Class 9 Social Science Chapter 3 मवामरीया सुबुं बिग्रायखांनाय

Bodo Medium Class 9 Social Science Chapter 3 मवामरीया सुबुं बिग्रायखांनाय Question Answer. Class 9 Social Science Question Answer in Bodo to each Chapter is provided in the list of SCERT, NCERT, SEBA सामाज बिगियान Class 9 Question Answer दिए गए हैं ताकि आप आसानी से विभिन्न अध्यायों के माध्यम से खोज कर सकें और जरूरतों का चयन कर सकें. Class 9th Social Science Chapter 3 Mobamoriya Subung Bigraykhanai Question Answer Class 9 Bodo Medium Social Science Chapter 3 Questions Answer. SEBA Bodo Medium Class 9 Social Science Chapter 3 मवामरीया सुबुं बिग्रायखांनाय Notes covers all the exercise questions in NCERT, SCERT.

Join us Now

Class 9 Social Science Chapter 3 मवामरीया सुबुं बिग्रायखांनाय

बोडो मीडियम कक्षा 9 सामाज बिगियान खोन्दो 3 मवामरीया सुबुं बिग्रायखांनाय Question Answer | The Moamoriya Rebellion | इस पोस्ट में हम आपको ये समझा ने कि कोशिश की है की कक्षा 9 बोडो मीडियम सामाज बिगियान खोन्दो 3 The Moamoriya Rebellion Question Answer. अगर आप एक सात्र या शिक्षाक हो बोडो मीडियम की, तो आपके लिए ये बोडो मीडियम कक्षा 9 सामाज बिगियान खोन्दो 3 Question Answer बोहत लाभदायक हो सकता है। कक्षा 9 सामाज बिगियान खोन्दो 3 मे आप अपना ध्यान लगाके पढ़ कर इस कक्षा 9 सामाज बिगियान में अछि Mark ला सकते हो अपनी आनेवाली परीक्षा में।

खोन्दो 3 मवामरीया सुबुं बिग्रायखांनाय
Chapter 3 The Moamoriya Rebellion

जारिमिन

सेथि खोन्दो

आयदा बिथायारि सोंथि फिननाय जोबोद सुंद’/सुंद’ फिननायनि सोंथि

1. मायामराया मा?

फिन:- मायामरा जादों मोनसे बेष्णब सत्रनि मुं। 

2. सत्र बुङोब्ला माखौ मिथियो?

फिन:- सत्रआ जादों शंकरदेब आरो माधबदेबनि गेजेरजों फोसावजानाय नामधर्म एबा नवबेष्णब धोरोमनि फोसावनाय आरो हारिमुवारि फसंथान। 

3. खौसेथिया मा?

फिन:- शंकरदेब थैनायनि उनाव बिथांनि शिब्यफोरनि गेजेराव जानाय बिदान्थेनि फिथाइ महरै बे सत्रफोरखौ मोनत्रै बाहागोआव राननाय जादोंमोन। बे बाहागोफोरखौंनो खौसेथि (संहति) बुंनाय जायो। 

बे संहति फोरा जादों– ब्रह्म संहति, पुरुष संहति, काल संहति आरो निका संहति।

4. मवामरीया बिग्रायखांनाया सोर आह ‘म राजानि समाव जागायजेन्दोंमोन? 

फिन:- स्वर्गदेउ लक्ष्मी सिंहनि दिनाव जागायजेन्दोंमोन।

5. मवामरीया बिग्रायखांनाया सोर राजानि समाव थुंगेदोंमोन? 

फिन:- स्वर्गदेउ कमलेस्वर सिंहनि दिनाव थुंगेदोंमोन।

6. सोर आह ‘म राजाया गिबिसिन स्वर्गदेउ स्वर्ग नारायण बिमुं लादोंमोन होनना सानजायो?

फिन:- चुहुंमुंआ।

7. चुरुंफा भगाराजानि समाव सोर मवामरीया सत्रधीकारखौ बुथारनाय जादोंमोन?

फिन:- मायामरा सत्रनि सत्राधिकार गुरु नित्यानन्द देबखौ। 

8. रुद्रसिंहनि राजउलाफादाव सोर मवामरीया सत्राधीकारखौ लाजि फोनांनाय जादोंमोन?

फिन:- चतुर्भुजदेब महन्तखौ। 

9. आह ‘मफोरनि गाहाइ सिबिजाग्रा मोदाइनि मुंखौ लिर।

फिन :- छ ‘मैदेउ।

10. जयध्वजसिंङआ सोर सत्राधिकारनि सेराव शरन लादोंमोन?

फिन:- जयध्वजसिंहआ आउनीआटी सत्रनि सत्राधिकार निरन्जनदेबनि सेराव शरन लादोंमोन।

11. रुद्रसिंहआ सोरनि सेराव शरन लादोंमोन?

फिन:- आउनी आटी सत्रनि सत्राधिकार केशवदेवनि सेराव। 

12. कृष्णराम भटटाचार्यआ सोरमोन?

फिन:- कृष्णराम भट्टाचार्यआ बंगदेशनि नदीयानि सासे शक्ट ब्रह्मण पण्डितमोन। बिथांखौ स्वर्गदेउ रुद्रसिंहआ आसाम हांखायनाने लाबोदोंमोन। उनाव फिसाला शिवसिंहआ बिथांनि सेराव चरण लादोंमोन आरो ब्राह्मणखौ नीलाचल हाजोआव फसंथाय होदोंमोन। बिथांनि उनफोलेरफोरा ‘पर्बतीया गसाइ’ मुङै मुंदांखा जायो। 

13. सोर आह ‘म राजानि समाव शक्ट दोहोरोमा जोबोद फालिजादोंमोन? 

फिन:- स्वर्गदेउ शिवसिंहनि समाव।

14. गागिनिया सोर?

फिन:- गागिनिया मवामरीया महन्त अष्टभुजनि फिसालामोन। 

15. मवामरीयाफोरा सोरखौ गिबिसिन राजा सायख ‘दोंमोन?

फिन:- नाहरख ‘वानि फिसाज्ला रमाकान्त एबा रमानन्दखौ।

16. केप्टेइन वेल्सआ माब्लानिफ्राय माब्लासिम आसामाव दंमोन? 

फिन:- केप्टेइन वेल्सआ 1792 मायथाइनि नबेम्बर दाननि गेजेर बाहागोनिफ्राय 1794 मायथाइनि मे दानसिम आसामाव दंमोन।

17. आसामनि बबेयाव संख्रि दिहुनाय जायोमोन?

फिन:- आसामनि शादिया आरो नागाहाजोआव संख्रि दिहुनाय जादोंमोन। 

18. आसामनि सरासनस्रा राज्योफोरा संख्रिखौ मानो बाहायनो हायाखैमोन?

फिन:- संख्रिया जोबोद बेसेन गोसामोन बेनिखायनो सरासनस्रा मानसिफोरा संख्रि बाहायनो हायाखैमोन।

सुंद’ एबा गोलाउ फिननायफोरनि सोंथि

1. मवामरीयाफोरा सोर? बे बिग्रायनायखौ सुबुं जावरिखांनाय बुंनो हायोना?

फिन:- मवामरीया सोदोबा गुबैयै “मायामरा” सोदोबनिफ्राय सोमजिनाय। “मायामरा” या जादों बैष्णव सत्रनि मुं। बेयो काल संहतिनि सिङाव। गाहाइयै मरान हारिनि सुबुंफोरा बे सत्रनि शिष्यमोन। बेनिखायनो बैसोर सुबुंफोरानो जादोंमोन म’वामरीया।

कछारी, चुतीया, आह’म, कैबर्त बायदि सुबुंनि गेजेरावबो बे सत्रआ थोजासे मुंदांखा जानो हादोंमोन। बे मुंदांखा जानायनि आन्दोआव थानाय मोनसे जरखा जाहोना जादोंमोन– बे सत्रनि सत्राधिकारफोरा शुद्र हारिनिमोन। सोलिबायथानाय समाज राहायाव बे जनजातिफोरखौ नेहाद एबा उन्दै होनना सानदोंमोन। बर्नहिन्दु सामलायजानाय समाजाव बिसोरनि थावनिया गाहाय खोलोबावमोन।

