Bodo Medium Class 10 Science Chapter 10 Question Answer 10 सोरां-रिफिनाय आरो रिफिख ‘ननाय Light-Reflection and Refraction Class 10 Science Question Answer in Bodo to each Chapter is provided in the list of SCERT, NCERT, SEBA बिगियान Class 10 Question Answer दिए गए हैं ताकि आप आसानी से विभिन्न अध्यायों के माध्यम से खोज कर सकें और जरूरतों का चयन कर सकें. Class 10 Science Chapter 10 Light-Reflection and Refraction Question Answer Class 10 Bodo Medium Science Chapter 10 Questions Answer. SEBA Bodo Medium Class 10 General Science Chapter 10 सोरां-रिफिनाय आरो रिफिख ‘ननाय Notes covers all the exercise questions in NCERT, SCERT.
Bodo Medium Class 10 Science Chapter 10 Light-Reflection and Refraction 10 सोरां-रिफिनाय आरो रिफिख ‘ननाय Question Answer In this post, we have tried to make you understand that Class 10 Bodo Medium Science Chapter 10 Light-Reflection and Refraction Question Answer 10 सोरां-रिफिनाय आरो रिफिख ‘ननाय if you are a Student or a Teacher of Bodo Medium, then this Chapter 10 Light-Reflection and Refraction Question Answer can be very beneficial for you. In this Chapter 10, you have been well explained about the Bodo Medium Science Class 10 Chapter 10 Light-Reflection and Refraction Question Answer. Chapter 10 of Class 10 Science Bodo Medium Question Answer, so you can read this Bodo Medium Science Class 10 Chapter 10 Question Answer with your attention and bring good marks in your Upcoming Examination.
बोडो मीडियम कक्षा 10 बिगियान खोन्दो –10 सोरां-रिफिनाय आरो रिफिख ‘ननाय Question Answer Light-Reflection and Refraction इस पोस्ट में हम आपको ये समझा ने कि कोशिश की है की कक्षा 10 बोडो मीडियम बिगियान खोन्दो –10 सोरां-रिफिनाय आरो रिफिख ‘ननाय Question Answer Light-Reflection and Refractions. अगर आप एक सात्र या शिक्षाक हो बोडो मीडियम की, तो आपके लिए ये बोडो मीडियम कक्षा 10 बिगियान खोन्दो –10 Question Answer बोहत लाभदायक हो सकता है। इस 10 सोरां-रिफिनाय आरो रिफिख ‘ननाय Light-Reflection and Refraction खोन्दो –10 Question Answer में आपको अछि तरह समझाया गया है बोडो मीडियम बिगियान कक्षा 10 खोन्दो -10 सोरां-रिफिनाय आरो रिफिख ‘ननाय Question Answer। कक्षा 10 बिगियान खोन्दो –10 मे आप अपना ध्यान लगाके पढ़ कर इस कक्षा 10 बिगियान में अछि Mark ला सकते हो अपनी आनेवाली परीक्षा में।
Class 10 Science Chapter 10 सोरां-रिफिनाय आरो रिफिख ‘ननाय
खोन्दो 10 सोरां-रिफिनाय आरो रिफिख ‘ननाय
Chapter 10 Light-Reflection and Refraction
10.1 सोरांनि रिफिनाय
Additional Questions & Answers
सों 1. सोराङा मा? बेनि मोननै गोनां बाहायथि लिर।
फिन : सोराङा मोनसे मोब्लिब सुम्बकारि स्रां गोसारनाय (electromagnetic radiation) जाय जोंखौ मुवाफोर नुनायाव हेफाजाब खालामो। सोरांआ मुवायाव गोग्लैबा मुवाया सोरांखौ रिफिहोयो आरो बेफोर रिफिनाय रोदाया जोंनि मेगनाव नांफैब्ला मुवाखौ जों नुयो।
सोरांनि गोनां बाहायथि:–
(i) सोरांनि जोहै जोंनि सोरगिदिं थानाय मुवा, गाबगोनां बाइदि नुथायखौ नुनो हायो।
(ii) आथिखालनि गोदान सुजाबथाइयाव नुथाय बेजे (optical fibre) बाहायना मोनसे समावनो रोजा रोजा जानबुंआरि रायज्लायनाय दैदेननो एबा फोसावनो हायो।
सों 2. रिफिनाय माखौ बुङो? रिफिनायनि नेमफोरखौ लिर।
फिन : सोराङा मोननै गोगो बिजोंनि सिमा थालायाव गोग्लैयोब्ला गोग्लैनाय सोरांनि माखासे बाहागोआ सिगांनि बिजोंसिन थांफिनो। बे बिजाथाइखौ सोरांनि रिफिनाय बुङो।
रिफिनायनि नेम :–
(i) खेस्ला खनाया रिफिनाथ खनानि समान।
(ii) खेंस्ला रोदा, थोंगोर, खेस्ला बिन्दो आरो रिफिनाय रोदा गासैबो मोनसे समान थालायाव थायो।
सों 3. सायखंआ मा? सायखंआ मोनबेसे रोखोमनि? बेफोरो माबोरै सोमजियो?
फिन : जायखिजाया मोनसे बिन्दो नोजोर मुवानिफ्राय ओंखारनाय उदां मोखां रोदाफोरा रिफिनाय एबा रिफिखननायनि उनाव नैथि जायखिजाया बिन्दोसिम नांजाब मोखां जायो एबि जायखिजाया थारनङि बिन्दोनिफ्राय उदां मोखां जानाय बादि मोनो, अब्ला बे नैथि बिन्दोखौ गिबिनि सायखं बुङो।
सायखंआ मोननै रोखोमनि :
(i) थार सायखं: रिफिनाय आरो रिफिखननायनि उनाव सोरां रोदानि थारै दानस ‘लायनायनि जाउनाव थार सायखं सोमजियो।
(ii) थार नङिसायखं: रिफिनाय आरो रिफिखननाय उनाव सोरां रोदानि नंखायै दानस ‘लायनायनि जाउनाव थार नङिसायखं सोमजियो।
सों 4. समान थाला आयनायाव सोमजिनाय सायखंनि धोरोम लिर।
फिन : समान थाला आयनायाव सोमजिनाय सायखं जेब्लाबो थारनङि आरो थोंगोर। सायखंनि महरा नोजोर मुवानि समान। सायखङा नोजोर मुवानि समान जानथाइयाव सोमजियो। सायखङा साखाथियै उल्था।
10.2 दुलुर आयनाफोर
Additional Questions & Answers
सों 1. दुलुर आयनाया मा? दुलुर आयनाया गाहायै मोनबेसे?
