोलिबाय थायो। 

सों 4. 2Ω, 3Ω आरो 6Ω हेंथानि हेंथाग्राफोरखौ माबोरै फोनांजाबोब्ला गासै हेंथानि माना (a) 4Ω (b) 1Ω जागोन? 

फिन : (a) गासै हेंथाखौ 4Ω मोननो थाखाय 3Ω आरो 6Ω मोननै हेंथाखौ लिगयै जरायना 2Ω हेंथाखौ लारियै जरायनांगोन।

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 4 Answer

∵ लिग जरायनाय बाहागो आरो R₁ = 2Ω जों लारियै जरायना मोननाय समानथि हेंथा।

                       R = R₁ + Rₚ

                          = 2 + 2

                          = 4Ω

(b) गासै हेंथाखौ 1Ω मोननो मोनथामबो हेंथा 2Ω, 3Ω आरो 6Ω खौ लिगै जरायनांगोन :

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 4 Answer

सों 5. 4Ω, 8Ω, 12Ω, 24Ω हेंथा गोनां तारफोरखौ फोनांजाबनानै मोननो हानाय (a) बयनिख्रुइ बांसिन हेंथा (b) बयनिख्रुइ खमसिन हेंथानि मानखौ दिहुन।

फिन : (a) मोनब्रै तारखौ लारियै जरायब्ला बांसिन हेंथा मोनगोन।

Rₚ = 4 + 8 + 12 +24

     = 48Ω

(b) मोनब्रै तारखौ लिगयै जरायब्ला बयनिख्रुइ खमसिन हेंथा मोनगोन।

12.7 मोब्लिब दाहारनि बिदुं गोहोम Heating Effect of Electric Current

सों 23. मोब्लिब दाहारनि गुबुन गुबुन मोनब्रै गोहोम लिर। 

फिन : बिदुं, सुम्बकआरि, रासायनारि आरो मोफ्लामनाय।

सों 24. मोब्लिब दाहारनि बिदुंनि गोहोम माखौ बुङो?

फिन : जुदि मोब्बिब सोंखन्थाइया आबुङै हेंथा गोनां, थामहिनबा हेंथाग्राफोरनि मोनसे साजायथिखौल’ मोनसे बेटारिजों फोनांजाबनाय, बे बादियाव शक्टिनि फुंखाया इसिंआरि बिदुं हिसाबै गोसारलाङो। बेखौनो मोब्लिब दाहारनि बिदुंनि गोहोम बुङो।

सों 25. मोनसे हेंथाग्रा R आव बिदुं सोमजिनाय थाखाय मोनसे सोमोन्दो दा जेब्ला हेंथाग्रानि फारनै खर ‘नि थाखाथि फारागआ V.

फिन : मोब्लिब दाहारजों बिदुं सोमजिनाय जुलनि बिदुंनि खान्थि : हमना लाबाय R हेंथानि मोनसे हेंथाग्रानि फारनै खर ‘आव थाखाथि फाराग V दाजाबनायाव बोहैनाय दाहारा । हमबाय बेनि गेजेरजों Q सार्ज बोहैनो नांनाय सम t

∴ Q = l x t [ I = Q/t ]

थाखाथि फाराग V नि बुंफुरलु बादियै सार्ज थांहोनायाव मावनो गोनां हाबाया जादों W = VQ = V x It

फुंखाया बे शक्टिखौ बाहायोब्ला, शक्टिआ हेंथाग्रायाव बिदुं महरै गोसारलायो। बे बादिनो मोब्लिब दाहार l नि थाखाय t समाव सोमजिनाय बिदुंनि बिबांआ जादों– H = VIt जुल 

     H = l²Rt जुल (∵V = IR)

बेखौ जुलनि बिदुंनि खान्थि बुंनाय जायो। बे खान्थि बादियै मोनसे हेंथाग्रायाव मोमजिनाय बिदुंआ : 

(i) मोब्लिब दाहारनि बर्गनि स्रें रुजुथाइ।

(ii) होखानाय मोब्लिब दाहारनि थाखाय हेंथानि स्रें रुजुथाइ आरो

(iii) हेंथाग्रानि गेजेरजों मोब्लिब दाहारा बारलांनो नांनाय समनि स्रेंरुजुथाय। 

सोंनाय फरा बिजाबनि (Page No. 218)

सों 1. बिंदु होग्रा मुवाफोरा जोंखाङोब्लाबो गंसे मोब्लिबारि दुंहोग्रानि फाननाय खुन्दुंफोरा मानो जोंखाङा?