बेनिखायनो शुद्र सत्राधिकार फोरनि सामलायजानाय मायामरा सत्रआव बिसोर मोनसे आलादा मान मोनदोंमोन, जायनि थाखाय सानफा एफा बे सत्रआव शिब्यनि अनजिमाया बांलांदोंमोन। बिसोरनि बांलानाय शिष्यनि अनजिमाया मवामरीया सत्रजों लोगोसे बेनि महन्तफोरनि गोहो जौगाखांनायाव गोबां बिहोमा होदोंमोन। उनाव सत्रनि बांबोनाय गोहोजों आहम राजगोहोनि खान्थि गोरोबलायैया जागायो। बेनि फिथाइयावनो आसामनि जारिमिनाव बयनिख्रुइ गोलाउ सम हमनानै जानाय गिलुबालु ‘मवामरीया सुबुं बिग्रायखांनाया’ जादोंमोन। बे बिग्रायखांनायखौ सुबुं जावरिखांनाय होनना बुंनायनि मख ‘जाथाव जाथाया जादोंमोन– बेयाव बाहागो ‘लानाय सानथ्रहायै साधारण फोरजाफोर, बेफोरनि गेजेराव बांसिनानो सादाबुसा आबादारि आरो गुबुन गुबुन जिउखुंथाइनि सुबुं।

2. मवामरीया बिग्रायखांनायनि राजखान्थियारि जाहोनखौ बिजिर। 

फिन:- मवामरीया शिष्यफोरा माब्लाबाबो गुरुनि अनगायै गुबुननि सायाव खर’ गंग्लायाखैमोन। बिसोरहा गुरुनि फारसे जोबोद सिबिनाय दंमोन। बे बादि थासारियाव गुरुवा गावखौनो जोबोद गोहोगोरा बायदि मोनोमोन आरो स्वर्गदेउजों गावखौनो रुजुनायनि साहास खालामोमोन। बेनिखायनो राजा आरो गुरुनि गेजेराव बिदान्थेलायनाय जायोमोन।

सानसे स्वर्गदेउ प्रताप सिंहआ मवामरीया सत्रनि गुरु सिबिनायखौ नेउसिलु गोसोजों सत्रनि सानै शिष्यखौ मासे गराइयाव दैखांना होनानै गराइखौ दाब्रायना होबाय। मोखाङाव गंनै गोबौ थुंग्रि बिसोरनि गोदोनानि समान गुवारै खानानै दोनबाय। बियो सानदोंमोनदि मवामरीया शिष्य सनैया थैनो गिनानै खर’ गंग्लायनो गोनां जागोन। नाथाय बयखौबो सोमोनांहोनानै सानैबो शिष्यआ खर’ दानस ‘नायखौ आजावना लाबाय नाथाय खर’ गंग्लायाखिसै। बे जाथाया मवामरीया महन्तनि मान, गावखौ फोथायनाय आरो साहसखौ फानने बांहोबाय। 

प्रताप सिंहनि उनाव इयुननि राजा चरुमफा भगराजानि दिनाव मायामरा सत्रनि सत्राधिकार गुरु नित्यानन्द देबखौ राजानि बिथोन बादिये बुथारनाय जादोंमोन। मवामरीयाफोरा बे बुथारनाय जाथायनि थाखाय आहे म राजखान्थिखौनो दायनिगिरि खालामदोंमोन आरो फिन साजा लानो थाखाय समायखिरा लादोंमोन। नित्यानन्ददेब बुथारनायनि उनावबो आरो गोबां राजानि गोरोन्थिनि फोरमान मोननाय जायो। बेनि गेजेराव गदाधर सिंहनि बिथोनाव बैकुन्थ देब महन्तनि बुथारनाय, रुद्रसिंहनि राजआफादाव चतुर्भुज महन्तखौ इनाय आखु बाहायनाय, शिवसिंहनि समाव बरराजा फुलेश्वरीनि बिथोनाव मवामरीया महन्तखौ बोलोजों बोलिनि फोथा लानो थोननाय आरिफोरा गाहाइ। बेबायदि बोहैथि जालाखार खालामनायनि बुथार जानाय दाहाया बायजोआव ओंखारदोंमोन बे मवामरीया बिग्रायखांनायाव।

3. आह मफोरनि दोहोरोमारि खान्थिनि सोलायनाया मवामरीया बिग्रायखांनायनि जाहोन होनना नों सानोनामा सावराय। 

फिन:- नांगौ, आह ‘मफोरनि दोहोरोमारि खान्थिनि सोलायनाया मवामरीया बिग्रायखांनायनि जाहोन होनना आं सानो। 

आहमफोरा आसामाव सासन खालामनो जागायनायनिफ्राय गावसोरनि दोहोरोमाव फोथायसुला सुबुं दंमोन। समदेउआ बिसोरनि गाहाइ फुजिनां मोदाइमोन। नाथाय लोगो लोगो बिसोरो हिन्दु दोहोरोमारि दोरोड़ारिनि फारसे गोसो बोथावनो हमदोंमोन। उनाव जयध्वज सिंहआ आउनि आटि सत्रनि सत्राधिकार निरन्जन देवनि सेराव शरण लानानै भगवती दोहोरोम फारसे राजानि अंनाय दिन्थिफुंदोंमोन। गोबां थावनियाव सत्र गायसनाने हा हु, रां खाउरि दान होनानै सत्रीया दोरोड़ारिखौ राजदोहोरोमनि सारियाव जौगाथाइ होदोंमोन। जायनि जाउनाव सत्रफोरनि गेजेरावबो राजानि अननाय मोननो थाखाय बादायनाय सोलिदोंमोन। 

गुबुन गुबुन संहति एबा गुबुन गुबुन सत्रफोरनि गेजेराव बिदान्थे नांप्लायनाय जागायनो हमदोंमोन। गदाधर सोलायनानै सत्रनि फारसे थानाय अनाय खान्थिनि जायगायाव देबथायनाय खान्थियासो साबसिन जागोन होनना सानदोंमोन। बिथाड़ा सत्राधिकारफोरनि गोहो आरो बोलोखो नुनानै सोमोनांदोंमोन आरो सत्रफोरा गंफा गंफा आह’म राज्योनि गेजेरावनो थानाय से राज्यो होनना मिथिदोंमोन। बेनिखायनो राजा जानानै बियो सत्राधिकार आरो सत्रनि गोहोखौ खमायनो नाजाथाबदोंमोन। गदाधर सिंहनि दिननि सोलायनाय आह ‘म खान्थिनि थाखाय थावरिनो हायैनि गोबां सत्रनि सत्राधिकारआ सत्र नागारनानै खैफोंद गयि थावनियाव खारखुमा लांदोंमोन। 

गोबां सत्राधिकारखौ हमना लाबोनानै राजानि बिथोनाव बुंसहायै जालाखार खालामनाय जादोंमोन। बबेखानि आह ‘मनि बे खान्थिया बारा गोबाब थायाखिसै। गदाघर सिंहनि उननि राजा रुद्रसिंहआ बे खान्थिखौ सोलायफिनदोंमोन आरो सायख’जानाय, जालाखार खालामजानाय एबा खारखुमानाय सत्राधिकार फोरखौ लाबोफिन्नानै स्वर्गदेउआ गड़गावनि साखाथिनि माजुलीयाव दोनदोंमोन। बेल’ नडा, बिथाड़ा आउनीआटि सत्रनि सत्राधिकार केशवदेबनि सेराव शरण लानानै बामुननि सत्राधिकार केशवदेबनि सेराव शरण लानानै बामुननि सत्रफोरखौ जरखा मान होनाने शुद्र सत्राधिकारफोरजों बेराफारसे खान्थि गोरोबलायि सोरजिदोंमोन। बेबादिनो ब्राह्मण आरो शुद्रनि गेजेराव बोखावनायनि बेगर फोनाने मोन्नैबो बर्णनि गेजेराव खान्थि गोरोबलायैखौ बांहोदोंसोमोन। 

बेनि फिथाइखौ जो रुद्रसिंहनि उनि स्वर्गदेउ शिवसिंहनि दिनाव रोखायै बेरखांनाय नुनो मोनो। 

स्वर्गदेउ शिवसिंहनि दिनाव बरकुवरी फुलेशरिया गोबां गोहोगोरा जादोंमोन। बिथांनि दिनाव शाक्ट दोहोरोमा गोबां खर’ दैखांनो खाबुं मोनबाय। मोनसे समाव राजानि बिथोन बादियै शुद्र महन्तफोरनि सायाव अनागार सोलिदोंमोन। बबेखानि बेबादि शिष्यखौ बोलोजों शाक्ट फुजायाव बाहागो लानानै बोलिनि फोथा लाहोनायनि बिदिन्थि मोनाय जायो। बेफोरबादि इनाय अनागारनि फिथाइयानो जादोंमोन मवामरीया बिग्रायखांनाय।

4. पाइक खान्थिया मवामरीया बिग्रायखांनायनि थाखाय बेसेबां दायनिगिरिमोन, नोंनि गावनि बानबुंथाइखौ हो।