फिन : जायफोर आयनानि रिफिहोग्रा बिखुंआ दुलुर बेफोरखौनो दुलुर आयना बुङो।
दुलुर आयनाया गाहायै मोननै– खरलेब आयना आरो खंसा आयना।
खरलेब आयना :- गंसे दुलुर आयना जायनि रिफिहोग्रा बिखुंआ सिं फारसे दबनाय आरो दुलुरनि मिरु फारसे मोखां बेखौनो खरलेब आयना (concave mirror) बुङो।
खंसा आयना :- गंसे दुलुर आयनि रिफिहोग्रा बिखुंआ सा फारसे दबनाय बेखौनो खंसा आपना (convex mirror) बुंनाय जायो।
सों 2. दुलुर आयनाजों सोमोन्दो गोनां माखासे सोदोबफोर गाहायाव होनाय दं। मोनफ्रोमनिबो बुंफुरलु लिर।
(i) आयनानि मिरु | (ii) खेंख्रा मिरु |
(iii) खेंख्रा स ‘खाव | (iv) गाहाय अक्ष |
(v) गाहाइ फकास | (vi) फकास जानथाइ |
(vii) फकास थाला | (viii) गब्लं एबा खुगा |
फिन : (i) आयनानि मिरु : गंसे दुलुर आयनानि रिफिहोग्रा बिखुंनि गेजेर बिन्दोखौ आयनानि मिरु (pole) बुङो। बेखौ P जों दिन्थियो।
(ii) खेंख्रा मिरु : आयनाया जाय दुलुरनि बाहागो बै दुलुरनि मिरुआनो दुलुर आयनानि खेंख्रा मिरु। बेखौ C जों दिन्थियो।
(iii) खेंख्रा सखाव : गंसे दुलुर आयनानि जयनि रिफिहोग्रा बिखुंआ मोनसे दुलुरनि बाहागो, बे दुलुरनि सखावखौनो खेंख्रा स ‘खाव बुङो। बेखौ R जों दिन्थियो।
(iv) गाहाइ अक्ष : गंसे दुलुर आयनानि मिरु आरो खेंख्रा गोथों स ‘खावनि गेजेरजों बारलांनाय गोथों हांखोखौनो गाहाइ अक्ष बुङो।
(v) गाहाइ फकास : गाहाइ अक्षनि लिगै फैनाय गोबां रोदाफोरा खरलेब आयनायाव रिफिनाय उनाव गासैबो गाहाय अक्षनि मोनसे बिन्दोआव नांजाबो। बे बिन्दोखौनो गाहाइ फ’कास (Principal focus) बुङो। बेखौ f हांखोजों दिन्थियो।
(vi) फकास जानथाइ : गाहाइ फकास आरो मिरुनि गेजेरनि जानथाइखौ दुलुर महरनि आयनानि फकास जानथाइ बुंनाय जायो।
(vii) फकास थाला : गाहाइ अक्षनि थोंगोरै थानाय जाय थालायाव फकास बिन्दोआ थायो बेखौ दुलुर आयनानि फकास थाला बुंनाय जायो।
(viii) गब्लं एबा खुगा : दुलुर आयनानि गाहाइ खोन्दोआ खेंख्रा मिरुआव सोमजिहोनाय खनाखौ दुलुर आयनानि गब्लां एबा खुगा होनना बुङो।
सों 3. खेंख्रा स ‘खाव आरो फकास जानथाइनि सोमोन्दोआ मा?
फिन : फिसा गब्लं गोनां दुलुर आयनानि थाखाय आयनानि फकास जानथाइया खेंख्रा स’खावसे एबा खेंख्रा स’खावआ फकास खास जानथाइनि नैफान। बेखौ लिरो,
f = R/2
R = 2f
मावफारि 10.3 खौ फरायसाया गावनो खालाम
सों 4. खरलेब आयनायाव सोरां रोदानि रिफिनायखौ रोदा सावगारिजों आखिना दिन्थि जुदि :-
(i) खेंस्ला रोदाया गाहाइ अक्षनि लिग जायो।
(ii) आयनायाव सौग्रुनाय सिगां खेंख्रा मिरुनि गेजेरजों बारलांनाय रोदा।
(iii) फकासनि गेजेरजों बारलांनाय रोदा।
फिन :
रिफिनाय रोदाया रिफिलाय रोदामा खेंख्रा रिफिनाय रोदाया गाहाइ फकासनि गेजेरजों थांदों। मिरुनि गेजेरजोंनो थांफिनदों अक्षनि लिग जालांदों।
सों 5. खरलेब आयनायाव गाहायाव होनाय थावनिफोराव मुवाखौ लाखिब्ला सोमजिनाय सायखंनि रोदा सावगारि आखिना सायखंनि आखुखौ फोरमाय।
(i) सिमा गोयै एबा जोबनो गोयै जानथाइयाव लाखिब्ला।
(ii) खेंख्रा मिरुनि बायजोआव।
(iii) खेंख्रा मिरुआव।
(iv) खेंख्रा मिरु आरो फकासनि गेजेराव।
(v) फकासाव लाखिब्ला।
(vi) फकास आरो मिरुनि गेजेराव।
फिन :
सों 6. गंसे खरलेब आयनानि फकास जानथाइया 20cm बेवहाय मोनसे नोजोर मुवानि थोंगोर सायखं मोननो थाखाय–
(i) आयनानिफ्राय नोजोर मुवानि जानथाइ– सिमाया बेसेबां जागोन?
(ii) सायखङा नोजोर मुवानिख्रुइ देरसिन ना दुइसिन जागोन?
(iii) सावखं सोमजिनाय दिन्थिनो रोदा सावगारि आखि।
फिन : (i) आयनानिफ्राय नोजोर मुवानि जानथाइ– सिमाया मिरुनिफ्राय 0-20cm जागोन।
सों 7. मोनसे नोजोरमुवानि थोंगोर आरो देरसिन सायखं मोननो मा रोखोमनि आयना बाहायनाय जायो?
फिन : खरलेब आयना। मानोना नोजोर मुवाखौ आयनानि मिरु आरो फकासनि गेजेराव लाखिब्ला सायखङा थोंगोर आरो देरसिन सोमजियो।
सों 8. खरलेब आयनाफोरनि बाहायथि लिर।
फिन : (i) टर्स, सार्जलाइट आरो मटर गारिनि खर’फोराव गोख्रों लिग रोदा मोननो खरलेब आयनाखौ बाहायनाय जायो।
(ii) दारि हनाय समाव मोखांनि गेदेर सायखं मोननो खरलेब आयनाखौ बाहायो।
(iii) डाक्टारा खुगा दन्दर, गन्थं, हाथाइ आरि आनजाद खालामनो खरलेब आयना बाहायो।
सों 9. रोदा सावगारिनि हेफाजाबै गाहायाव होनाय मोननै थावनिनि थाखाय खंसा आयनायाव सोमजिनाय सायखंखौ आखिना फोरमाय।
(i) जेब्ला मुवानि थावनिया जोबनो गोयि जानथाइयाव।
(ii) जेब्ला मुवानि थावनिया आयनानिफ्राय थि जानथाइयाव।
फिन : (i) जेब्ला मुवानि थावनिया जोबनो गोयि जानथाइयाव अब्ला मुवानिफ्राय थांनाय लिग सोरों रोदाफोरा आयनानि उनथिं थानाय फकासनिफ्राय उदां जाबोयो। बेखायनो साखङा फकासाव थारनङै थोंगोर आरो जोबोद दुइनाय बिन्दो महरनि जागोन।
(ii) जेब्ला नोजोर मुवानि थावनिया थि जानथाइ एबा जोबनो गोयि आरो आयनानि मिरुनि गेजेराव थायो अब्ला आयनायाव सायखङा उनथिंनि P आरो F नि गेजेराव थायो। बे सायखंनि महरा दुइनाय आरो थारनङि, थोंगोर आखुनि।
सों 10. नोंनो गंसे आयना होनाय जादों। बे आयनाया खंसा, खरलेब ना समानथाला माबोरै सिनायनो?