फिन : फाननाय खुन्दुं (तार) आरो बिंदु होग्रा मुवा मोननैनिबो गेजेरजों समान दाहार बोहैयो। नाथाय बिदुं होग्रा मुवाफोरा गोबां हेंथा थानाय थाखाय गुदुं जाखाङो आरो जोंखाङो। नाथाय फाननाय तारफोराव हेंथाया जोबोत खम जानाय थाखाय बियो गुदुं जाया आरो जोंखाङा।

सों 2. जेब्ला 50V थाखाथि फारागनि गेजेरजों से घण्टायाव 96000 सार्ज थांहोनाय जायो अब्ला सोमजिनाय बिदुंनि मानखौ दिहुन।

फिन : बेवहाय,

                 V = 50 V

                 T = 1 घन्टा A = 3600 सेकेण्ड

                 Q = 96000 C

बिदुं सोमजिनाय, H = VQ

                         = 50 x 96000

                         = 48,00000 जुल। फि:

सों 3. 20Ω हेंथानि गंसे मोब्लिबारि इस्ट्रिआ 5A मोब्लिब दाहार लायो। 30 सेकेण्डआव सोमजिनाय बिदुंनि मान दिहुन।

फिन : बेवहाय,

           R = 20Ω

           t = 5A

           t = 30 s

बिदुं सोमजिनाय, 

           H = I²Rt

               = 5² x 20 x 30 

               = 15000 जुल।

सों 26. मोब्लिब दाहारनि बिदुं गोहोमखौ न ‘आव नांगौ जानायाव बाहायनाय माखासे दाजेमफोरनि मुं लिर।

फिन : मोब्लिब दाहारनि बिदुं गोहोमखौ न’आव नांगौ जानायाव बाहायनाय दाजेमफोरनि मुं : मोब्लिब इस्ट्रि, मोब्लिबनि हांग्रा दाजेम, मोब्लिब अरदाब, मोब्लिब केटलि, मोब्लिब दुंहोग्रा बायदि बायदि।

सों 27. मोब्लिब बाथिआ माबोरै जोंखाङो? 

फिन : मोब्लिब बाथिआ जुल बिदुं गोहोमनि मोनसे मोजां बाहायथि। बियो मोजां धातु (टांस्टेन) नि फिलामेन्टजों दाजानाय। मोनसे ग्लास बाल्बनि सिङाव रासायनारियै दद्र गेसफोर जेरै नाइट्रजेन आरो आर्गन सोना, फिलामेन्टखौ मोजाङै जरायना दोननाय जाया। फिलामेन्टआ गोजौ हेंथाग्रा आरो गोजौ आवलि बिन्दो गोना जानागौ। जेब्ला मोब्लिब दाहारा फिलामेन्टनि गेजेरजों थाङो, बियो गोजौ दुंथाइजों दुंखाङो आरो बियो सोरां होयो एबा जोंखाङो।

सों 28. समान लाउथाइनि मोननै टार, मोनसेआ कपारनि आरो गुबुन मोनसेआ मेंगानिन (मोनसे गलाय धातु) समान रोजाथि गोनां। माबे मोनसेखौ (i) मोब्लिबारि दैथायग्रा (ii) मोब्लिबारि दुंखांग्रा दाजेम हिसाबै बाहायथावना आरो मानो?

फिन : (i) कपारनि तारखौ मोब्लिबारि दैथायग्रा हिसाबै बाहायथावगोन। मानोना कपारनि तारआ जोबोद खम हेंथा गोनां, बेनि गेजेरजों दाहारा जेबो हेंथा गैया जासे मोजाङै बोहैलांनो हायो। 

(ii) मेंगानिनखौ मोब्लिबारि दुंखांग्रायाव बाहाय जायो। मानोना मेंगानिन गलाइ धातुआ गोजौ हेंथा गोनां। बेनि गेजेरजों मोब्लिब थांब्ला गोजौ हेंथानि जाहोनाव गोबां बिदुं सोमजियो।

सों 29. गंसे मोब्लिब इस्ट्रिखौ 220v थाखाथि फारागाव जरायोब्ला 1 KW मोब्लिब गोहो सोबखाङो। बेनि गेजेरजों बोहैनाय दाहारा बेसेबां आरो बेनि थाखाय बेसेबां एम्पियारनि फिउज बाहायनांगोन? 