फिन:- मवामरीया सत्रनि शिष्यफोरनि बांसिनानो जनजातीय आरो समाजनि गोहाइ थाखोनि सुबुं। बे हिसाबै बिसोर आह’म राज्योनि पाइक खान्थिनि गेजेरजों देहायारि मावसोमनो गोनांमोन। बेनि अनगायैबो बे सत्रनि शिष्यफोरा साफा साफा आखा फाखा महरगिरि बिसोरनि जिउ खुंथाइया दो दोखला दाग्रा कुमार, सामार, मुसि, लंथाइखुलि महरगिरिमोन। बबेखानि आह’ म फाइखिफोरनि दावहानि हाथियार, दावहानि नाव, दावहानि थाखाय मैदेर हमनाय आरो बेनि थाखाय फोरोंनाय बायदि गासैबो गोसो होनो गोनां ‘खामानियावनो बिसोर आखा फाखामोन। आह’म राजखान्थिया बिसोरनि खामानियाव आखा फाखानि खाबुखौ लादोंमोन। नाथाय बेबादि समावनो बिसोरनि सायाव फारियै रांखान्थि आरो समाजारियै सोबख ‘दोंमोन।

आह’म राज्योनि गासैबो हौवा नोगोरारिया साफा साफा पाइकमोन। बे पाइकफोरा फाला राननानै राजानो खामानि मावनानै होनांगौमोन। जायनि जाउनाव बोसोरफायाव सासे पाइकनि मावसोमनांगौआ दानब्रैसिम बांदोंमोन। जिहुतु गोबां अनजिमानि मवामरीयाफोरानो मावना जाग्रा सादाबुसा सुबुंमोन, बेनिखायनो बिसोर बांद्राय देहायारि खामानि मावनायनि बिबानखौ नाजावनो गोसो गैयामोन। बेनिखायनो बिसोर रागाजोंखांदोंमोन।

पाइक सोबखनायनि गुबुन मोनसे हाबाफारिया जादोंमोन थाखो राननाय। पाइक फोरखौ मोननै बाहागोआव रानदोंमोन–

(1) काड़ी पाइक जायनि अनजिमाया बांसिन। 

(2) चमुवा पाइक। अनजिमायाव खमब्लाबो चमुवा पाइकआ काड़ी पाइकनिख्रुइ मानआव गोजौ। नाथाय गुबुन गुबुन जाहोनाव लासै लासै चमुवा पाइकनि अनजिमाया बांनो हमनायाव काड़ी पाइकनि अनजिमाया फारियै खम जालांदोंमोन आरो बेनिखायनो बिसोरनि सायाव सोबखनायनि बिबाना बांदोंमोन। जाउनाव समाजारी गोजौ गाहाया बांदोंमोन आरो दाङाबाजिनि थासारि सोमजिदोंमोन ।

मवामरीया शिष्यफोरा मोजाङै बुजिमोनदोंमोनदि आह ‘म हादर जन्त्रआ रांखान्थि बिथिङाव आबुङै मवामरीयाफोरनि सायावनो सोनारो, बेबादि थासारियाव बिसोरो जोबोद थाबैनो मवामरीयाफोरजों गनायथि खालामनो गोनां जागोन। मवामरीयाफोरा आह ‘म खुंथाइनि हेंथायै बिग्रायखांनानै बिसोरनि सायाव सोलिनाय गोलाउ सम सोबखनायखौ फोजोबनो थि खालामदोंमोन आरो खाबुनि थाखाय नेनानै दंमोन।

बेनिखायनो पाइक खान्थियादि मवामरीयाफोरखौ गोजोनगैयि खालामदोंमोन बे बाथ्राखौ गोरलैयैनो हमदांनो हायो। बेनि जाउनाव मवामरीयाफोरा बिग्रायखांनोगोनां जादोंमोन। मवामरीया बिग्रायखांनायनि थाखाय आह’म राजाफोरा गावसोरनो दायनिगिरि। 

5. मवामरीया बिग्रायखांनायनि फिथाइखौ सावराय।

फिन:- मवामरीया बिग्रायखांनायनि फिथाइखौ मोननै रोखोमै दिन्थिनो हायो। 

(क) राजखान्थियारि फिथाइ आरो

(ख) राङारि समाजारि फिथाइ।

(क) राजखान्थियारि फिथाइः 

(1) मवामरीया बिग्रायनायनि राजखान्थियारि फिथाइया जोबोद दुखुनांथावमोन। अजायै मोनथाम जिथाइ हमनानै सोलिनाय गोलाव नखर दावहानि उनाव आहम राजतन्त्र आरो आइन राज्यो मोननैबो सेरेखाय बेरेखाय जादोंमोन। 

(2) बिग्रायनायखौ दबथायनायनि मुङै आहम खुंगिरिफोखौ हेफाजाब होनानै इंराजफोरा आसामाव फामुगायसननायनि गिबि लामाखौ एवस्रांदोंमोन। 

(3) दावबायनायनि खाबुलानानै उवेल्स आ आसामनि सोमोन्दै गुवार खारि बुथुमनाने मोनसे गोथौथिगोनां फोरमायथिबिलाइ थियारि खालामनानै कम्पानिनो दैथाइ हरदोंमोन।

(4) मवामरीया बिग्रायनायनि गुबुन मोनसे दानखथाइ फिथाया जादोंमोन आह’म सासन तन्त्रआ गो ‘ग्लैसोनाय। आह ‘म सासन राहाया जादोंमोन गेजेर मुगायारि सामन्त्र खान्थिनि खुंथाइ राहा। बे राहायाव राजाया खुंथाइनि गाहाइ खुंगिरिमोन।

(5) मवामरीयाफोरा रायजो खुंनायनि बिथिङाव गोजाम खुथार राहाखौनो गोजोर लाखिनायाव सादाबुसा फोरजाफोरा सोलायनायनि जेबो गुमर मोनाखैमोन। खुंथाइ राहाया सोलायैनि थाखाय बिसोरनि फोथायथिया राजखान्थिनि फारसे सानफा एफा खमि लादोंमोन।

(ख) राङार समाजारि फिथाइ: 

(1) मवामरीया बिग्रायनाया आसामनि रांखान्थि आरो समाजारि फोथाराव गोबां खहा खालामदोंमोन। गोलाव सम बिग्रायखांनायाव फारनैथिंनिबो दावहानि गोसोन्थिया रेखायै सादाबुसा सुबुंनि सायाव जालाखार बांहोंदोंमोन।

(2) मवामरीयाफोरा जेरैबादि राजानि मददगिरिफोरा जिउ आरो दोहोनखौ गोसोखुसियै सिलिंखार खालामदोंमोन थिक बेबादिनो राजानि फाइखिफोराबो दायगोनां दायगैयि नायबिजिरा लासिनो हौवासा बोराइ हिनजाव गोबां सुबुंखौ बुथारनाय, अनासार खालामनांय, सायख’नाय-बायदि साजा होनो इसेबो गोनोगोथो खालामाखैमोन।

(3) मवामरीया बिग्रायनायखौ होबथाबाय थानाय बरगहाञनि फाइथि हान्जाया दावहायाव बाहायनाय गराइ, मैदेर बायदिफोरखौ बुथारना जानानैसो जिउ फोथांनो गोनां जादों होनना बाथ्रायाव दं।

(4) मवामरीयाफोरनि बांसिनानो खामानियाव आखा फाखामोन। बिसोरनि बांसिनानो दावहायाव थैदोंमोन एबा बेंगुरा जादोंमोन।

(5) मवामरीया बिग्रायनायनि गुबुन मोनसे जाहोना जादोंमोन हिन्दु दोहोरोमनि ब्राह्मणबाद आरो महापुरुष बैष्णव पन्थानि गावस्रालायनाय। वेनिखायनो इयुननि समाव माननि गाग्लोबनाय एवा इंराजफोरनि फेहेरनाय खान्थिनि जाउनाव आह’म राजफोलेर गोग्लैसोनायजों लोगोसे आसाम हादरा इंराजनि सिं जानोगोनां जादोंमोन। 

6. मवामरीया बिग्रायखांनायखौ जाफुंसार ना फेलें सोमाव सारनाय होनना सानो? बानबुंथाइ हो। 