फिन : (i) जुदि आयनायाव जोंनि सायखंआ एखे महरनि आरो सायखङा साखाथियै उल्था जायोब्ला आयनाया समान थाला।
(ii) आयनानि खाथियाव मुवाखौ लाखिनायाव सायखङा गेदेर आरो थिया जायोब्ला खरलेब आयना।
(iii) आयनायाव सोमजिनाय सायखङा थिया आरो महराव उन्दै जायोब्ला बियो खंसा आयना।
सों 11. खंसा आयनानि बाहायथि लिर।
फिन : (i) गारिनि उनफारसे नायनो खंसा आयनाखौ बाहायो।
(ii) लामानि स्रां-होगा लाइटनि रिफिग्रा महरै खंसा आयनाखौ बाहायो जेन’ सोराङा गोबां जानथाइहालागै गोसारलांनो हायो।
सों 12. गारिफोराव मानो खंसा आयनाखौ बाहायनाय जायो?
फिन : गारिफोराव उनफारसे नायनो थाखाय खंसा आयनाखौ बाहायनाय जायो। मानोना खंसा आयनायाव जेब्लाबो दुइनाय महरनिब्लाबो थोंगोर सायखं सोमजाहोयो। बेफोर जिहेतु सा फारसे दबनाय बेफोरहा गुवार नुहोग्रा फोथार बादि जायगा दें। बेबादिनो खंसा आयनाफोरा गुवान जायगानि सायखं सोमजिहोयो।
सोंनाय फरा बिजाबनि Page No. 168
सों 1. गंसे खरलेब आयनानि गाहाइ फ’ कासआ माखौ बुङो?
फिन : खरलेब आयनानि बिथंआव गाहाइ अक्षनि लिग रोदाफोरा रिफिनायनि उनाव गाहाइ अक्षनि सायाव आयनानि मोखाङाव थानाय मोनसे बिन्दोसिम नांजाब मोखां जायो। बे बिन्दखौ खरलेब आयनानि गाहाइ फकास बुङो।
सों 2. गंसे दुलुर आयनानि खेंख्रा स’खावा 20 से.मि.। बेनि फ’कास जानथाइया बेसेबां?
फिन : फकास जानथाइ = 1/2× खेंख्रा सखाव
= 1/2×20
= 10 से.मि.
सों 3. मोनसे नोजोर मुवानि जोबोद देरनाय सायखं सोमजिहोनो हानाय गंसे आयनानि मुंबुं।
फिन : खरलेब आयना।
सों 4. गारिफोराव गंसे खंसा आयनाखौ मानो उनथिं नायग्रा हिसाबै बाहायो?
फिन : गारिफोराव उनफारसे नायनो थाखाय खंसा आयनाखौ बाहायनाय जायो। मानोना खंसा आयनायाव जेब्लाबो दुहनाय महरनिब्लाबो थोंगोर सायखं सोमजिहोयो। बेफोर जिहेतु सा फारसे दबनाय बेफोरहा गुवार नुहोग्रा फोथार बादि जयगा दं। बेबादिनो खंसा आयनाफोरा गुवार जायगानि सायखं सोमजिहोयो।
सों 5. दुलुर आयनायाव सोरांनि रिफिनायनि गोदान कार्टेजीयान दिन्थिसिन खौ फोरमाय।
फिन : दुलुर आयनायाव सोरांनि रिफिनायनि गोदान कार्टेजीयान दिन्थिसिनाव आयनानि मेरु (P) खौ गुदि बिन्दो हमनाय जायो। आयनानि गाहाइ अक्षखौ थावनि बिसान बिखान्थिनि X अक्ष (XX) हमनाय जायो।
(i) नोजोर मुवाखौ जेब्लाबो आयनानि आगसिफारसे लाखिनाय जायो। बेयो फोरमान खालामोदि नोजोर मुवानिफ्राय फैनाय सोरांनि रोदाया आगसि फारसेनिफ्राय आयनायाव गोग्लैयो।
(ii) गाहाइ अक्षनि लिगै थानाय गासैबो जानथाइखौनो आयनानि मेरुनिफ्राय सुनाय जायो।
(iii) गुदि बिन्दोनि आगदाफारसे (+ X अक्षफारसे) गासैबो जानथाइखौ दाजाबथाइ आरो गुदि बिन्दोनि आगसि फारसे (-X अक्षफारसे) गासैबो जानथाइखौ दानख ‘थाइ हमनाय जायो।
(iv) गाहाइ अक्षनि साथिं थोंगोरै (+Y अक्षफारसे) गासैबो जानथाइखौ दाजाबथाइ हमनाय जायो।
(v) गाहाइ अक्षनि गाहायथिं थोंगोरै (–Y अक्षफारसे) गासैबो जानथाइखौ दानख ‘थाइ हमनाय जायो।
दुलुर आयनाफोराव रिफिनायनि थाखाय दिन्थिसनिन नमः नायना लानो गोनां थख ‘लाइ :
सों 14. आयनानि मावसुलु आरो गेदेरथिखौ फोरमाय। बेफोर मोननैबो आयना खंसा आरो खरलेब आवबो बाहाय जायोना?
फिन : आयनानि मावमुलुः
जेराव, v = सायखंनि जानथाइ
u = मुवानि जानथाइ
f = फकास जानथाइ
दुलुर आयनायाव मोनसे नोजोर मुवानि रुजुनायाव सोमजिनाय सायखंनि गेदेरथिखौ m जों दिन्थियो। जुदि h आ नोजोर मुवानि जौथाइ आरो hˡ आ सायखंनि जौथाइ अब्ला गेदेरथिआ जागोन :
एवा m = hˡ/h
m = – v/u
बेफोर मावसुलुआ खंसा आरो खरलेब आयना मोननैनिबो थाखाय बाहाय जायो।
सोंनाय फरा बिजाबनि Page No 171
सों 1. गंसे खंसा आयनानि फ’कास जानथाइखौ दिहुन जायनि खेंख्रा स’खावआ 32 से.मि.