फिन : बेवहाय,

         थाखाथि फाराख V = 220V 

सोबखांनाय गोहो = 1KW = 1000W

12.8 मोब्लिब गोहो Electric Power

सों 30. मोब्लिब गोहोनि बुंफुरलु हो? बेनि फोरमायथि लिर।

फिन : मोनसे मोब्लिब सोंखन्थाइयाव बेसेबां मोब्लिब शक्टि गोसारलाङो एबा बाहाय जायो बेखौ दिन्थियो एबा होयो। बेखौ मोब्लिब गोहो बुङो। 

जेब्ला सोंखन्थाइनि गेजेरजों – दाहारा – समाव मोनसे थि थाखाथि फाराग – नि थाखाय बोहैयो, अब्ला हाबा मावनाया,

सों 31. मोब्लिब गोहोनि SI सानगुदिया मा?

फिन : मोब्लिब गोहोनि SI सानगुदिया वाट (W)। 

बेयो 1v थाखाथि फारागनि गेजेरजों 1A मोब्लिब दाहार दैदेननायाव मोनसे दाजेमा सोबखांनाय गोहो।

          1W = 1 भल्ट x 1एम्पियार

                 = 1 vA

सों 32. 1KWh आव बेसेबां जुल? 

फिन : जेब्ला घन्टानि थाखाय 1KW गोहोखौ बाहायनाय जायो बेनो 1KWh शक्टिनि सोबखांनाय।

       ∴ 1KWh = 1KWx 1h 

                     = 1000W x 3600s

                     = 3.6 x 10⁶ वाट से.

                     = 3.6 x 10⁶ जुल (Joule)

सोंनाय फरा बिजाबनि (Page No. 220)

सों 1. मोनसे मोब्लिब दाहारा होनाय शक्तिनि हारा माखौ फोरमायो? 

फिन : सोंखन्थाइनि हेंथाया हारखौ फोरमायो जेराव दाहारआ मोब्लिब शक्टि जगायो।

सों 2. गंसे मोब्लिब मटरा मोनसे 220 लाइननिफ्राय 5A बोना लायो। मटरनि गोहोखौ दिहुन आरो 2 घण्टायाव सोबखांना लानाय शक्टिखौ दिहुन। 

फिन : बेवहाय, I = 5A, V = 220v, t = 2 घ = 7200 से.

         गोहो, P = VI = 220 x 5 = 1100W

मोब्लिब शक्टि सोबखांनाय = P x t

                                  = 1100W x 7200s

                                  = 7920000 Joule फिन:

सों   थि   बि   दां

सों 1. R हेंथानि थुख्रासे तारखौ मोनबा समान बाहागोयाव दानस ‘बाय। बेफोर बाहागोखौ उनाव लिगै फोनांजाबनाय जाबाय। जुदि बे फोनांजाबनायनि 

सों 2. गाहायाव होनायफोरनि बबे राशिया मोनसे मोब्लिब सोंखन्थाइनि मोब्लिब गोहोखौ दिन्थिया―

(a) I²R

(b) IR²

(c) VI 

(d) v²/R

फिन : (b) IR²

सों 3. गंसे मोब्लिबा बाब्लआव 220V आरो 100W लिरनाय दं। जेब्ला बेखौ 110V आव बाहायनाय जायो अब्ला गोहो सोबखांजानाया जागोन– 

(a) 100W 

(b) 75W 

(c) 50W 

(d) 25W

फिन : (d) 25W.

सों 4. रोखोमसे मुवानि समान लाउथाइनि आरो एखे खाव हांखोनि दोंनै दैदेनग्रा तारखौ मोनसे सोंखन्थाइयाव सिगां एखे थाखाथि फारागनि लारियै आरो उनाव लिगै फोनांजाबनाय जादों। लारियै साजायनाय आरो लिगै साजायनायाव सोमजिनाय बिदुंनि रुजुथाइया जागोन?

(a) 1:2 

(b) 2:1

(c) 1:4 

(d) 4:1

फिन : (c) 1:4

सों 5. सोंखन्थाइयाव मोननै बिन्दोनि थाखाथि फारागखौ सुनो थाखाय गंसे भल्टमिटारखौ माबोरै फोनांजाबनाय जायो। 

फिन : भल्टमिटारखौ लिगै फोनांजबनाय जायो।

सों 6. दोंसे कपारनि तारनि खाय हांखोआ 0.5mm आरो रुजुथाइयारि हेंथानि माना 1.6 x 10⁻⁸ Ωm। बेनि हेंथाखौ 10Ω जाहोनो बे तारनि लाउथाइयि बेसेबां जानांगोन? जुदि खावहांखोखौ फाननै खालामनाय जायो अब्ला हेंथानि सोलायनाया बेसेबां?