फिन:- मवामरीया विग्रायखांनायखौ जाफुंसारनाय होनना बुंनो हाया। मानोना–

(1) मवामरीयाफोरा आह ‘मनि राजथावनिखौ दखल खालामनानै गुरुनि बिथोनाव गासैबो गोजौ मासिखौ गावसोरनि गेजेराव रानना लादोंमोन। जायफोर आह’म बिबानगिरिफोरा मवामरीयाफोरखौ गाज्रि आखु दिन्थिदोंमोन बिसोरखौ बुंथारनाय जादोंमोन। गोबां फोरजाफोरखौनी बोलोजों नारसिननानै मायामरा सत्रनि शिष्य खालामदोंमोन। बेबायदि सुबुङारिनङै खामानिफोरा खम समनि दिनावनो मवामरीयाफोरखौ सादुबुसा मानसिफोरजों गाज्रि मोनजाहोदोंमोन। 

(2) मवामरीयाफोरा रायजो दखल खालामनानै गोहोनि थाखाय गावजों गाव अरलायदोंमोन। जाउनाव आह ‘मफोरा खाबुखौ बुजिनानै मवामरीयाफोरनि दैदेनगिरि राघव मरानखौ बुथारनादोंमोन। फिन मवामरीयाफोरहा रायजो गोमाजाफिननो गोनां जादोंमोन।

(3) मवामरीयाफोरा राजथावनि दखल खालामदोंमोनब्लाबो एबा रायजो सासन खालामदोंमोनब्लाबो बिसोरो गोदान सासन खान्थि बाहायाखैमोन। गोजाम सासन खान्थिखौनो बाहायनायाव सादाबुसा मानसिफोरा सोलायनायनि जेबो नेरसोन नुवाखैमोन। सासन खान्थियाव सोलायनाय नुजायैनि थाखाय बिसोरनि राजतन्त्रनि सायाव फोथायनाया सानफा-एफा खमायलांदोंमोन बेनिखायनो बे बिग्रायनायखौ माब्लाबाबो जाफुंसारनाय होनना बुंनो हाया। 

(4) मवामरीया बिग्रायनायनि गुबुन मोनसे जाहोना जादोंमोन हिन्दु धोरोमनि ब्राह्मनखान्थि आरो महापुरुषीया बैष्णव हान्जानि गावस्रालायनाय। बेनि जाउनाव इयुननि समाव माननि गाग्लोबनाय एबा इंराजफोरनि फेहेरनाय खान्थिनि जाउनाव आह ‘म राजफोलेर गोग्लैसोनायजों लोगोसे आसाम हादरआ इंराजनि सिङाव थांनो गोनां जादोंमोन।

बेफोरनिफ्रायनो बुंनोहागौदि मवामरीया बिग्रायनायखौ जाफुंसारदों होनना बुंनो हाया। 

7. केप्टेइन वेल्सआ मा थासारियाव आसामाव फैदोंमोन? मानो बियो आद्रा थासारियावनो हाबाफारि नागारनानै थांदोंमोन? 

फिन:- मवामरीयाफोरा आह’म रायजोखौ दखल खालामनायाव आह ‘मफोरा बंग हादराव थानाय इंराज इष्ट इण्डिया कम्पानीनि खाथियाव हेफाजाब बिहैनोगोनां जादोंमोन। इंराजफोराबो बे खाबुखौ नाजावनानै मोनसे फाइखि हान्जा दैथायहरदोंमोन। बे हान्जाखौ दैदेनदोंमोन केप्टेइन थमाछ उवेल्सआ। बिथांनि बे हान्जासुरनायनि गाहाइ थांखियानो जादोंमोन आसामनि सोमोन्दै गुवार खौरां आरो खारिफोरखौ बुथुमनाय आरो लोगोसे बरकान्दाज आरो मवामरीयानि बिग्रायखांनायखौ दबथायनाने आह ‘म राजाखौ फिन राजउलाफादआव गायसनफिननाय। बेनि थाखायनो केप्टेइन उवेल्सआ फैदोंमोन।

कम्पानिनि गवर्नर जेनेरेल लर्ड कर्नवालिछनि उनमोनथाइगिरि महरै सार जनछ ‘र आ गोदान खान्थि नाजावदोंमोन। बे गोदान खान्थिया जादोंमोन गुबुन रायजोआव आखाइ होनायनि हेंथा खान्थि बियो गोख्रोङै बे खान्थिखौ मावपुंनो नागिरदोंमोन। बेनिखायनो जोबोद थाबैनो उवेल्सखौ थांफिननो बिथोन होदोंमोन। बेनिखायनो स्वर्गदेउ गौरोनाथ सिंहजों लोगोसे गुबुन गुबुन आहम गेदेर-गोलावफोरा खावलायसेयावबो उवेल्सआ आद्रायावनो फाइखि गाग्लोबनायखौ फोजोबनां गिदिंलांफिनदोंमोन। 

8. मवामरीया बिग्रायनायखौ दबथायनायाव वेल्सनि बिफावखौ बेखेवनानै हो। बियो बेसेबां जाफुंसारमोन होनना नों सानो? 

फिन:- मवामरीया फोरजाफोरनि बिग्राय खांनाया दुलाराय आह ‘म राज्योआव मोनसे मैखोम सोमावग्लुंनाय लाबोदोंमोन। जायनि जाउनाव राजखान्थिनि बिथायानो सेरेखाय बेरेखाय जानायनि लामा लादोंमोन। आरो बिसोरो बंग देशआव थानाय इंराजनि इष्ट इण्डिया कम्पानिनि सेराव फाइखिनि मदद विनोगोनां जादोंमोन। 

इंराजफोराबो बेबादि खाबुखौनो नेनानै दंमोन बेनिखायनो आह ‘म स्वर्गदेउ गौरीनाथ सिंहआ जेब्ला मवामरीया बिग्रायनाय आरो बंगनि बारकान्दाजफोरा गले गले अनागार खालामनायनिफ्राय राज्योनि फोरजाफोरखौ रेखा खालामनो इंराजनि सेराव आरज फोरमायबाय अब्ला कम्पानिनि सोरखारा गोरलैयैनो फाइखि थिनहरनो राजि जाबाय।

आह’म राजानि लोरबांथिनि खाबु लानानै आफां आसामाव गोबां खाजोनानि सिङाव थानाय राजाया आह ‘मनि सिङाव थानायखौ फेलें खालामदोंमोन। बिसोरनि गेजेराव दंमोन दरंनि राजा कृष्ण नारायणनि बिग्रायनाये, सा कामरुपआव हरदत्त चौधुरीनि मैखोम बिग्रायनाय, नगावनि सिन्धुरा हाजरिकानि दैदेननायाव सोलिनाय बिग्रायनाया मुंख ‘जाथाव। बिसोरनि बिग्रायखांनायनि जाउनाव स्वर्गदेउ गौरीनाथ सिंहआ गुवाहाटीयाव आश्रय लायो। आश्रय लानाय न ‘आव अर लागायनानै होनायाव बिथाङा गुवाहाटीनिफ्राय खारखुमाफिननो गोनां जादोंमोन। बुर्लुबुथुरजों थांबाय थानायाव लामा ससेयाव बिथाङा बंगनिफ्राय फैबाय थानाय केप्टेइन वेल्सखौ लोगो मोननानै बिथांनि सायाव आसा खालामनानै गुवाहाटीयाव गिदिंबोफिनो आरो वेल्सनि मददाव गुवाहाटीखौ दखल खालामो।

बैरागी राजा आरो बिथांनि मददगिरिफोरखौ खाखबनाय जायो। दरंनि राजा कृष्णनारायण आरो बिथांनि भारायाव लाबोनाय फाइखिनि हान्जा बरकान्दाज फोरखौबो दावहायाव फेजेनो। दरं आरो कामरुपनि बिग्रायनाय आरो बरकान्दाज जैनाखौ फोजोबनानै वेल्सआ खर ‘सायाव आह’म राज्योआव सुथुर गैयि खालामनायनि थांखियै रंपुर फारसे आवगायलांबाय। बे समावनो आह ‘म राजा गौरीनाथ सिंह आरो केप्टेइन वेल्सनि गेजेराव मोनसे फालांगियारि गोरोंबथा खालामनाय जादोंमोन। बे गोरोबथानि स्वार्थआवनों खर ‘सानि मवामरीयाफोरखौ दबथायनाने आह’म खुंथाइखौ गायसनफिननाया बेराफारसे गोनोंथार जादोंमोन।

1786 मायथाइनिफ्राय बुढ़ागहाञ पुर्नानन्दआ जोबोद खस्थजों जरहाटनि बायजोआवनो मवामरीयाफोरखौ होबथाबाय थादोंमोन। वेल्सनि दैदेनायाव फैनाय गोदान बृटिस फौजआ आह ‘मनि फाइखिनि गोसोबोलोखो गोबां बांहोबाय। बृटिस आरो आह’ मनि जथाइ गाग्लोबनायाव मवामरीयाफोरा थावरिनो हायैनो रंपुर नागारनानै थांनो गोनां जादोंमोन। गोबां मवामरीयाफोरा थैदोंमोन। |