फिन : खंसा आयनानि खेंख्रा सखाव आरो फकास जानथाइनि माना दाजाबथाइ।
बेवहाय, R = + 32 से. मि.
∴ f = R/2 = +32/2 = +16 से. मि.
सों 2. गंसे खरलेब आयनाया 10 से.मि. गोजानाव लाखिनाय मोनसे नोजोर मुवानि धामफान गेदेर थार सायखं सोमजिहोदों। सांखंआ बबेयाव दं?
फिन : सोमजिनाय सायखङा थार। बेखायनो m आ दानख ‘थाइ।
सायखंया मुवानि फारसे माहायथिं आयनानिफ्राय 30 से. मि. गोजानाव सोमजिगोन।
सों 15. उनथिं नायनो थाखाय गंसे अट ‘मबाइलाव बाहायनाय गंसे खंसा आयनानि खेंख्रा स’खावआ 3.00 मि.। जूदि गंसे बास गारिखौ बे आयनानिफ्राय 5.00 मि. गोजानाव लाखिना दोननाय जायो अब्ला सायखंनि थावनि, आखुथाइ आरो सायखंनि महरखौ दिहुन।
मावफुंथाइ :
खेंख्रा स’खाव, R = + 3.00m
नोजोर मुवानि जानथाह, u = – 5.00m
सायखंनि जानथाइ, v = ?
सायखनि जोथाइ, hˡ = ?
सायखंआ 0.23 नि सानजाबगिरियाव थारनङि थोंगोर आरो महराव फिसासिन।
सों 16. 4.0 से.मि. महरनि मोनसे नोजोर मुवाखौ 15.0 से.मि. फ’ कास जानथाइनि गंसे खरलेब आयनानि सिगाङाव 25.0 से.मि. गोजानाव दोननाय जादों। मोनसे रोखा सायखं सोमजि होनो थाखाय गांसे फैसालिखौ आयनानिफ्राय बेसेबां गोजानाव दोननांगोन? सायखंनि आखुथाइ आरो महरखौ दिहुन।
मावफुंथाइ :
नोजोर मुवानि महर, h = +4.0 cm
नोजोर मुवानि जानथाइ, u = -25.0 cm
फ’ कास जानथाइ, f = -15.0 cm
सायखंनि जानथाइ, v = ?
सायखंनि महर, hˡ = ?
जों मिथिगौ,
10.3 सोरांनि रिफिखननाय Refraction of light
Additional Questions & Answers
सों 1. (a) सोरांनि रिफिखननाय बुंब्ला मा बुजियो?
फिन : सोरां रोदाया मोनसे बिजोंनिफ्राय गुबुन मोनसेसिम थाङोब्ला दिग सोलायना एबा दबनानै बारलाङो। बे जाथाइखौनो रिफिखननाय बुङो।
(b) सोरां रोदाया मोनसे गोगो बिजोंनिफ्राय गुबुनसिम थाङोब्ला मानो दिग सोलायो?
फिन : सोरां रोदाया मोनसे बिजोंनिफ्राय गुबुन मोनसे बिजोंसिम थाङोब्ला रिफिखननाय रोदानि दिगनि सोलायनायनि जाहोना सीमा थालायाव सोरांनि गोख्रैथिनि सोलायनाय।
(c) रिफिखननायनि मोननैसो बिदिन्थि हो।
फिन : (i) गंसे रोजा दाब्ला ग्लासखौ माखासे साफायनाय हांखोनि सायाव दोननानै नायोब्ला हांखोफोरखौ सायाव थानाय बादि नुगोन।
(ii) गंसे पेनसिलखौ खुरैनि दैआव ससे सोमब्राना लाखिना नायब्ला दै सिङाव थानाय ससेखौ दबनाय बादि नुयो।
सों 2. मोननै गोगो बिजोंनि सिमा थालाजों रिफिखननायनि मोनसे गोरलै रोदा सावगारि आखिना सिनायथि हो।
सों 3. सोरांनि रिफिखननाय नेमखौ लिर।
फिन : सोरांनि रिफिखननाया मोननै नेमखौ मानिनानै सोलियो।
(i) खेंस्ला रोदा, रिफिखननाय रोदा आरो मोननै गोगो बिजोंनि सिमानि खेंस्ला बिन्दोआव थानाय थोंगोर गासैबो मोनसे समान थालायाव थायो।
(ii) होनाय जरा विजोंनि थाखाय खेंस्ला खनानि Sine आरो रिफिखननाय खनानि Sine नि रुजुथाइया दिदोम।
जुदि i आ खेंस्ला खना आरो r आ रिफिखननाय खना,
अब्ला Sini/Sinr = n (दिदोम)
सों 4. रिफिखन बिसान माखौ बुङो?
फिन : लाथिख’आव सोरांनि गोख्रैथि आरो जायखिजाया मोनसे बिजोंआव सोरांनि गोख्रैथिनि रुजुथाइखौनो बे बिजोंनि रिफिखन बिसान बुङो। बेखायनो
[ लाथिख’ एबा बारनि लोबबायव जायखिजया बिजोंनि रिफिखन बिसानखौ उदां रिफिखन बिसानबो बुङो। ]
सों 5. मा मा जाहोग्राफोरनि सायाव रिफिखन बिसाना सोनारो?
फिन : रिफिखन बिसाना सोनारनाय जाहोग्राफोरा जाबाय :
(i) बिजोंनि आखुथाइ।
(ii) सोरगिदिं थानाय बिजोंनि आखुथाइ।
(iii) बाहायनाय सोरांनि गुथालजान।
(iv) बिंदु।
सों 6. एखे रिफिखन बिसान गोनां मोनसे बिजोंनिफ्राय गुबुन मोनसे बिजोंसिम सोरां रोदाया बारलाङोब्ला मा जायो?
फिन : एखे रिफिखन बिसान गोनां मोनसे बिजोंनिफ्राय गुबुन मोनसे बिजोंसिम सोरां रोदाया बारलाङोब्ला सोरां रोदानि दिग सोलायनाय जाया।
सों 7. दैनि रिफिखन बिसाना 1.33 आरो हीरानि रिफिखन बिसाना 2.42. बबे बिजोंआव सोरांनि गोख्रैथिआ बांसिन आरो बबे बिजोंआ रोजासिन?
फिन : दैनि रिफिखन बिजोंआ खमसिन बेखायनो सोरांनि गोख्रैथिआ हीरानिख्रुइ बांसिन जागोन।
हीराया दैनिख्रुइ रोजासिन बिजों।
सोंनाय फरा बिजाबनि Page No. 176
सों 1. बारनि गेजेरजों थानाय मोनसे सोरांनि रोदाया दैयाव खेंस्लायै हाबहैदों। सोरांनि रोदाया थोंगोरनि खाथिथिं दबलांगोन ना गोजानथिं दबलांगोन? मानो?