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 6 Answer
Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 6 Answer

बेबादिनो जेब्ला तारनि खाव हांखोखौ फाननै खालामो हेंथाया गुदिनि ब्रै बाहागोनि से जायो।

   ∵ गोदान हेंथा   = 10/4 = 2.5Ω

   ∴ हेंथानि सोलायनाय = 10-2.5 = 7.5Ω फिनः

सों 7. हेंथाग्रानि फारनै खर ‘नि थाखाथि फाराग V नि माननि थाखाय आरो हेंथाग्रानि गेजेरजों बोहैनाय मोब्लिब दाहार (I) नि मानखौ गाहायाव होनाय जादों

I (एम्पियार 🙂  0.5    1.0    2.0    3.0    4.0

V (भल्ट )      1.6    3.4     6.7  10.2  13.2

V आरो I नि गेजेराव बो-सावगारि आखि आरो बै हेंथाग्रानि हेंथानि मानखौ दिहुन।

फिन : होखानाय संलाइनिफ्राय V आरो I नि गेजेराव बो सावगारि आखिनाय :

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 7 Answer
Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 7 Answer

सों 8. जेब्ला 12V नि मोनसे बेटारीखौ मोनसे मिथियि हेंथाग्राजों फोनांजाबनाय जायो अब्ला सोंखन्थाइयाव 2.5mA मोब्लिब दाहार बोहैयो। हेंथाग्रानि हेंथानि मानखौ दिहुन।

फिन : बेवहाय, V = 12V, I = 2.5mA = 2.5 x 10⁻³ A 

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 8 Answer

सों 9. 9V नि मोनसे बेटारीखौ फारियै 0.2Ω, 0.3Ω, 0.4Ω, 0.5Ω आरो 12Ω हेंथाग्राफोरजों लारियै फोनांजाबनाय जादों। 12Ω हेंथाग्रानि गेजेरजों बेसेबां मोब्लिब दाहार बोहैगोन?

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 9 Answer

सों 10. मोनसे 220V नि लाइनआव 5A मोब्लिब दाहार दैदेनलांनो 176Ω हेंथाग्राफोर (लिगै) बेसेबां नांगोन?

फिन : हमबाय, 176Ω नि मोन n हेंथाखौ लिगै जरायदों।

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 10 Answer

सों 11. मोनफ्रोमबो 6Ω हेंथानि मोनथाम हेंथाग्राफोरखौ नोंसोर माबोरै फोनांजाबगोन जाहाथे फोनांजाबनायनि हेंथाया (i) 9Ω

(ii) 4Ω नि जायो।

फिन : बेवहाय, R₁ = R₂ = R₃ = 6Ω

(i) जेब्ला R₂ आरो R₃ लिगै साजायना R₁ खौ लारियै जरायो, अब्लासमानाथि हेंथाया जागोन :

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 11 Answer

(b) जेब्ला लारियै साजायनाय R₁ आरो R₂ जों R₃ खौ लिगयै साजायो, अब्ला सामनथि हेंथाया जागोन :

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 11 Answer

सों 12. 220V नि मोब्लिब ज ‘गायनाय लाइनआव बाहायनो बानायनाय गोबां बाल्बफोरा 10W नि। 220V लाइननि दोंनै ताराव गावजों गाव लिगै गंबेसे लेम्पखौ फोनांजाबनो हागोन जुदि बांसिनथार मोब्लिब दाहार थांहोनाया 5A जायो?

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 12 Answer
Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 12 Answer

सों 13. मोनसे मोब्लिब अरदाबनि गंसे गुदुं बिलाइखौ मोनसे 220V लाइनजों फोनांजाबनाय मोननै हेंथा कइल A आरो B मोनफ्रोमबो 24Ω हेंथा थायो। बबे मोनसेखौ लारियै एबा लिगै आलादायै बाहायनो हागौ। मोनथामबोनि बिथिंआव मोब्लिब दाहारा बेसेबां?