बेनिफ्रायनो नुनोमोनोदि मवामरीया बिग्रायनायखौ दबथायनायाव वेल्सआ फुरायै जाफुंसार जानो हादोंमोन।

9. केप्टेइन वेल्सनि आसामनि सोमोन्दै होनाय बरनायथिखौ सावराय। 

फिन:- केप्टेइन वेल्स साहाबा आसामनि सोमोन्दै जा फोरमायबिदां लिरदों बेनिफ्राय आसामनि राजखान्थि आरो रांखान्थि थासारिनि सोमोन्दै गोबां गोनांथार बाथ्रा मिथिनो हायो।

वेल्सनि फोरमायबिदांआव आह ‘म राज्योनि राजा सायख’नाय आरो बिथांनि गोहोनि सोमोन्दै मोनसे बेखेवनाय दं। बबेखानि आह’म खुंथाइ जन्त्रनि साबा गोहोमगोनां मन्थ्रि आरो बिसोरनि गेजेराब सोलिनाय गले गले गोहोखौ लानानै नांग्लायनाय जाथायनि सायावबो लिरनायें दं। पाइक खान्थिनि सोमोन्दैबो सुंद’ बेखेवनाय दं, आसामनि सोलिबायथानाय राजखान्थि लोरबांथिनि थाखाय वेल्सआ कीर्तिचन्द्र बरबरुवानि राजखान्थियारि अनागार, महनमाला गहाइखौ खान्थिगैयाजासे राजमासि मोनायनिफ्राय आन्दायहोनाय, मवामरीया महन्त बुथारनाय आरो गोजी मासियाव थानाय मन्थ्रि आम’लाफोरनि गेजेराव गोहो मोननायनि थाखाय बादायज्लायनायानो गाहायै दायनिगिरि होनना मख ‘दों।

बेफार-फालांगिनि सोमोन्दै फोरमायनो थांनानै वेल्सआ आसामनि मिथिंगायारि दोहोनफोरनि सायाव जरखा गोथौथि होनायबादि मोनो। बिथांनि बेखेवनायनिफ्राय आन्दाज़ खालामनो हायोदि बै समाव आसामाव संखिनि जोबोद आंखालमोन। आसामाव गोबां बिबांनि माइ दिहुन जानायजों लोगोसे बेसर, हाइर्जे, नील, गय फाथै, लहा, सना बायदि दिहुन जायोमोन।

बै समाव गुवाहाटीया दरसे गुवार आरो सुबुंगोनां ओन्सोलमोन। नोगोरा बुर्लुंबुथुर दैमानि फारनै जिङावबो गुवार गोसारनानै दंमोन। नोगोरनि साखाथि जायगाफोराव मोजां आबाद जायोमोन। बांसिन हायानो राजा आरो मन्थ्रि फोरनि दोहोनमोन। हाथाइयाव ओंखारनाय मुवाफोरनि सरासनस्रायै बायनाय फानाय जायामोन। माइखौ माब्लाबाबो फाननो होआमोन। सना आरो संख्रिखौल’ फालांगिनि बिबां महरै बाहायनाय जादोंमोन। मुवाफोरनि बेसेना जोबोद खममोन। सरासनस्रा मानसिफ्रा गुबुन गुबुन बेसादफोरनिख्नुइ रानि आंखालावसो बांसिन गोग्लैदोंमोन। थेवब्लाबो आसामा गंसे दोहोनि हादरमोन आरो राजा गौरीनाथ सिंहआ बृटिस फाइखिफोरनि जानाय- थानायनि थाखाय गोबां रां बाहायनो हादोंमोन।

10. सुंद ‘यै लिर-

(1) किर्ति चन्द्र बरबरुवा।

(2) मायामरा सत्र।

(3) पुर्णानन्द बुरागहाइ।

(4) काड़ी पाइक आरो चमुवा पाइक।

(5) वेल्स आरो गौरीनाथ सिंहनि फालांगियारि गोरोबथा।

(6) बरराजा फुलेश्वरी।

(7) हाजोआरि गसाइ।

(8) सर्बानन्द।

(9) भरत सिंह।

(10) रंपुर नोगोर।

फिन:- (1) किर्ति चन्द्र बरबरुवा : 1714 मायथाइआव रुपचन्द्रनि थैनायाव स्वर्गदेउ शिवसिंहआ गावनि फिसाज्ला कीर्तिचन्द्रखौ बरबरुवानि मासियाव थिसनदोंमोन। मवामरीया बिग्रायारिफोरा बिथांखौ 1769 मायथाइयाव बुथारदोंमोन। कीर्तिचन्द्रनि फावफान्दायनायनि थाखाय रुद्रसिंहनि थैनायनि उनाव बिथांनि देरसिन फिसाज्ला म ‘हन मालदेउनि सोलाय फंबाय राजेश्वर सिंहआ राजउलाफादाव ज’नो मोनदोंमोन। खालि बेखिनियावनो गोजोना जासेनो कीर्तिचन्द्रआ म ‘हन- मालादेउखौ नामरुपनि हाग्रामायाव दैथायहरदोंमोन। बरबरुवा मासियाव गिवियाव रुपचन्द्र आरो बिथांनि उनाव फिसाप्लाखौ थिसननाया उनमोनथायगिरि महरै आह’म गेदेमा थाखोनि सुबुंफोरखौ मोनथावना मोनथाइनिफ्राय गोजान खालामदोंमोन।

(2) मायामरा सत्र : मायामरा सत्रआ जाबाय मोनसे वैष्णव सत्रनि मुं। गाहाइयै मरान हारिनि सुबुंफोरा बे सत्रनि शिष्यमोन। बबेखानि बेनि अनगायैबो आसामनि गुबुन गुबुन गोबां जनजाति जेरै कछारी, चुतीया, आह’म, कैबर्त बाइदि सुर्बुनि गेजेरावबो मुंदांखा जानायनि आन्दोआव थानाय मोनसे जरखा जाहोना जादोंमोन ‘बे सत्रनि सत्राधिकारफोरा शुद्र हारिनिमोन। सोलिबाय थानाय समाज राहायाव बे जनजातिफोरखौ नेहाद एबा उन्दै होनना सानदोंमोन बर्नहिन्दु सामलायजानाय समाजाव बिसोरनि थावनिया गाहाय खोलोबावमोन। बेनिखायनो शुद्र सत्राधिकारफोरनि सामलायजानाय मायामरा सत्रआव बिसोर आलादा मान मोनदोंमोन, जायनि थाखाय सानफा एफा बे सत्रआव शिष्यनि अनजिमाया बांलांदोंमोन। बिसोरनि बांलांनाय शिष्यनि अनजिमाया मवामरीया सत्रजों लोगोसे बेनि महन्तफोरनि गोहो जौगाखांनायाव गोबां बिहोमा होदोंमोन।

(3) पुर्णानन्द बुरागहाइ : गौरी नाथनि राज्यो खुंथाइ समाव फिन मवामरीया बिग्रायनाया जागायफिननाबाव घनश्याम बुढ़ागहाइया थैयो आरो लोगो लोगो बिथांनि फिसाज्ला पुर्नानन्दआ राज्योनि बुढ़ाग ‘हाइ मासियाव ज’यो। बिथाङा 1782 मायथाइनिफ्राय 1817 मायथाइसिम अजायै 34 /35 बोसोरसो हमनाने आह म राज्योनि बुढ़ागहाइ आरो राजमन्थ्री जादोंमोन। गोजान नुआरि पुर्नानन्द बुढ़ाग ‘हाइया मवामरीयाफोरखौ उदखार खालामनाडा होननानै राजा गौरिनाथखौ बोसोन होदोंमोनब्लाबो बिथांनि बोसोनखौ जोगारनाने हाजार हाजार मवामरीया फोरजाफोरखौ बुथारनाय जादोंमोन। मवामरीयाफोरा जेब्ला गड़गाव नोगोरखौ सेनानै राजअन्दरखौ अर सुनाने होयो अब्ला पुर्नानन्द बुढ़ागहाइया जोबनी गैयि साहसजों, जुजिनानै बिग्रायारिफोरनि आवगायबोनायखौ हेंथा होदोंमोन पुर्नानन्द बुढ़ागहाइया जाय सोलो आरो खायदाजों मवामरीया फोरजों दावहा नांना जोरना दंमोन बेयो मोकथाडाव मोनसे फोथायथावै सल’।