फिन : सोरां रोदाया थोंगोरनि खाथिथिं दबलांगोन। गोबासिन बिजों बारआव सोरांनि गोख्रैथिआ रोजासिन बिजों दैनिख्रुइ बांसिन। बारनिफ्राय सोरां रोदाया दैआव हाबनाय लोगो लोगो गोख्रैथिआ खमायनानै दबलांगोन।
सों 2. 1.50 रिफिखन बिसान थानाय सोरांनि रोदाया बारनिफ्राय ग्लाससिम हाबहैदों। ग्लासआव सोरांनि गोख्रैथिया बेसेबां? लाथिख ‘आव सोरांनि गोख्रैथिया 3×10⁸ मि./से.
फिन : ग्लासनि रिफिखन बिसान (n) = 1.50
लाथिख’ आव सोरांनि गोख्रैथि (c) = 3 x 10⁸ मि./से.
सों 3. थख ‘लाइ 10.3 निफ्राय बयनिख्रुइ बांसिन सोरांआरि रोजोबथि थानाय बिजोंखौ दिहुन आरो बयख्रुइ खमसिन सोरांआरि रोजोबथि थानायखौबो दिहुन।
फिन : बयनिख्रुइ बांसिन सोरांआरि रोजोबथि थानाय बिजोंआ हीरा। बिनि रिफिखन बिसाना 2.42 बयनिख्रुइ खमसिन सोरांआरि रोजोबथि थानाय बिजोंआ बार। बिनि रिफिखन बिसाना 1.0003
सों 4. नोंसोरनो खेरासिन, टारपेन्टाइन आरो दै होनाय जादों। बेफोरनि बबे मोनेसेनि गेजेरजों सोरांआ बांसिन गोख्रैथिजों थाङो?
फिन : केरासिन, टारपेन्टाइन आरो दैनि रिफिखन बिसाना फारियै 1.44, 1.47 आरो 1.33 बेवहाय दैनि रिफिखन बिसाना खामसिन। बेखायनो दैआ गोबासिन बिजों आरो सोरांनि गोख्रैथिया दैआव बांसिन जागोन।
5. हीरानि रिफिखन बिसाना 2.42। बे बाथ्रानि ओंथिया मा?
फिन : हिरानि रिफिखन बिसाना 2.42 बेनि ओंथिआ जाबाय बार आरो हीरानि गेजेराव सोरांनि गोख्रैथिनि रुजुथाइया 2.42
दुलुर लेन्सफोराव रिफिखननाय :
सों 1. लेन्स माखौ बुङो? लेन्सआ गाहाइयै मोनबेसे? मोनफ्रोमनिबो मोनफा गाहाइ आखु फोरमायनाय रोदा सावगारि हो।
फिन : मोननै बिजोंजों दाजानाय मोनसे रिफिखनग्रा गोगो मुवा जायनि मोनसे एबा मोननैबो बिखुंआ दुलुर, बेखौनो लेन्स बुङो।
लेन्सआ गाहाइयै मोननै खंसा आरो खरलेब लेन्स।
खंसा लेन्सआ फारसे एबा फारनैथिंबो सा फारसे दबनाय। बे लेन्सनि गाहाइ आखुआ सोरां रोदाखौ रिफिखनना नांजाब मोखां खालामनाय।
खरलेब लेन्सआ फारसे एबा फारनैथिंबो सिंफारसे दबनाय। बेनि गाहाइ आखुआ सोरां रोदाखौ रिफिखनना उदां मोखां खालामनाय।
सों 2. गंसे खंसा एबा खरलेब लेन्सआव लिग सोरां रोदाफोरा रिफिखननायनि सावगारि आखिना गाहायाव होनाय बिन्दोफोरखौ सिनायथि हो।
(i) खेंख्रा मिरु (ii) फकास बिन्दो (iii) सोरां मिरु
फिन :
सों 3. खंसा लेन्सनि मोखाङाव गाहायाव होनाय थावनिफोराव नोजोर मुवा लाखिब्ला सोमजिनाय सायखंनि रोदा सावगारि आखिना सायखंनि थावनि, महर आरो आखुखौ लिर।
(i) जोबनो गोयैआव। | (ii) 2F₁ नि गोजानाव |
(iii) 2F₁ आव | (iv) F₁ आरो 2F₁ नि गेजेराव |
(v) F₁ आव | (vi) F₁ आरो सोरां मिरु O नि गेजेराव |
फिन : (i) नोजोर मुवाखौ जोबनो गोयैआव लाखिब्ला सायखंआ फकासाव सोमजिगोन। सायखंआ थार, उल्था आरो महराव जोबोद उन्दै जागोन।
(ii) नोजोर मुवाखौ 2F₁ आव लाखिब्ला सोमजिनाय सायखंआ लेन्सनि उल्थाफारसे F₂ आरो 2F₂ नि गेजेराव थागोन। सायखंआ थार, उल्था आरो उन्दै जागोन।
(iii) नोजोर मुवाखौ 2F आव लाखिला सोमजिनाय सायखं आ लेन्सनि उत्पा फारसे 2F, आव थार, उल्था आरो नोजोर मुवानि समान सोमजिगोन।
(iv) नोजोर मुवाखौ F, आरो 2F नि गेजेराव लाखिब्ला सोमजिनाय सायखं आ लेन्सनि उल्था फारसे 2F, नि जानसिनाव थार, उल्था आरो नोजोर मुवानिख्नुइ देरसिन सोमजिगोन।
(v) नोजोर मुवाया फकासाव (F) थायोब्ला सोमजिनाय सायखंआ जोबनो गोयि गोजानाव सोमजिगोन, बेयो महराव नोजोर मुवानि रुजुनायाव गेदेर आरो थार आखुनि जागोन।
(vi) नोजोर मुवाया फकास आरो सोरां मिरुनि गेजेराव थायोब्ला सोमजिनाय सायखंआ नोजोर मुवानि फारसे मुवानिख्रुइ गेदेर, थोंगोर आरो थार आखुनि जागोन।
सों 4. रोदा सावगारिनि हेफाजाबै खरलेब लेन्सआव सोमजिनाय थोंगोर, थार नङै आरो नोजोर मुवानि दुसिन सायखंखौ दिन्थि।
फिन : खरलेब लेन्सआव अरायबो थार नङै, थोंगोर आरो नोजोर मुवानि दुइसिन सायखं मोनो।
मिथिनो गोनां :
दुलुर लेन्सफोरनि थाखाय दिन्थिसिननि नेम :
(i) खंसा लेन्सनि फकास जानथाइया दाजाबथाइ आरो खरलेब लेन्सनि फकास जानथाइया दानख ‘थाइ।
(ii) मुवानि जानथाइया जेब्लाबो दानख ‘थाइ।
(iii) थार सायखंनि जानथाइया दाजाबथाइ आरो थार नङैनिया दानख ‘थाइ।
(iv) मुवान जौथाइया दजाबथाइ। सायखंआ थार नङै, थोंगोर जायोब्ला सायखंनि जौथाइया दाजाबथाइ आरो थार, उल्था जायोब्ला सायखंनि जौथाइया दानख ‘थाइ।
(v) गेदेरथि (m) नि माना थारनङै सायखंनि थाखाय दाजाबथाइ, थार सायखंनि थाखाय दानख ‘थाइ।
सों 5. लेन्सनि मावसुलु आगे गेदेरथिखौ फोरमाय।
फिन : दुलर लेन्सआव नोजोर मुवानि जानथाइ (u), सायखंनि जानथाइ (v) आरो फकास जानथाइनि (f) सोमोन्दोआनो लेन्सनि मवसुलु। बे मावसुलुआ जाबाय–
बे मावसुलुआ खंसा आरो खरलेब लेन्स मोननैआवबो बाहायजायो।
गेदेरथि (Magnification)
गेदेरथिया जाबाय सायखंनि जौथाइ आरो नोजोर मुवानि जौथाइनि रुजुथाइ। बेखौ m जों फोरमायो।
सों 6. लेन्सनि गोहो माखौ बुङो? बेनि SI सानगुदिया मा?