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 13 Answer

सों 14. गाहायाव होनाय सोंखन्थाइनि मोनफ्रोमबो 2Ω हेंथाग्रायाव गोहो बाहायनायखौ रुजु–

(i) 1Ω आरो 2Ω हेंथाग्राफोरजों मोनसे 6V बेटारीखौ लारियै। 

(ii) 12Ω आरो 2Ω हेंथाग्राफोरजों मोनसे 4V बेटारीखौ लिगै।

फिन : (i) गासै हेंथा, R = 1 + 2 = 3Ω

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 14 Answer

सों 15. गंनै लेम्प गंसेखौ 220V आव 100W आरो गुबुन गंसेखौ 220V आव 60W खौ मोब्लिबनि गुदि थाग्रजों लिंगे फोनांजाबनाय जादों। जेब्ला थाखाथि दैथायनाया 220V जायो अब्ला बेसेबां मोब्लिब दाहार मोननो हागोन?

Bodo Medium Class 10 Science Chapter 12 Question no 15 Answer

सों 16. TV नि थाखाय 1 घण्टायाव 250W आरो मोब्लिब दाहारजों हांग्रा दाजेमनि थाखाय 10 मिनिटआव 1200W बबे बांसिन शक्ति बाहायो? 

फिन : 250W TV नि थाखाय 1 घन्टायाव बाहायनाय शक्ति = 250W x 1h = 250Wh

1200W नि हांग्रा दाजेमा 10 मिनिटाव बाहायनाय शक्ति = 1200W x 10min

 = 1200W x 10/60 h

 = 200Wh

∴ TVआ बांसिन मोब्लिब शक्ति बाहायो।

सों 17. मोनसे मोब्लिब दुंहोग्रा जायनि हेंथाया 8Ω बेयो 2 घण्टायाव गुदि फुंखानिफ्राय 15A मोब्लिब दाहार बोना लायो। दुंहोग्रायाव बेसेबां हारै बिदुं जौगाखाङो दिहुन।

फिन : बेवहाय, R = 8Ω, I = 15A, t = 2h

बिदुं सोमजिहोग्रायाव सोमजिनाय बिदुंनि हारआ मोब्लिब गोहोजों समान।

सों 18. गाहायाव होनायफोरखौ बेखेव :

(a) मोब्लिब बाथिनि सिङाव टास्टेनखौ मानो फिलामेन्टनि थाखाय बाहायनाय जायो?

(b) मोब्लिब दुंहोग्रा दाजेमफोर जेरै रुटि हांग्रा दाजेम आरो मोब्लिब इस्ट्रिफोरनि दैदेनग्राफोरखौ गोथार धातुनि  सोलाय मानो गलाय धातुजों बानायनाय जायो?

(c) न’ फोरनि सोंखन्थाइयाव मानो लारि साजायनायखौ बाहायनाय जाया?

(d) दोंसे तारनि हेंथाया मानो बेनि थोंगोर दानस ‘नि दब्लाइथिजों लोगोसे सोलायलाङो?

(e) गुबैयै कपार आरो एलुमिनियामनि तारफोरखौ मानो मोब्लिब दाहार दैथायनो बाहायनाय जायो?

फिन : (a) टांस्टेन फिलामेन्टआ गोजौ हेंथाग्रा आरो गोजौ गलि सिमा गोनां। मोब्लिब दाहारा बेनि गेजेरजों बोहैब्ला बियो गुदुं जाना जोंखाङो। 

फिन : (b) (i) गोथार धातुनि रुजुनायाव गलाय धातुफोरा बांसिन हेंथागोनां जायनि थाखै मोब्लिब दाहार सोलिब्ला बिदुं सोगजियो। 

(ii) गलाय धातुनि हेंथाया बिदुंजों सोलाय सोल’ जाया। गोजौ बिदुंआवबो अक्सिजाब जाया।

फिन : (c) न ‘फोराव सोंखन्थाइयाव लारि साजायब्ला गाहायाव होनाय जेंना नुजाथियो :

(i) मोनफ्रोम आगजुनि गेजेरजों एखे दाहार बोहैगोन। 

(ii) गासै हेंथाया बांना दाहारा खमिगोन।

(iii) एखुथा एखुथायै आगजुफोरखौ बन्द’ खालामनो हानाय नङा।

(iv) खेबसेनो गासैखौबो बाहायनो / सालायनो गोनां जागोन। 

फिन : (d) इलेकट्रनफोरा गोरलै तारनिख्रुइ रोजा तारनि गेजेरजों बांसिन बिबाङै आरो उदाङै खारथिंनो हायो। बेखायनो तारनि हेंथाया बेनि थोंगोर दानस ‘नि दब्लाइथिनि उल्था रुजुथाइ।