(4) काड़ी पाइक आरो चमुवा पाइक : आहम सासनतन्त्रआव गेदेर गोलाव थाखो आरो बिबानगिरिफोरनि अनगायैबो जायफोर फोरजा दंमोन, बिसोरनि गेजेराव जिद’ बोसोर फुरा जानाय साफ्रोम हौवाफोरखौनो पाइक बुंनाय जादोंमोन। बेफोरबायदि पाइका नैजि बोसोरनि जायोब्ला फुरा खामानि मावनो हाग्रा होनना हमनालानाय जादोंमोन। पाइकफोरखौ मोननै बाहागोआव राननो हागौ काड़ी पाइक आरो चमुवा पाइक। काड़ी पाइक फोरनि अनजिमाया बांसिनमोन। चमुवा पाइकफोरा अनजिमायाव खमब्लाबो बिसोर काड़ी पाइकनिखुइ मानआव गोजौसिन मोन। नाथाय गुबुन गुबुन जाहोनाव लासै लासै चमुवा पाइकनि अनजिमाया बांनो हमनायाव काड़ी पाइकनि अनजिमाया फारियै खम जालांदोंमोन आरो बेनिखायनो बिसोरनि सायाव सोबख नायनि बिबाना बांदोंमोन। जाउनाव समाजारि गोजौ-गाहाया बांदोंमोन आंरो दाङाबाजिनि थासारि सोमजिदोंमोन।

(5) वेल्स आरो गौरीनाथ सिंहनि फालांगिरि गोरोबथा : गौरीनाथ सिंहआ बैरागी राजानि गाग्लोबनायाव थावरिनो हायैनि गिबियाव गुवाहाटी आरो बेनि उनाव फिन बुरलुंबुथुरजों खारखोमालांनो गोनां जादोंमोन। बुरलुंबुथुरजों खारखोमालांबाय थानायाव लामा ससेयाव बंगनिफ्राय फैबाय थानाय केप्टेइन वेल्सखौ लोगो मोन्नानै बिथांनि सायाव आसा खालामनानै गुवाहाटीयाव गिदिंबोफिनो आरो वेल्सनि मददाव गुवाहाटीखौ दखल खालामो। गौरीनाथ सिंह आरो केप्टेइन उवेल्सनि गेजेराव 1793 खृ: आव 8 फेब्रुवारीयाव गांसे गोरोबथा मुंसाइ जायो।

बे गोरोबथानि रादाय फोरा–

(1) इंराजनि सिङाव थानाय जायखिजाया जायगानिफ्राय आसामाव लावोनाय मुवाफोरनि सायाव 10% खाजोना थि खालामनाय जायो।

(2) आसामनिफ्राय इंराजनि सिङाव थानाय जायखिजाया ओनसोलाव लांनाय मुवानि सायावबो एखे बिबांनि एबा 10% खाजोना थि खालामनाय “जायो।

(3) माइ आरो माइरंनि सायाव जेबो खाजोना थानाय नङा। 

(4) गुवाहाटी आरो कान्दाहाराव गनै खाजोना चकी गायसनाने लाबोजानाय आरो हरजानाय खाजोना जाबसिनायनि राहा खालामनाय जायो।

(5) इंराजनि अनगायै गुबुन इउर ‘पीया इंराज आरो आहम सोरखारनि बिधोन गैयालासिनो आसामाव बेफार फालांगि खालामनो हानाय नङा।

बे गोरोबथानि स्वार्थआवनो खर ‘सानि मवामरीयाफोरखौ दबथायनानै आह’म खुंथाइखौ गायसनफिननाया बेराफारसे गोनांथार जादोंमोन। गासैबो बाथाखौ साननानै वेल्सआ गवर्नर जेनेरेलखौ मोनद’ कम्पानि फौज दैथायहरनो खावलायदोंमोन। गवर्नर जेनेरेल लर्ड कर्नवालिसआ गोथौथिखौ बुजिनानै वेल्सनि लाइजामनि बाथ्राखौ गनायनाने उफेरा फौज दैथाय हरदोंमोन। 

(6) बररजा फुलेश्वरी : बरराजा फुलेश्वरीया जादोंमोन स्वर्गदेउ शिवसिंहनि फिसाजोमोन। शिवसिंहआ हिन्दु धोरोमाव जोबोद गोसो दंमोन राज्यो खुंनायनि गिबिनिफ्रायनो बियो ब्राह्मन आरो धोरोम सिबियारिफोरनि गोहोमाव गोग्लैदोंमोन। राजाया जोबनायाव गेदेर फिसाजो फुलेश्वरीखौ उलाफादाव फ’ जयो। फुलेश्वरी कुवरीया उलाफादाव जनानै प्रथमेश्वरी मुं लानानै “बर राजा ” होननानै सिनायथि होदोंमोन। बेनि उनाव शिवसिंह आरो फुलेश्वरी बे मोननैबो मुंजों रां आरो महर बुखांनाय जादोंमोन। स्वर्गदेउ शिवसिंहआ उदां जानानै राज्यो खुंनायनि गासै बिबानखौ फुलेश्वरीनो गथायना होनायसै। फुलेश्वरीनि दिनाव आहम राज्योननि थाखाय गाजिमोनसे जाथाइ सोमजियो। बियो बैष्णब धोरोमगुरुफोरखौ शक्त धोरोमाव खर ‘गं ‘ग्लायहोदोंमोन। बे खामानिखौ गोजोनै जानाने मोनसे समाव मवामरीया बिग्रायनाया नुजाथियो। 

(7) हाजोआरि गसाइ : हाजोआरि गसाइ (पर्बतीया गसाइ) नि सिगांनि मुङा कृष्णराम भट्टाचार्य। बियो सांसे ग’रा शाक्ट धोरोमनि मानसिमोन। 1714 खृः आव शिवसिंहआ राजउलाफादाव गाखोयो।

शिवसिंहआ बिथांनि सेराव चरण लादोंमोन आरो ब्राह्मणखौ नीलाचल हाजोआव फसंथान होदोंमोन। वे समनिफ्रायनो कृष्णराम भट्टाचार्य आरो बिथांनि फोलेरफोरा ‘“पर्बतीया गंसाइ” मुङैमुंदांखा जायो। राजाया कृष्णरामनो गोबां हादान होदोंमोन।

(8) सर्बानन्द : कमलेश्वर सिंहनि खुधाइ समाव मवामरीयाफोरा फिन गुबुन गुबुन जायगाफोराव बिग्रायनाय फोसावदोंमोन। बे हिसाबै सानजा माराव सानैसो मवामरीयाफोरा चिंफौफोरनि दैदेननायाव बिग्रायनाय फोसावो। बे समावनो भारत सिंहनि थैनायाव मवामरीयाफोरा बे बाराव सर्बानन्दनि दैदेननायाव फिन बिग्रायनायखौ जागायफिनो। बे बादि थासारियाव पुर्नानन्द बुरागहाइया खैफोदाव गोग्लैयो। बिथाङा सोलोजों मवामरीयाफोरखौ लोरबां खालामनो थाखाय राहा लायो।

बिथाङा मवामरीया दैदेनगिरि सर्वानन्दजों मोनसे गोरोबथा खालामनानै बेंमाराखौ मिरु खालामनाने बुरलुंबुथुर आरो दिहिं गेजेरनि हा खोन्दोखौ “मटक राज्यो” मुं होनाने सर्बानन्दनो हगारना होयो। सर्वानन्दआबो आहम राजानो मैदेर हाथाय आरो मुगानि सिआरि हरनानै बोसोरफ्रोमबो खाजोना सुख ‘नो राजि जायो।

(9) भरत सिंह : मवामरीयाफोरा भरत सिंह मुंनि सासेखौ रंपुराव राजा फाथिदोंमोन। भरत सिंहआ मायामरा सत्रनि सत्राधिकारनि सोमोन्दोनि मानसिमोन। 1801 मायथाइयाव भरत सिंहनि दैदेननायाव फिन मवामरीया बिग्रायनाया जाखांफिनो। नाथाय वे खेबाव मवामरीयाफोरा राजानखरनि सान्थ्रिनि आखाइयाव जेननाङो। बे दावहायाव भरत सिंहआ थैयो भरत सिंह थैदोंमोनब्लाबो मवामरीयाफोरा बिनि दैदेननायाव थाफानानै थोजासे फिथाइ मोन्दोंमोन। बेनिखायनो भरत सिंहनि थैनायनि उनाव मवामरीया फोरा चिंफौफोरनि लोगो नांनानै सर्वानन्दनि दैदेननायाव आहमफोरनि हेंथायै फिन दावहायाव बारसोमो।