फिन : गंसे लेन्सआ सोरांनि रोदाखौ उदां मोखा (खरलेब लेन्स) एबा नांजाब मोखां (खंसा लेन्स) खालामनो हानाय बिबांखौनो बेनि गोहो (power) बुंनाय जायो। गंसे लेन्सनि गोहोआ बेनि फकास जानथाइ (f) नि उल्था रुजुथाइ।
एबा, गोहो (p) = 1/f (f आ मिटार सानगुदियाव) लेन्सनि गोहोनि SI सानगुदिया जादों ‘डाइअप्टार’ (D)
सों 7. 1 डाइअप्टारआ मा?
फिन : 1 डाइअप्टारआ जादों गंसे लेन्सनि गोहो जायनि फकास जानथाइया 1 मिटार। ID = 1m⁻¹
सों 8. गंसे लेन्सनि गोहोआ +2D। लेन्सनि फकास जानथाइ आरो आखुखौ दिहुन।
फिन : लेन्सनि गोहो (P) = +2D
फकास जानथाइ (f) = 1/p
= 1/2.5
= – 0.50 मिटार।
लेन्सनि गोहोआ दाजाबथाइ। बेखायनो लेन्सआ खंसा आखुनि।
सों 9. सासे डक्टरा मेगननि थाखाय – 2.5D गोहो थानाय लेन्स बाहायनो बिथोन होबाय। बे लेन्सनि फकास जानथाइ दिहुन आरो लेन्सनि आखुखौ लिर।
फिन : लेन्सनि गोहो (P) = – 2.5D
∴ फकास जानथाइ (f) = 1/p
= 1/ -2.5
= -0.40 मिटार।
लेन्सनि गोहोआ दानख ‘थाइ गोहो गोनां। बेखायनो बे लेन्सनि आखुआ खरलेब।
सों 10. गंनै लेन्सनि गोहोआ फारियै +2.0D आरो -0.50D जायोब्ला, गंनै लेन्सनि फोनांजाबनाय गोहोआ बेसेबां?
फिन : गंनै लेन्सनि गोहो : P₁ = +2.0D
P₂ = – 0.50D
अबला गंनै लेन्सनि फोनांजाबनाय गोहोआ जागोन –
P = P₁+ P₂
= + 2.0 D + (-0.50D)
= + 1.50D
सों 11. दाब्ला ग्लासनि गोहोआ बेसेबां?
फिन : दाब्ला ग्लासनि फकास जानथाइया जोबनो गोयै, बेखायनो बेनि गोहोआ लाथिख’ (0)।
सोंनाय फरा बिजाबनि (Page No. 184)
सों 1. गंसे लेन्सनि 1 डाइअप्टार गोहोआ माखौ बुङो?
फिन : गंसे लेन्सनि 1 डाइअप्टार गोहोआ जाबाय बे लेन्सनि गोहो जायनि फकास जानथाइया 1 मिटार। 1D = 1m⁻¹।
सों 2. गंसे खंसा लेन्सआ 50 से.मि. गोजानाव गंसे बिजिनि मोनसे थार आरो उल्था सायखं सोमजिहोदों। जुदि सायखं आरो नोजोर मुवानि महरा समान अब्ला नोजोर मुवानि थावनिखौ दिहुन? लोगोसे लेन्सनि गोहोखौबो दिहुन।
फिन : बेवहाय, v = +50 से.मि. (थार सायखं) सायखंआ मुवानि समान आरो थार।
सों थि बि दां
सों 1. गाहायनि बबे मोनसे मुवाखौ लेन्स बानायनो बाहायनो हाया?
(a) दै।
(b) ग्लास।
(c) प्लाष्टिक।
(d) हाब्रु।
फिन : (d) हाब्रु।
सों 2. गंसे खरलेब आयनायाव सोमजिनाय सायखंआ थारनङि, थोंगोर आरो नोजोर मुवानिख्रुइ देरसिन। नोजोर मुवानि थावनिआ बबेयाव जागोन?
(a) गाहाइ फकास आरो खेंख्रा मिरुनि गेजेराव।
(b) खेंख्रा मिरुआव।
(c) खेंख्रा मिरुनि बायजोयाव।
(d) आयनानि मिरु आरो फ’ कासनि गेजेराव।
फिन : (d) आयनानि मिरु आरो फ’ कासनि गेजेराव।
सों 3. गसे खसा लेन्सोन सिगाआव बबे थावनियाव नोजोर मुवा दोनोब्ला नोजोर मुवानि थार सायखं मोनगोन?
(a) लेन्सनि गाहाइ फ’ कासआव।
(b) फ’ कास जानथाइनि नैफान जानथाइयाव।
(c) जोबनो गैयि जानथाइयाव।
(d) लेन्सनि सोरां मिरु आरो गाहाइ फ’ कासनि गेजेराव।
फिन : (b) फ’ कास जानथाइनि नैफान जानथाइयाव।
सों 4. गंसे दुलुर आयना आरो गंसे गोबा दुलुर लेन्स गंनैनिबो फ’ कास जानथाइया -15 से.मि.। आयना आरो लेन्सआ
(a) गंनैबो खरलेब।
(b) गंनैबो खंसा।
(c) आयनाया खरलेब आरो लेन्सआ खंसा।
(d) आयनाया खंसा नाथाय लेन्सआ खरलेब।
फिन : (a) गंनैबो खरलेब।
सों 5. गंसे आयनानिफ्राय नों जेसेबां गोजानाव गसंना थाया मानो, नोंनि सायखंआ थोंगोर जादों। आयनाया जागोन–
(a) समानथाला।
(b) खरलेब।
(c) खंसा।
(d) समानथाला एबा खंसा।
फिन : (a) समानथाला।
सों 6. सोदोब बिहुंआव थानाय फिसा फिसा हांखोफोरखौ फरायनो थाखाय गाहायाव होनाय बबे रोखोमनि लेन्सखौ नोंसोर बाहायगोन?