फिन : (e) कपार आरो एलुमिनियामहा खम रुजुथायारि हेंथा गोनां। बिसोरनि गेजेरजों दाहार बोहैब्ला बिदुं हिसाबै गोहोनि गोमानाया जोबोत खम। बेखायनो गुबैयै कपार आरो एलुमिनियामनि तारफोरखौ मोब्लिब दाहार दैशायनो बाहायनाय जायो।

MULTIPLE CHOICE QUESTIONS

1. मोनसे बेसादनि गासै सार्जआ -1 कुलम्ब जायोब्ला बेसादआव थानाय बांद्रायनाय इलेकट्रननि अनजिमा―

(क) 1.6 x 10⁻¹⁹

(ख) 6.24 x 10⁻²⁴

(ग) 6.24 x 10⁻¹⁹ 

(घ) 6.24 x 10⁻¹⁸

फिन : (ग) 6.24 x 10⁻¹⁹ 

2. सार्जनि सानगुदिया―

(क) एम्पियार।

(ख) कुलम्ब।

(ग) फेराउ।

(घ) भल्ट।

फिन : (ख) कुलम्ब।

3. मोनसे मुवाखौ दानख ‘थाइ सार्ज खालामनो हायो―

(क) इलेकट्रन होदेरना।

(ख) इलेकट्रन बोखारना।

(ग) खायसे प्रटन दाजाबदेरना।

(घ) निउट्रन बोखारना।

फिन : (क) इलेकट्रन होदेरना।

4. मोनथाम हेंथा 4Ω, 5Ω आरो 20Ω खौ लिगै जरायनाय जादों। बिसोरनि गासै हेंथाया―

(क) 2Ω

(ख) 4Ω

(ग) 5Ω

(घ) 20Ω

फिन : (क) 2Ω

5. मोब्लिब दाहार सुग्रा आयजेंआ―

(क) गेलभेन’ मिटार।

(ख) एमिटार।

(ग) भल्टमिटार।

(घ) मोनसेबो नङा।

फिन : (ख) एमिटार।

6. वाटआ सानगुदि―

(क) मोब्लिब दाहारनि।

(ख) मोब्लिब गोहो।

(ग) मोब्लिब शक्टि।

(घ) थाखाथि फाराग।

फिन : (ख) मोब्लिब गोहो।

7. मोब्लिब गोहोखौ दिन्थिनाय जायो―

(क) P = V/I

(ख) P = I/V

(ग) P = I/VI

(घ) P = VI

फिन : (घ) P = VI

8. मोब्लिब शक्टिनि सानगुदिया―

(क) किलवाट घन्टा।

(ख) वाट।

(ग) एम्पियार।

(घ) कुलम्ब।

फिन : (क) किलवाट घन्टा।

9. से एम्पियारआ समान जायो―

(क) IC/S

(ख) ICxIS

(ग) IJ×IC

(घ) IJ/C

फिन : (क) IC/S

10. न ‘फोराव मोब्लिबारि बाहायथिफोरखौ फोनांजाबनाय जायो―

(क) लिगै।

(ख) फारियै।

(ग) लिग आरो फारियै।

(घ) मोनसेबो नङा।

फिन : (ख) फारियै।

Chapter No.CONTENTS
खोन्दो – 1रासायनारि फिनजाथाइ आरो समानथाइ
खोन्दो – 2एसिद, खारदै आरो संखि
खोन्दो – 3धातु आरो धातुनडिफोर
खोन्दो – 4कार्बन आरो बेनि खौसेमुवाफोर
खोन्दो – 5गुदि मुवाफोरनि आन्थोरारि थाखोराननाय
खोन्दो – 6जिउ बिखान्थि
खोन्दो – 7सामलायनाय आरो लोब्बा लाखिनाय
खोन्दो – 8जिबफोरा माबोरै आजायो
खोन्दो – 9फोलेरफारि आरो फारि जौगानाय
खोन्दो – 10सोरां-रिफिनाय आरो रिफिख ‘ननाय
खोन्दो – 11मानसिनि मेगन आरो रंगिना-संगिना बुहुम
खोन्दो – 12मोब्लिब गोहो
खोन्दो – 13मोब्लिब दाहारनि सुम्बकारि गोहोम
खोन्दो – 14शक्टिनि फुंखाफोर
खोन्दो – 15जोंनि आबहावा
खोन्दो – 16मिथिंगायारि सम्पदनि सामलायनाय

Note- यदि आपको इस Chapter मे कुछ भी गलतीया मिले तो हामे बताये या खुद सुधार कर पढे धन्यवाद

Leave a Reply

error: Content is protected !!
Scroll to Top