(10) रंपुर नोगोर : मवामरियाफोरा भरत सिंह मुंनि सासेखौ रंपुरनि राजा खालामो। भरत सिंहआ मायामरा सत्रनि सत्राधिकारनि सोमोन्दोनि मानसिमोन। 1801 मायथाइयाव भारत सिंहनि दैदेननायाव फिन मवामरीया बिग्रायनाया जाफिनो। नाथाय बे बाराव मवामरीयाफोरा राजांनि सानथ्रिफोरजों फेजेनजायो। बे बारनि दावहायाव भरत सिंहआ थैयो। भरत सिंहआ थैदोंमोनब्लाबो मवामरीयाफोरा बिथांनि दैदेननाय विग्रायनायाव थाफानानै गोबां मुलाम्फा मोननो हादोंमोन। बेनिखायनो भरत सिंहनि थैनायनि उनाव मवामरीयाफोरा चिंफौफोरनि लोगोआव लोगोलानानै सर्वानन्दनि दैदेननायाव आहमफोरनि थायै फिन बिग्रायनायाव बारसोम फिनदोंमोन।

बांद्राय सोंथि

1. मानफोरा मनिपुरनि सायाव फुरा राजखान्थियारि गोहो गायसननाय समाव मनिपुराव थानाय राजखुंगुर साथामनि मुं लिर। 

फिन:- मानफोरा मनिपुरनि सायाव फुरा राजखान्थियारि गोहो गायसननाय समाव मनिपुराव थानाय राजखुंगुर साथामनि मुंफोरा जाबाय–

1. मरजित सिं। 

2. गम्भीर सिं। 

3. सुरजित सिं।  

2. मानफोरा आराकान, मनिपुर आरो कासाराव राजखान्थियारि आखाइ होनायनि फिथाइया मा जादोंमोन?

फिन:- मानफोरा आराकान, मनिपुर आरो काछाराव राजखान्थियारि आखाइ होनायनि जाउन महरै जोबोद थाबैनो आसामनि इसिंआरि राजखान्थियाव आखाइ होनायनि खाबु मोनदोंमोन।

3. गौरीनाथनि थैनायनि रादाबखौ सोर गुमुरै लाखिदोंमोन? 

फिन:- गौरीनाथ थैनायनि रादाबखौ पुर्नानन्द गहाइया गुमुरै लाखिदोंमोन।

4. मानफोरनि आसामनि इसिआरि राजखान्थियाव आखाइ होनायनि जाथाइया सोरनि सान्थियारि गाग्लोबनायनि लोगोआव गोरोबथि दं? 

फिन:- मानफोरा आसामनि इसिंआरि राजखान्थियाव आखाइ होनाय जाथाइया केप्टेइन थमाछ वेल्सनि सान्थियारि गाग्लोबनायजों गोरोबथि दं। 

5. घिलाधारी दावहायाव पुर्नानन्द बुढ़ाग ‘हाइनि साथि हान्जानि दैनथिखौ सोर होदोंमोन? 

फिनः- घिलाधारी दावहायाव पुर्नानन्द बुढ़ाग ‘हाइनि सान्थ्रिहान्जाखौ दैदेनथि होदोंमोन–

1. दामान गगै।

2. हाव बरा।

6. बदन चन्द्रखौ बुथारनाय भारतारिफोरा सोर सोर मोन? 

फिन:- (1) रुप सिं चुबेदार। 

(2) रहमान खाँ जामादार। 

7. पुरन्दर सिंनि बिफानि मुङा मा ?

फिन:- पुरन्दर सिंनि बिफानि मुङा ब्रजनाथ ग’हाइ मोन। 

8. माननि आसाम गाग्लोबनायनि जाहोन मोननैया मा मा? 

फिन:- माननि आसाम गाग्लोबनायनि जाहोन मोननैया जाबाय–

(1) बदनचन्द्र बरफुकननि बुथारनाय। 

(2) चन्द्रकान्त सिंहखौ उलाफादनिफ्राय बोख्लायनाय।

9. द ‘वनीया माने मा?

फिन:- माननि गाग्लोबनायखौ खाबु लानानै गोबां गोनां गोथ असमीयाफोरा असमीयाफोरनि सायावनो इनाय उदखार खालामनो हमदोंमोन। बे मानसिफोरा मानहोननानै महर लाखोमाना अनागारि खामानि मावदोंमोन। महर लाखोमानाय असमीयाफोरखौनो द’वनीया बुंनाय जायो। 

10. गिबि इंग-बार्मा दावहा जानाय दावहाथिलि गंब्रैनि मुं लिर।

फिन:- (1) बुरलुंबुथुर सेरफां आरो आहम राज्यो।

(2) काछार।

(3) मनिपुर।

(4) ब्रह्म हादोर।

11. बेसेबां मायथाइनिफ्राय बेसेबां मायथाइसिम आसामाव माननि सासन सोलिदोंमोन?

फिन:- 1819 मायथाइनिफ्राय 1826 मायथाइसिम आसामाव माननि सासन “सोलिदोंमोन।

12. गोदान मटक राज्योखौ बबेयाव गायसननाय जादोंमोन?

फिन:- बेंमाराखौ मिरु खालामनाने बुरलुंबुथुर आरो दिहिं दैमानि गेजेरनि हा खोन्दोआव गोदान मटक राज्योखौ दानाय जादोंमोन। 

13. मवामरीया बिग्रायनायनि खैफोदगोनां फिनजाथाइया आसामखौ माबादि इयुन थासारियाव नारसोमना हरदोंमोन? 

फिन:- मवामरीया बिग्रायनायनि खैफोदगोनां फिनजाथाइया आसामखौ गिलु बालु इयुननि थासारियाव नारसोम हरदोंनोन। गिलु-बालु माननि गाग्लोबनायाव फुरायै थेर-बेथेर जालांजोबदोंमोन आरो आसामखौ बेफोरबायदि खैफोदनिफ्राय रैखा खालामनायनि सोलोजों फिन नुजाथिबावदोंमोन बृटिसफोरा, जायनि खैफोदगोनां मन ‘ग्लाबनायनिफ्राय भारतबर्षनि गंसेबो राज्यो आनो रैखा मोनाखैमोन।

14. मवामरीया बिग्रायनाया मानो जादोंमोन? 

फिन:- स्वर्गदेउ शिवसिंहनि दिनाव बरकुँवरी फुलेश्वरीया जोबोद गोहो गोरा जाना फैदोंमोन। बिनि दिनाव शाक्ट धोरोमा जोबोद जाखांनो सुबिदा मोनदोंमोन। मोनसे समाव राजानि बिथोनबायदियै शुद्र महन्तफोरनि सायाव अनागारि खालामनो हमदोंमोन। बबेखानि बेबादि शिष्यफोरखौ बोलोजों एमब्रायैनो शक्ट फुजायाव बाहागो आरो बोलिनि फोथाखौ लाहोनायनि बिदिन्थिबो मोननाय जायो। बेबादि अनागारिनि जाउनानो जादोंमोन मवामरीया बिग्रायनायनि जाहोन।

15. मवामरीया महन्तफोरनि साहसा माबायदियै नैगुन बांदोंमोन? 

फिन:- मायामरा सत्रनि शिष्यफोरा गुरुनि अनगायै गुबुननि खाथियाव खर ‘गंग्लायाखैमोन। बेनिखायनो गुरुवा महाशक्टि होनना साननानै स्वर्गदेउनि लोगोआव गावखौनो रुजुदोंमोन। खेबसे स्वर्गदेउ प्रताप सिंहआ मवामरीया गुरुखौ एदावनो थाखाय सत्रनि सानै शिष्यखौ मासे गरायाव गाखो होनानानै गराइखौ दाब्रायना होदोंमोन। मोखाङाव गंनै गोबौ थुंग्री बिसोरनि गोदोनानि समानै खाना दोनदोंमोन। बियो सानदोंमोनदि मवामरीया शिष्य सानैया थैनायनि गिनायाव खर ‘गंग्लायगोन। नाथाय बयखौबो सोमोनांहोनानै सानैबो शिष्यआ खर ‘गंग्लाया जासे थैनायखौ गोबाना लानायसै। बे जाथाइया मवामरीया महन्तनि मान, गाव फोथायथ आरो साहसा नैगुन बारायदोंमोन ।

16. मवामरीयाव मानो सुबुंबिग्रायनाय जादोंमोन?