(a) 50 से.मि. फ’ कास जानथाइनि गंसे खंसा लेन्स।
(b) 50 से.मि. फ’ कास जानथाइनि गंसे खरलेब लेन्स।
(c) 5 से.मि. फ’ कास जानथाइनि गंसे खंसा लेन्स।
(d) 5 से.मि. फ’ कास जानथाइनि गंसे खरलेब लेन्स।
फिन : (c) 5. से.मि. फ’ कास जानथाइनि गंसे खंसा लेन्स।
सों 7. जों गंसे 15 से.मि. फ’ कास जानथाइनि खरलेब आयनायाव नोजोर मुवानि थोंगोर सायखं सोमजि होनो लुबैदौं। आयनानिफ्राय नोजोर मुवानि जानथाइया मा जागोन? सायखंनि आखुथाइया मा जागोन? सायखंआ नोजोर मुवानि देरसिन ना दुइसिन जागोन बे बिथिंआव सोमजिनाय सायखंखौ दिन्थिनो थाखाय रोदा सावगारि आखि।
फिन : आयनानिफ्राय नोजोर मुवाखौ फकास (F) आरो मिरु (P) नि गेजेराव लाखिनांगोन एबा 0 निफ्राय 15 से:मिः नि गेजेराव जानांगोन। अब्ला सायखंआ थारनङै थोंगोर आरो नोजोर मुवानिख्रुइ देरसिन जागोन।
सों 8. गाहायाव होनायफोरनि बिथिंआव बाहायनाय आयनाफोरनि मुं लिर।
(a) गंसे गारिनि खर’नि लाइट।
(b) गंसे गारिनि जिंफारसे /उनफारसे नायग्रा आयना।
(c) सानदुंआरि अरदाब (Solar furnace) नोंसोरनि फिननायखौ जाहोन होना लिर।
फिन : (a) गंसे गारिनि खर ‘नि लाइटआव खरलेब आयना बाहायो जाहाते लाइटनि सोरांआ आयनायाव सौग्रुना लिगै गोजानसिम थांनो हायो।
(b) गंसे गारिनि जिं एबा उनफारसे नायनो खंसा आयना बाहायो। जाहाते आयनायाव गुवार जायगानि गासै सायखंआ थोंगोर आरो फिसायै सोमजियो।
(c) सानदुंआरि अरदाब (Solar furnace) आव गेदेर खरलेब आयनाफोरखौ बाहायो जाहाते सानोन सोराफोरा ज’ जानानै बिंदु सोमोजयो।
सों 9. गंसे खंसा लेन्सनि खावसे बाहागोरखौ गांसे गोसोम सिजों खोबनाय जादों। बे लेन्सआ नोजोर मुवानि आबुं सायखं सोमजिहोनो हागोन ना? आनजादजों नों सोरनि फिननायखौ नायबिजिर। नोंसोरनि नायबिजिरनायखौ बेखेव।
फिन : गंसे खंसा लेन्सनि खावसे बाहागखौ गोसोम सिजों खोबथेना दोनब्लाबो आबुं सायखं सोमजिहोनो हागौ। नाथाय सायखंनि गोख्रोंथिया (intensity) खमायो जेब्ला खंसा लेन्सनि खावसे बाहागोखौ गोसोम सिजों खोबथेयो।
खावसे खोबथे जानाय लेन्सजों सायखं सोमजिनायनि रोदा सावगारि।
सों 10. 5 से.मि. लाउथाइनि मोनसे नोजोर मुवाखौ 10 से.मि. फ’ कास जानथाइ गोनां गंसे नांजाब मोखां लेन्सनि सिगाङाव 25 से.मि. गोजानाव लाखिनाय जादों। रोदा सावगारिखौ आखि आरो सोमजिनाय सायखंनि थावनि, महर आरो आखुथाइखौ दिहुन।
फिन : बेवहाय, बाहायनाय नांजाब मोखां लेन्सआ खंसा लेन्स। होखानाय जखाफोरा गिदिरखाय, सुजाबाव आखिनायनि सुबिधानि थाखै 1 से.मि. = 5 सेमिः जखा लाना आखिनाय जागोन। अर्थात :
5 से.मि. लाउथाइनि नोजोर मुवानि थाखै 1 से:मिः।
10 से.मि. फकास जानथाइनि थाखै 2 से:मिः
25 से:मिः मुवानि जानथाइनि थाखै 5 से.मि. स्केल जखा लानाय जादों।
(a) सोमजिनाय सायुखं (AˡBˡ) नि थावनि 3.3 x 5 = 16.5 से.मि.।
(b) सायखंनि आखुआ थार, उल्था।
(c) सायखंनि जौथाइ 0.7 x 5 = 3.5 से.मि. मुवानिख्रुइ दुइसिन।
सों 11. 15 से:मि: फ’कास जानथाइ गोनां गंसे खरलेब लेन्सआ लेन्सनिफ्राय 10 से.मि. गोजानाव मोनसे सायखं सोमजिहोदों। लेन्सनिफ्राय नोजोर मुवानि जानथाइया बेसेबां रोदा सावगारिखौ आखि।
फिन : बेवहाय,
फ’ कास जानथाइ (f) = -15 से.मि. (खरलेब लेन्सनि थाखाय f आ दानखथाइ)
सायखंनि जानथाइ (v) = -10 से.मि.
नाजार मुवान जानथाइ (u) = -30 से.मि.
रोदा सावगारि आखिनो धाखाय। से.मि = 5 से.मि. स्केल हमनाय जागोन।
खरलेब लेन्सआव सोमजिनाय थार नङै सायखं।
सों 12. 15 से.मि. फ’ कास जानथाइ गोनां खंसा लेन्सनिफ्राय 10 से.मि. गोजानाव मोनसे नोजोर मुवा लाखिनाय जादों। सायखंनि थावनि आरो आखुथाइखौ दिहुन।
फिन : बेवहाय,
फकास जानथाइ (f) = +15 से.मि.
नोजोर मुवानि जानथाइ (u) = -10 से.मि.
सायखंनि थावनि (v) = ?
∴ सायखनि जानथाइ (v) = 6 से.मि.
v नि माना दाजाबथाइ। बेखायनो सायखंआ थार नङै आरो थोंगोर आखुनि जागोन।
सों 13. गंसे समानथाला आयनाया सोमजि होनाय गेदेरथिया जादों +1. बेनि ओंथिया मा?
फिन : बेवहाय,
अर्थात, बेवहाय सायखंआ नोजोर मुवानि समान आरो थार नङै जागोन जिहेतु m नि माना दाजाबथाइ।
सों 14. 5.0 से.मि. लाउथाइनि मोनसे नोजोर मुवाखौ 30 से.मि. खेंख्रा स ‘खाव गोनां गंसे खंसा आयनानि सिगाङाव 20 से.मि. गोजानाव लाखिनाय जादों। सायखंनि थावनि, आखुथाइ आरो महरखौ दिहुन।
फिन : बेवहाय,
नोजोर मुकानि महर, h = +5. से.मि.
नोजोर मुवानि जानथाइ, u = -20 से.मि.
खेंख्रा स’खाव, R =+ 30 से.मि.
सें 15. 7.0 से.मि. लाउथाइनि मोनसे नोजोर मुवाखौ 18 से.मि. फ’कास जानथाइ गोनां गंसे खरलेब आयनानि सिगाङाव 27 से.मि. गोजानाव लाखिनाय जादों। रोखा सायखं सोमजि होनो थाखाय फैसालिखौ आयनानिफ्राय बेसेबां गोजानाव लाखिनांगोन? सायखंनि महर आरो आखुथाइखौ दिहुन।
फिन : मुवानि महर, (h) = +7.0 से.मि.
फकास जाथाइ (f) = -18 से.मि.
मुवानि जानथाइ (u) = -27 से.मि.
सायखंनि जानथाइ (v) = ?
सायखंनि जौथाइ (hˡ) = ?
जिहेतु,
∴ फैसालिखौ आयनानिफ्राय 54 से.मि. गोजानाव मुवानि फारसे लाखिनांगोन।
सों 16. -2.0D गोहो थानाय गंसे लेन्सनि फ’ कास जानथाइखौ दिहुन। बे लेन्सआ मा रोखोमनि?
सों 17. सासे ड’क्टरआ बिथोन होनाय मोजां खालामग्रा लेन्सनि गोहोआ +1.5D। लेन्सनि फ’ कास जानथाइखौ दिहुन। बिथोन होनाय लेन्सआ नांजाब मोखां ना उदां मोखां?
फिन : बेवहाय,
फकास गोलावथिआ दाजाबथाइ बेखायनो लेन्सआ नांजाब मोखां।
MULTIPLE CHOICE QUESTIONS
1. समानथाला आयनाया सोमजि होनाय सायखङा।
(क) थार, थोंगोर आरो समान महरनि।
(ख) थार, उल्था आरो समान महरनि।
(ग) थार नङै, थोंगोर आरो समान महरनि।
(घ) थार नङै, उल्था आरो समान महरनि।
फिन : (ग) थार नङै, थोंगोर आरो समान महरनि।
2. खरलेब आयनायाव सोमजिनाय सायखङा नोजोर मुवानि रुजुनायाव गेदेर–
(क) जेब्ला u<2f
(ख) जेब्ला > 2f
(ग) u नि जायखिजाया माननि थाखाय।
(घ) मोनसेबो नङा।
फिन : (क) जेब्ला u<2f
3. थार, उल्था आरो नोजोर मुवानि समान महरनि सायखं सोमजिहगोनो हानाय आयनाया–
(क) खरलेब आयना।
(ख) खंसा आयना।
(ग) समानथाला आयना।
(घ) जायखिजाया रोखोमनि आयनायावनो जाया।
फिन : (क) खरलेब आयना।
4. सोरां गोख्रैथिया गाहायनि बबेयाव बांसिन–
(क) हिरायाव।
(ख) ग्लासआव।
(ग) दैयाव।
(घ) लाथिख ‘आव।
फिन : (घ) लाथिख ‘आव।
5. दुलुर आयनानि फकास गोलाव आरो खेंख्रा स ‘खावनि रुजुथाइया–
(क) 0.5
(ख) 1
(ग) 2
(घ) 3
फिन : (क) 0.5
6. खंसा लेन्सजों सोमजिनाय सावखंआ जाथावो।
(क) थार नङै आरो फिसासिन।
(ख) थार नङै, गेदेर।
(ग) थार नङै आरो महराव समान।
(घ) मोनसेबो नङा।
फिन : (ख) थार नङै, गेदेर।
7. गंसे खंसा लेन्सनि खेंख्रा मिरुआव दोननाय सायखङा मुवानि समान महरनि जायो। सायखंनि जायगाया–
(क) F आव।
(ख) F आरो 2f नि गेजेराव।
(ग) 2F आव।
(घ) 2F नि सिङाव।
फिन : (ग) 2F आव।
8.मोनसे बेसादखौ खंसा लेन्सनि फारसे लाबोयोब्ला, सायखंनि महरा–
(क) दुइलाङो।
(ख) देरलाङो।
(ग) एखेयैनो थायो।
(घ) गिबियाव दुइलाङो आरो उनाव देरलाङो।
फिन : (ख) देरलाङो।
9. मोनसे बेसादखौ 10 से.मि. फकास लाउथाइ गोनां खंसा लेन्सनि 20 से.मि. गोजानाव दोनोब्ला सोमजिनाय सायखङा–
(क) थार आरो उन्दै।
(ख) थार आरो समान महरनि।
(ग) थार आरो गेदेर।
(घ) थारनङै गेदेर।
फिन : (ख) थार आरो समान महरनि।
10. गंसे खंसा लेन्सआ 50 से.मि. फकास गोलाव दं। बिनि गोहोआ जागोन–
(क) 2D
(ख) -5D
(ग) 5D
(घ) 0-2D
फिन : (क) 2D.
Chapter No. | CONTENTS |
खोन्दो – 1 | रासायनारि फिनजाथाइ आरो समानथाइ |
खोन्दो – 2 | एसिद, खारदै आरो संखि |
खोन्दो – 3 | धातु आरो धातुनडिफोर |
खोन्दो – 4 | कार्बन आरो बेनि खौसेमुवाफोर |
खोन्दो – 5 | गुदि मुवाफोरनि आन्थोरारि थाखोराननाय |
खोन्दो – 6 | जिउ बिखान्थि |
खोन्दो – 7 | सामलायनाय आरो लोब्बा लाखिनाय |
खोन्दो – 8 | जिबफोरा माबोरै आजायो |
खोन्दो – 9 | फोलेरफारि आरो फारि जौगानाय |
खोन्दो – 10 | सोरां-रिफिनाय आरो रिफिख ‘ननाय |
खोन्दो – 11 | मानसिनि मेगन आरो रंगिना-संगिना बुहुम |
खोन्दो – 12 | मोब्लिब गोहो |
खोन्दो – 13 | मोब्लिब दाहारनि सुम्बकारि गोहोम |
खोन्दो – 14 | शक्टिनि फुंखाफोर |
खोन्दो – 15 | जोंनि आबहावा |
खोन्दो – 16 | मिथिंगायारि सम्पदनि सामलायनाय |
Note- यदि आपको इस Chapter मे कुछ भी गलतीया मिले तो हामे बताये या खुद सुधार कर पढे धन्यवाद।