फिन:- मवामरीया सत्रनि सत्राधिकारफोरा जादोंमोन शुद्र फोलेरनि सोलिबाय थानाय समाज राहायाव बिसोरखौ मुगैजानाय थाखोनि एबा गाहाइ थाखोनि होनना सानना लानाय जायोमोन बिसोरनि जायगाया जोबोद गाहाइ थाखोनि मोन। बेनिखायनो शुद्र सत्राधिकारनि दारै सामलायजानाय मयामरा सत्रआव बिसोर मोनसे आलदा मान मोनदोंमोन, जायनि थाखाय सानफा एफा बे सत्र आव शिष्यनि अनजिमाया बांदोंमोन। सत्रनि बे बारायबोनाय गोहोनि लोगोआव आह’म राजगोहोजों एना एनिया जाखागोन। बेनि जाउनावनो जादोंमोन आसामनि जारिमिनाव बयनिखुइबो गोलावसिन सोलिनाय मवामरीया सुबुं बिग्रायनाय।

17. मवामरीया बिग्रायनायनि मोननै जाहोन लिर। 

फिन:- (1) मवामरीया बिग्रायनाया जादोंमोन गुबैयै सरासनम्रा फोरजानि बिग्रायनाय।

(2) बे बिग्रायनाया गुबैयै आहम राजगोहोनि हेंथायै।

18. केप्टेइन वेल्सा आसामनि सोमोन्दै लिरनाय फोरमायबिदांखौ सोरनि खाथियाव दैथाय हरदोंमोन? बे फोरमायथिनिफ्राय मा मा बाथ्रा मिथिनो मोनो?

फिन:- केप्टेइन वेल्स साहाबा आसामनि सोमोन्दै लिरनाय फोरमाय बिदांआव बै समनि बृटिस गवर्नर जेनेरेल छार जन छ’ रनिसिम दैथाय हरनाय जादोंमोन। 

बे फोरमायथिनिफ्राय जिदाइन जौथाइनि आसामनि राजखान्थियारि आरो रांखान्थियारि हालसालनि सोमोन्दै मिथिनो मोनो।

19. गाहाइ आसामाव आह ‘म खुंथाइनि हेंथायै जुजिनाय राजाफोरनि मुं लिर। 

फिन:- आहम राजानि लोरबांथिनि सुबिदा लानानै गाहाइ आसामाव गोबां खाजोना खांना हरग्रा राजायानो आहम खुंथाइनि सिङाव थानो नागिराखैमोन। बिसोरनि गेजेराव दंमोन कृष्णनारायननि बिग्रायनाय, सा कामरुपनि हरदत्त चौधुरीनि बिग्रायनाय, नगावआव सिन्धुरा हाजरिकानि बिग्रायनाय।

20. मवामरीयाफोरनि गोसोआव ज ‘जानाथानाय दुखुफोरा मा मा? 

फिन:- स्वर्गदेउफोरा सत्रनि महन्तफोरखौ बायदि रोखोमै उदखार खालामदोंमोन। बे उदखारनि जाउनावनो सोमजिदोंमोन म’वामरीया बिग्रायनाय। बे बिग्रायनायनि ज ‘जाना थानाय दुखुफोरा जादोंमोन।

(1) चुरुमफा भगाराजानि दिनाव मायामरा सत्रनि सत्राधिकार गुरु नित्यानन्ददेबखौ राजानि विथोन बायदियै बुथारनाय जादोंमोन। 

(2) गदाधर सिंहनि थोननायाव बैकुन्ठ देव महन्तखौ बुधारनाय जादोंमोन। 

(3) रुद्रसिंहनि राजआफादाव चर्तुभूज देव महन्तखौ गाज्रियै बाहायनाय।

(4) शिवसिंहनि दिनाव बरराजा फुलेश्वरीनि थोननायाव मवा ‘मरीया महन्तखौ बोलोजों बोलिनि फोथा होनाय।

21. ‘क’ बाहागोनि लोगोआव ‘ख’ बाहागोखौ गोरोबथि हो–

‘क ‘बाहागो  ‘ख’ बाहागो 
1. स्वर्गदेउ लक्ष्मी सिंह1. मवामरीया महन्तनो बोलिनि फोथा होनाय।
2. चुरुमफा भगाराजा2. गागिनीया गेदर बिथा बानायदोंमोन।
3. बरराजा फुलेश्वरी3. मवामरीया थामथि बिग्रायनाय जायो।
4. केशब देब आ जादोंमोन4. मवामरीया बिग्रायनायनि जागायनाय।
5. कृष्णराम भट्टाचार्यनि फोलेरनि5. गुरु नित्यानन्द देबखौ बुथारनाय।
6. अष्टभुजनि फिसाज्ला6. बरकान्दाज सान्थिनि लोगोनांदोंमोन।
7. नाहरख वानि फिसाला7. 1795 मायथाइयाव।
8. 1786 मायथाइयाव8. रमाकान्त।
9. हरदत्त चौधुरीया9. हाजोआरि गसाइ मुङै मिथिजानाय।
10. गौरीनाथ सिंहनि थैनाय10. आउनी आटी सत्रनि सत्राधिकार।

फिन:-                 

‘क ‘बाहागो  ‘ख’ बाहागो 
1. स्वर्गदेउ लक्ष्मी सिंह4. मवामरीया बिग्रायनायनि जागायनाय।
2. चुरुमफा भगाराजा5. गुरु नित्यानन्द देबखौ बुथारनाय। 
3. बरराजा फुलेश्वरी1. मवामरीया महन्तनो बोलिनि फोथा होनाय। 
4. केशब देब आ जादोंमोन10. आउनी आटी सत्रनि सत्राधिकार।
5. कृष्णराम भट्टाचार्यनि फोलेरनि9. हाजोआरि गसाइ मुङै मिथिजानाय।
6. अष्टभुजनि फिसाज्ला2. गागिनीया गेदर बिथा बानायदोंमोन। 
7. नाहरख वानि फिसाला8. रमाकान्त। 
8. 1786 मायथाइयाव3. मवामरीया थामथि बिग्रायनाय जायो।
9. हरदत्त चौधुरीया6. बरकान्दाज सान्थिनि लोगोनांदोंमोन।
10. गौरीनाथ सिंहनि थैनाय7. 1795 मायथाइयाव।

22. लांन्दां जायगाखौ सुफुं :

1. मवामरीया बिग्रायनायनि गुबै जाहोना जादोंमोन ……….. आरो ……………

फिन:- रांखान्थियारि, दोहोरोमारि।

2. रुपचन्द्रनि सिगांफोलेरा खामानियाव ……… मोन। 

फिन:- दर्जी।

3. मवामरीया बिग्रायारिफोरा …………. खौ 1769 मायथाइयाव बुथारदोंमोन।

फिन:- कीर्तिचन्द्र।

4. ……….. खुंथाइ समाव मवामरीयाफोरा नैथि खेबधि थाखाय मवामरीया बिग्रायदोंमोन।

फिन:- गौरीनाथ सिंहनि दिनाव। 

5. पानीमुरानि बिग्रायनाया जादोंमोन …………. मायथाइयाव।

फिन:- 1802-1803.

SL No.CONTENTS
Unit – 1जारिमिन
Chapter – 1भारतबर्ष हादराव इउर’पियानफोरनि हाबफैनाय
Chapter 2भारतारि माहारियारि सानस्रि बेरखांनाय
Chapter – 3मवामरीया सुबुं बिग्रायखांनाय
Chapter – 4माननि आसाम गाग्लोबनाय
Chapter 5आसामाव बृटिस खुंथाइनि जागायनाय
Unit – 2भुमरखौरां
Chapter – 1बुहुम बिखुंनि सोलायनाय
Chapter – 2बारमण्डल
Chapter – 3भारतबर्षनि भुमरखौरां
Chapter – 4आसामनि भुमरखौरां
Unit – 3राजखान्थि
Chapter – 1भारतनि राजखान्थियारि हान्जा
Chapter – 2सोरखारनि बाहागो राननाय
Unit – 4रांखान्थि बिगिया
Chapter – 1रांखान्थिनि गुदि आयदाफोर
Chapter – 2गुबै रांखान्थियारि जेंनाफोर

Notes of Class 9 Social Science in Bodo Medium | Bodomedium Class 9 social science notes इस पोस्ट में हम आपको ये समझा ने कि कोशिश की है की Bodo Medium 9th class social science Question answer | Class 9 social science seba in Bodo अगर आप एक bodo सात्र या शिक्षाक हो तो आपके लिए लावदयक हो सकता है।

Note- यदि आपको इस Chapter मे कुछ भी गलतीया मिले तो हामे बताये या खुद सुधार कर पढे धन्यवाद

Leave a Reply

error: Content is protected !!
Scroll to Top